منوی اصلی
مطالب پیشین
تدبر در قرآن
آیه قرآن
لینک دوستان
خبرنامه
 
آمار وبلاگ
  • کل بازدید: 2005565
  • بازدید امروز: 82
  • بازدید دیروز: 80
  • تعداد کل پست ها: 1283
  • ****
درباره
محمّـد تــرابـی[961]

روح بلند مدیر وبلاگ خادم قرآن محمد ترابی در اسفند ۱۳۹۸ در ۶۷ سالگی به سوی معشوق شتافت. روحش شاد و یادش گرامی باد. اللهم صلی علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
آرشیو مطالب
*

حدیث

*
لوگوی دوستان
دانشنامه سوره ها
سوره قرآن
کاربردی



نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 694 )                                        


ســوره 5 : انعـــام ( مکّی ـ 165 آیه دارد ـ جزء هفتم ـ صفحه 128 )


  ( قسمــت چهــل و دوم )


سیـــرت جوانمــردان

 ( جزء هشتــم صفحه 146 آیه 141 )

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

وَ هُوَ الَّذِی أَنشَأَ جَنَّاتٍ مَّعْرُوشَاتٍ وَ غَیْرَ مَعْرُوشَاتٍ وَالنَّخْلَ وَالزَّرْعَ مُخْتَلِفًا أُکُلُهُ

وَالزَّیْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُتَشَابِهًا وَ غَیْرَ مُتَشَابِهٍ کُلُواْ مِن ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَ آتُواْ

حَقَّهُ یَوْمَ حَصَادِهِ وَ لاَ تُسْرِفُواْ إِنَّهُ لاَ یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ

تفسیر لفظی :

و اوست کسى که باغ هایى با داربست و بدون داربست و خرمابن و کشتزار

بامیوه‏ هاى گوناگون آن و زیتـــون و انــــــار شبیه به یکدیگر و غیر شبیه پدید آورد،

 از میوه آن چون ثمر داد بخورید و حق [بینوایان از] آن را روز بهره ‏بردارى از آن بدهید

و[لى] زیاده‏ روى مکنید که او اسراف کاران را دوست ندارد

تفسیر ادبی و عرفانی :

دیده ای باید پاک ، از غشاوت غیبت نجات یافته ، و از سرمه ی توحید مددی تمام یافته ، تا نظاره ی اسرار صنایع ربوبیت در عالم خلقت از وی درست آید ،

و آن ؛ آثار رحمت و آیات حکمت و رایات قدرت ، در آن باغ و بستان و انواع درختان الوان که در هر جزوی از اجزاء مخلوقات و مقدرات هزاران صنایع و ودایع است بیند ، که هیچ یک به دگری نمانَــد ، بدین گونه سهل ها معطر ، بحر ها معنبر ، خاک ها منوّر ، باغ ها مزیّن ، گل ها ملوّن ، یکی سرخ چون دل مشتاقان ، یکی زرد چون روی عابدان ، یکی سپید چون دل مؤمنان ، یکی لعل چون جان مشتاقان ، این هم تأثیر نظر حق است که هر سال یک بار بر زمین برود ، چون از آن یک نظر این همه عجایب و لطایف پدید آید ، از سیصد و شصت نظر که به دل دوستان رود گوئی چه اثر نماید ؟ و چه اعجوبه و لطیفه پدید آرَد ؟

... وَ آتُواْ حَقَّهُ یَوْمَ حَصَادِهِ...  

خداوند بندگان را می گوید : حق این نعمت را بشناسید ، و به شکر آن قیام نمائید ، و با درویشان مواسات کنید ، تا نعمت ها بماند ، و درویش بیاساید ، و دوستی حق ، شما را حاصل شود .

 

خداوند به داود (ع) وحی فرستاد که ای داود ؛ اگر خواهی که به من نزدیک شوی و تو را به دوستی خود گیرم ، درویشان را بازجوی ، شکستگان را بنواز ، و به ایشان به لقمه ی نانی و شربت آبی تقرّب کن ، تا آنان تو را دوست دارند و به دل خود راه دهند ، و من ای داود بر دل ایشان اطلاع کنم ، هرکه را در دل ایشان بینم او را به دوستی خود گیرم !

... وَ لاَ تُسْرِفُواْإِنَّهُ لاَ یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ . اسراف آن است که : حظ نفس در آن است گرچه حبّـــه ای یا ذره ای بود .

به موسی وحی آمد که ای موسی ؛ خواهی که همه آن رود که مرا و تو بُوَد ؟ حظ نفس خود در حظّ دیگری دان ، و مراد خود را فدای مراد ازلی کن ، تو بنده ای و بنده را مراد نیست ، و حظّ خود دیدن سیـــرت جوانمردان نیست ، و از خود باز رستن جز کار صدیقان نیست .

تا با تـــو توئی ، تو را به خود ره ندهند

چون بی تو شدی ، ز دیده بیرون ننهند



موضوع :


نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 693 )                                           


ســوره 5 : انعـــام ( مکّی ـ 165 آیه دارد ـ جزء هفتم ـ صفحه 128 )


  ( قسمــت چهــل و یکـــم )


مرکــب کـــرامــت

 

( جزء هشتــم صفحه 145 آیه 134 )

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

إِنَّ مَا تُوعَدُونَ لآتٍ وَ مَا أَنتُم بِمُعْجِزِینَ


تفسیر لفظی :

قطعا آنچه به شما وعده داده مى‏ شود آمدنى است

و شما درمانده‏ کنندگان [خدا] نیستید


تفسیر ادبی و عرفانی :

 

آمدنی را آمده گیر ، و رفتنی را شده گیر ،

و این روز روشن را تاریک شده گیر ،

و غرور دنیـــا را روزی به سرآمده گیر !


جوان مردی را دیدند که بی علّتی می لنگد !

سبب را پرسیدند ؟ گفت :

فردا به خارستان خواهم رفت !

گفتند تا فــــــــردا ؟ گفت :

فــــــردا را آمـــــده گیــــــــــر

و این پرده را دریده و رسوا شده گیر !


تا کَی از دارُالغروری ، سوختن دارُالسرور


تا کی از دارُالقراری ، ساختــن دارُالقرار ؟

 

شیخ انصاری گوید :

ای جوانمرد ؛ این زندگی دنیــــــــا  چون بــــاد است ؛

تا بنگری از دست رفتـــــه ،

و این دنیــــا چون خنــده ی دیوانگان است

و چون گریـــه ی مستـــــان !

دیوانه بی شادی خنــــــــدد ،

و مست بی اندوه گـــــریــــد !

دنیـــــا مثال یـــــــخ است در آفتـــاب نهــــاده ،

یا شِکَــــــر در دهـــــــــــان نهــــــاده ،

و یا نمــــــــک در آب نهــــــــــاده ،

بزودی از هـــــم بریـــــــــزد !

 

آری ؛ بس شیرین است لکن تا در دهان نهادی گداخت !

نمکین است لکن تا در آب نهادی گسست !

دنیـــــــــا تماشاگاهی خوش است لیکن تا بنگـــــــــری گذشت ،

و تا دل در او بستی رفـــــت !


اگر ذلت مـــرگ نبودی ، آواز « اَنَا رَبُّکُم الاَعلی » از اطراف عالـــــم برآمدی ،

ولی چندین صد ها از خواجگان بینی که چون گُــل بر بار بشکفته بودند ،

همه از بار ریختـــــــــه ، اَلَک ها آویختــــه ! و در گِل خفتــــــه اند ،


پس چرا عبرت نگیری ؟


و در سرانجام کار خود اندیشه نکنی ؟


که خداوند فرمود :

 

« به زودی خواهی دانست که فرجام کار را چه کسی است ! آری بدانید که این دنیا تا کجا رسد ، و سرای پیروزی و جاودانی کِرا رسد ! ببینید که درویشان شکسته را بر مــــرکب کــــرامــــت نشسته ، چون آرند ؟ و خواجگان بی معنی را به تازیانه ی خشم چون رانند ! ؟


باش تا کُلّ یابی آن هـــا را که امروزند جـــزء


باش تا گُل بینی آن ها را که امروزنـــد خـــار


این عزیزانی که آن جــا گل ستـــان دولتـنــد


تا ندانی و نداری شان بدین جا خــار و خـوار


 گُلبُنی کاکنون تو را هیـــزم نمود از جَورِ دَی


باش تا در جلــوه آرَد دست انصـــاف بهـــار !



موضوع :


نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 692 )                                         


ســوره 5 : انعـــام ( مکّی  ـ 165 آیه دارد ـ جزء هفتم ـ صفحه 128 )


  ( قسمــت چهلـــم )


نـــدای کــرامـت

 

 ( جزء هشتــم صفحه 144 آیه 128 ) 

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

 

وَ یَوْمَ یِحْشُرُهُمْ جَمِیعًا یَا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَکْثَرْتُم مِّنَ الإِنسِ وَ قَالَ أَوْلِیَآؤُهُم مِّنَ الإِنسِ

رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ وَ بَلَغْنَا أَجَلَنَا الَّذِیَ أَجَّلْتَ لَنَا قَالَ النَّارُ مَثْوَاکُمْ

خَالِدِینَ فِیهَا إِلاَّ مَا شَاء اللّهُ إِنَّ رَبَّکَ حَکِیمٌ عَلیمٌ

تفسیر لفظی :

و [یاد کن] روزى را که همه آنان را گرد مى ‏آورد [و مى‏فرماید] :

اى گروه جنیان ؛ از آدمیان [پیروان] فراوان یافتید ، و هواخواهان آنها

از [نوع] انسان مى‏ گویند : پروردگارا برخى از ما از برخى دیگر بهره بردارى کرد

و به پایانى که براى ما معین کردى رسیدیم ، [خدا] مى‏ فرماید : جایگاه شما آتش

است که در آن ماندگار خواهید بود مگر آن چه را خدا بخواهد [که خود تخفیف دهد] ،

آرى پروردگار تو حکیم داناست

تفسیر ادبی و عرفانی :

این آیت اشـارت است به اظهـــــار سیــــــاست و عـزّت ،

و خطاب هیبت به اهل شقاوت در روز رستاخیز و روز عظمت ،

روزی که آتش نومیـــــــــدی در خرمــن های خلایق زنند ،

و اعمال و احوال ایشان به بــاد بی نیازی بردهند ،

و اعمـــــال آنـــان هبــــــاءً منثــــوراً  شود ،

ظالمان و ستمگران خیمه ی اندوه و ندامت زنند ،

و گردن همه ی جبّــــاران و متمـــــرّدان فرو شکنند ،

و کارهای خبیث آنان را مانند غُلی بر گــــردن آنان نهند ،

و آنان را بیــــــارند و در ســــــرا پـــــرده ی آتشیـــن بدارند ،

در آن روز بر قدر مایه ی هرکسی با او معاملت کنند ،

گروهی را ندای بُـردابُـرد از پیش می زنند ،

و گروهـــی را آواز گیـراگیــر از قفـــــــا می زنند .

گروهی را چون دُرّ از میـــــــــان صــــــدف می افروزند ،

و گروهی را به خطاب « نترسید و دلتنگ نباشید » می نوازند ،

گروهی را با تازیـــانــــــــه ی « ساکت شوید دور شوید » براننـــد ،

گروهی را با خطاب عتـــاب آمیـــــــز و سیاست شعـــارِ :

« ای گروه جنّ و انس ؛ آیا پیامبران به شما نیامدند و پیغام مرا نیاوردند ؟ »

تنبیه و سیاست کنند ،

و گروهی را با نــــدای کـــــرامـــتِ :

« ای بندگان من ؛ امروز بر شما ترس و دلتنگی نیست »

مورد لطف و مرحمت قرار دهند .

 

گرچه از هر دو جهــــــان هیچ نشد حاصـــل ما

غـــم نباشد چـو بُـــوَد مهـــــــر تــو انــدر دل ما

حاصـل کَون و مکان جملـــه ز عکس رخ توست

پس همین بس که همه کَون و مکان حاصل ما

جمله اســــرار نهــــان است درون لب دوست

لب گشــــا پــــــرده برانــــداز از این مشکل ما

یا بِکُش یا بِرَهــــــان زین قفس تَنـــــــــگ مرا

یا برون ســـــــــاز ز دل این هــــــــوس باطل

لایق طَــــــــوف حریـــــم تــــــــــو نبودیم اگر

از چه رو پس ز محبّــت بسرشتــــی گِل ما ؟

(دیوان امام خمینی ص 45 )



موضوع :


   نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 691 )                                         


ســوره 5 : انعـــام  ( مکّی  ـ  165  آیه دارد  ـ جزء هفتم  ـ  صفحه 128 )


  ( قسمــت سی و نهـــم )


دارِســــلام


 

( جزء  هشتــم  صفحه 143  آیه 126 )

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم


وَ هَذَا صِرَاطُ رَبِّکَ مُسْتَقِیمًا قَدْ فَصَّلْنَا الآیَاتِ لِقَوْمٍ یَذَّکَّرُونَ


تفسیر لفظی :

و راه راست  پروردگارت همین است ،

ما آیات [خود] را براى گروهى که پند مى‏گیرند به روشنى بیان نموده ‏ایم


تفسیر ادبی و عرفانی :

 

راه راست ، به پا داشتن بندگی است با تحقیق در شناسائی حق ،

و راه شریعت به سوی حقیقت ،

گروهی که به ظاهر پیوسته ، و از حقیقت گسسته ، هرگز به منزل حقیقت نرسند ،

و گروهی که از شریعت دست بداشته ، و آن چه را که نیست حقیقت پنداشته ، هرگز به منزل حقیقت نرسند ،

چون که شریعت خالی از حقیقت ، حرمان است ،

و حقیقت خالی از شریعت ، خذلان !

زیرا شریعت ، بیـــان است ، و حقیقت عیــــان ،

و مصطفی (ص) ، هم صاحب عیان است و هم صاحب بیان ،

و تا شریعت و حقیقت در بنده جمع نشود ، دارِســــلام وی را جای و منزل نشود ،

خداوند فرموده :

آنان در دار سلام نزد خدا هستند ، و به هر حال که باشند و به هر صفت که روند ، سلام قرین حال ایشان و رفیق روزگارشان است ،

به اول دری که رسند ندای « به سلامتی درآئیــــد »  می شنوند .

و چون آرام گیرند ، فرشتگان گویند :

سلام بر شما که صبر پیشه ی خود کردید ،

پس از آن هر سخن شنوند ، بر سر آن سلام و تحیت شنوند ،

و از این عزیز تر که پیوسته سلام حق به ایشان می رسد ، و دل و جان آنان به آن سلام می نازد .

گفته اند : دارِسلام فــــردا از آن کسی است که در دنیـــا :

زباناو از غیبت سالم مانده ،

دلاو از غفلت بازمانده ،

اعضای او از لغزش دور مانده ،

 عقیده ی او از بدعت برکنـــار مانده ،

معامله ی او از حرام و شبهت برکنار بوده ،

و کارهای او از ریـــــا و ظاهر سازی تهی باشد ،

در آن حال است که خلعت « وَ هُوَ وَلِبُّهُم »  در شأن ایشان است ،

و هرکس که خداوند دوست و ولیّ او باشد ؛

هرکجا که باشد و هر ســــرا که جای گزیند ،

پاک و خوش و شادی بخش و دل آرام باشد.


الهـــــی ؛

جز عشق تو هیچ نیست اندر دل ما

عشق تو سرشته گشته اندر دل ما

اسفــار و شفـــاء ابن سینــا نگشود

با آن همــه جرّ و بحث ها مشکل ما

با شیخ بگو که راه مــن باطل خواند

بر حقّ تــــو لبخنــــــد زنــد باطل ما

گر سالـــک او منـــــازلی سَیــر کند

خود مسلک نیستی بُوَد منــــزل ما

صد قافله دل بــــار به مقصد بستند

بر جای بمانـــد این دل غافــــــل ما

گر نوح ز غرق سوی ساحل ره یافت

این غرق شدن همی بُوَد ساحـل ما

(دیوان امام خمینی ص 44 )



موضوع :


نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید (690)                                                              


ســوره 5 : انعـــام ( مکّی ـ 165 آیه دارد ـ جزء هفتم ـ صفحه 128 )


  ( قسمــت سی و هشتـــم )


فــــراست مؤمــن


 

 ( جزء هشتــم صفحه 143 آیه 125 ) 

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

فَمَن یُرِدِ اللّهُ أَن یَهْدِیَهُ یَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلإِسْلاَمِ

وَ مَن  یُرِدْ أَن یُضِلَّهُ یَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَیِّقًا حَرَجًا کَأَنَّمَا یَصَّعَّدُ فِی السَّمَاء

کَذَلِکَ یَجْعَلُ اللّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِینَ لاَ یُؤْمِنُونَ


تفسیر لفظی :

پس کسى را که خدا بخواهد هدایت نماید دلش را به پذیرش اسلام مى ‏گشاید

و هرکه را بخواهد گمراه کند دلش را سخت تنگ مى‏ گرداند

چنانکه گویى به زحمت درآسمان بالا مى‏ رود

این گونه خدا پلیدى را بر کسانى که ایمان نمى ‏آورند قرارمى‏ دهد

تفسیر ادبی و عرفانی :

 

بدان که این نشان شرح آن است که :

بنده را سـه نـــــور در سه وقت در دل افکنند :

نـــــــور عقـــــــل در بـــدایت ،

نـــــــور علـــــــم در وساطت ،

نـــور عرفـــــــــان در نهـــایت .

آن گاه با همه این نــــورها مشکلات او گشـــوده شود ،

و غیب ها بعضی دیدن گیــرد .

که مصطفی (ص) فرمود :

بپرهیـــــزید از فــــراست مؤمن !

چه ؛ او به نــــور خـــــدا نظر می کنند ،

بدین گونه کـــــه :

به نور بدایت ، عیب خود بداند ،

به نور وساطت ، زیان خود بشناسد ،

و به نور نهایت ، نایافتــــه ی خــــود دریابد !

یا بیان دیگر :

به نور بدایت ، از شرک برهد ،

به نور وساطت ،از خلاف نفس برهد ،

و به نور نهـــایت ، از خویشتــن خود برهد !


بیزار شو از خود که زیانِ تو توئی


کم گو ز ستاره که آسمانِ تو توئی


 

السلام علیک یا ابا صالح المهدی یا صاحب الزمان

 

مولای مهــــربانــــم

قربـان روی ماهـــت

آیـــا شود که افتـــد

بر روی من نگاهــت

در آتــش فـــراقــت

سوزم ز اشتیـــاقت

مُردَم ز بسکه مانده

چشمــم به انتظارت

 

سالروز میلاد موفورالسرور سرور عالمیان


و منجی عالم بشریت


حضرت امـــام مهدی حجة ابن الحسن العسکری


عجل الله تعالی فرجه الشریف


بر همــــه ی منتظــــران آن حضـــرت مبــــــارک



موضوع :


<   <<   116   117   118   119   120   >>   >
طول ناحیه در قالب بزرگتر از حد مجاز


* *