نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 692 )                                         


ســوره 5 : انعـــام ( مکّی  ـ 165 آیه دارد ـ جزء هفتم ـ صفحه 128 )


  ( قسمــت چهلـــم )


نـــدای کــرامـت

 

 ( جزء هشتــم صفحه 144 آیه 128 ) 

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

 

وَ یَوْمَ یِحْشُرُهُمْ جَمِیعًا یَا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَکْثَرْتُم مِّنَ الإِنسِ وَ قَالَ أَوْلِیَآؤُهُم مِّنَ الإِنسِ

رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ وَ بَلَغْنَا أَجَلَنَا الَّذِیَ أَجَّلْتَ لَنَا قَالَ النَّارُ مَثْوَاکُمْ

خَالِدِینَ فِیهَا إِلاَّ مَا شَاء اللّهُ إِنَّ رَبَّکَ حَکِیمٌ عَلیمٌ

تفسیر لفظی :

و [یاد کن] روزى را که همه آنان را گرد مى ‏آورد [و مى‏فرماید] :

اى گروه جنیان ؛ از آدمیان [پیروان] فراوان یافتید ، و هواخواهان آنها

از [نوع] انسان مى‏ گویند : پروردگارا برخى از ما از برخى دیگر بهره بردارى کرد

و به پایانى که براى ما معین کردى رسیدیم ، [خدا] مى‏ فرماید : جایگاه شما آتش

است که در آن ماندگار خواهید بود مگر آن چه را خدا بخواهد [که خود تخفیف دهد] ،

آرى پروردگار تو حکیم داناست

تفسیر ادبی و عرفانی :

این آیت اشـارت است به اظهـــــار سیــــــاست و عـزّت ،

و خطاب هیبت به اهل شقاوت در روز رستاخیز و روز عظمت ،

روزی که آتش نومیـــــــــدی در خرمــن های خلایق زنند ،

و اعمال و احوال ایشان به بــاد بی نیازی بردهند ،

و اعمـــــال آنـــان هبــــــاءً منثــــوراً  شود ،

ظالمان و ستمگران خیمه ی اندوه و ندامت زنند ،

و گردن همه ی جبّــــاران و متمـــــرّدان فرو شکنند ،

و کارهای خبیث آنان را مانند غُلی بر گــــردن آنان نهند ،

و آنان را بیــــــارند و در ســــــرا پـــــرده ی آتشیـــن بدارند ،

در آن روز بر قدر مایه ی هرکسی با او معاملت کنند ،

گروهی را ندای بُـردابُـرد از پیش می زنند ،

و گروهـــی را آواز گیـراگیــر از قفـــــــا می زنند .

گروهی را چون دُرّ از میـــــــــان صــــــدف می افروزند ،

و گروهی را به خطاب « نترسید و دلتنگ نباشید » می نوازند ،

گروهی را با تازیـــانــــــــه ی « ساکت شوید دور شوید » براننـــد ،

گروهی را با خطاب عتـــاب آمیـــــــز و سیاست شعـــارِ :

« ای گروه جنّ و انس ؛ آیا پیامبران به شما نیامدند و پیغام مرا نیاوردند ؟ »

تنبیه و سیاست کنند ،

و گروهی را با نــــدای کـــــرامـــتِ :

« ای بندگان من ؛ امروز بر شما ترس و دلتنگی نیست »

مورد لطف و مرحمت قرار دهند .

 

گرچه از هر دو جهــــــان هیچ نشد حاصـــل ما

غـــم نباشد چـو بُـــوَد مهـــــــر تــو انــدر دل ما

حاصـل کَون و مکان جملـــه ز عکس رخ توست

پس همین بس که همه کَون و مکان حاصل ما

جمله اســــرار نهــــان است درون لب دوست

لب گشــــا پــــــرده برانــــداز از این مشکل ما

یا بِکُش یا بِرَهــــــان زین قفس تَنـــــــــگ مرا

یا برون ســـــــــاز ز دل این هــــــــوس باطل

لایق طَــــــــوف حریـــــم تــــــــــو نبودیم اگر

از چه رو پس ز محبّــت بسرشتــــی گِل ما ؟

(دیوان امام خمینی ص 45 )



موضوع :