منوی اصلی
مطالب پیشین
تدبر در قرآن
آیه قرآن
لینک دوستان
خبرنامه
 
آمار وبلاگ
  • کل بازدید: 2005510
  • بازدید امروز: 27
  • بازدید دیروز: 80
  • تعداد کل پست ها: 1283
  • ****
درباره
محمّـد تــرابـی[961]

روح بلند مدیر وبلاگ خادم قرآن محمد ترابی در اسفند ۱۳۹۸ در ۶۷ سالگی به سوی معشوق شتافت. روحش شاد و یادش گرامی باد. اللهم صلی علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
آرشیو مطالب
*

حدیث

*
لوگوی دوستان
دانشنامه سوره ها
سوره قرآن
کاربردی



نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 704  )                                                     


ســوره 7 : اعـــراف ( مکّی  ـ  205  آیه دارد  ـ جزء  هشتم  ـ  صفحه 151 )


( قسمــت اول )


آخـــرین عهـــد


 

 ( جزء هشتــم صفحه 151 آیه 2 ) 


بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

1 ـ المص

2 ـ کِتَابٌ أُنزِلَ إِلَیْکَ فَلاَ یَکُن فِی صَدْرِکَ حَرَجٌ مِّنْهُ لِتُنذِرَ بِهِ وَ ذِکْرَى لِلْمُؤْمِنِینَ


تفسیـــر لفظـــی :

 

این کتابى است که به سوى تو فرو فرستاده شده است ،

پس نباید در سینه تو از ناحیه  آن تنگى و نگرانی و گمانی باشد !

تا به وسیله آن هشدار دهى و آگاه نمائی ، و یادگاری و پندی براى مؤمنان باشد



تفسیر ادبی و عرفانی :

 

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم :

گفته اند : چون بنده به صدق بسـم الله گوید ؛

بر هـرچه خوانـد راست آید  و آن چه خواهد یـابـد. 

  1 ـ المص :

تفسیر حروف مقطعه در یادداشت برگزیده :

 راز و رمز حروف مقطعه در قرآن (کلیک کنید) آمده است.


 

 

2 ـ کِتَابٌ أُنزِلَ إِلَیْکَ ... 

این کتابی است نازل شده بسوی تو ، 

در دل تو نگـرانی و گمانی از آن مبـــادا ،

تا با آن بیـم دهی و آگاه نمائی

و یادگاری برای مؤمنان است.

ای محمّــد ؛ 

تو خاتم رسولانی و عهــد تو آخـرین عهـد است،

چشم روشن دار ،

و دل شــــاد و جان خـــــــرّم ،

که از میان پیغمبران گـوی سبقت ربودی ،

و دولت مواصـلـت در عـیـن مشاهــدت یافـتـی،

پیغمبــــــــران همــــــــه برخـبــــرند و تـــو بـر عـیـــان،

ای محمّــد ؛

بنگـر تا رگ غـیـرت نیانگـیـزی ،

و حَــــرَج در دل خود نیــــــــــــــاری ،

و بیـــــــــم و شک به خــــــــود راه ندهـــی ،

ای محمّــد ؛

اگر با موسی سخن گفتیم از پس پــــرده گفتیم ،

ولی با تــــــــو در خلوت بر بساط انبساط ،

خود دانی که چه رفت و چه بود !

 

 

در اینجـا (فِی صَـدِرکَ) گفت و (فِی قَلبِکَ) نفرمود !

چون بیـــــــم و شک به سینـــــــــه راه است نه به قـلــــب،

جای دیگـر هم ضیق به صدر اضافه کرد نه به قـلـب،

از آن جهت که قـلـب در محـــل شهـــــود است ،

و مورد لذت نظر و دوام انس ،

و با این حال بیم و حرج نبود ،

 

خُــم را بگشا به روی مستـــان

بیــــزار شو از هـــوا پرستـــان


از من بپـذیـــــر رمـــــز هستی

چون طفـل صبـــور در دبستان

تاریخچه ی جمــــال او شــــو

بشنـو خبـــــــر هــزار دستـان

بردار پیــــالــــه و فـــرو خــوان

بر می زدگان و تنگ دستـــــان

 

ای نقطـه ی عطف راز هستی

برگیـــــر ز دوست جام مستی

 

[ دیوان امام خمینی (ره) ص 285 ]



موضوع :


   نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 703 )                                                      


ســوره 5 : انعـــام ( مکّی ـ 165 آیه دارد ـ جزء هفتم  ـ صفحه 128 )


  ( قسمــت پنجـــاه و یکـــم )


منشـــور کائنـــات


 

( جزء هشتــم صفحه 150 آیه 165 ) 

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

وَ هُوَ الَّذِی جَعَلَکُمْ خَلاَئِفَ الأَرْضِ وَ رَفَعَ بَعْضَکُمْ فَوْقَ  بَعْضٍ دَرَجَاتٍ

لِّیَبْلُوَکُمْ فِی مَا آتَاکُمْ إِنَّ رَبَّکَ سَرِیعُ الْعِقَابِ وَ إِنَّهُ لَغَفُورٌ رَّحِیمٌ

صدق الله العلی العظیم

پایان سوره ی مبارکه ی انعـــــــام

تفسیـــر لفظـــی :

 

و اوست کسى که شما را در زمین جانشین [یکدیگر] قرار داد

و بعضى از شما رابر برخى دیگر به درجاتى برترى داد

تا شما را در آنچه به شما داده استبیازماید

آرى پروردگار تو زودکیفر است و [هم] او بس آمرزنده مهربان است

 

تفسیر ادبی و عرفانی :

 

این آیت محـمــد(ص) را

هــــم تهنیت است

و هم مِــدحـت و بشــارت،

تهنیت است به سـزا ،

و مِــــدحـت نیکــــــــو ،

و بشـــــارت تمــــام .

خـداونــد خبر می دهــــد که :

شما امت محـمــد(ص)

وارثـــان زمیـــــــن هستید،

و خلیفه های مــــــردم ،

و بهینــــــــه ذرّیّـــــه ی آدم ،

و امت پیغمبری که مهینه خلق عالم است ،

 

ای شما که آفریـــــده خــــدائید ؛

به کتم عـــدم بـــــــاز شوید

و به روزنامه خود فـرو نگـیـرید

تا رقـم عــــــــزل بینید ،

که ما در ازل ، منشــــــــــور کائنــــــات

به نام امت محـمــد(ص) ثبت ،

و در زبـــــور نوشتیم :

که وارثان زمین بندگان شایسته ی من هستند،


(وَ لَقَد کَتَبنا فِی الزَّبُورِمِن بَعـدِالـذِّکـر


اَنَّ الاَرض یرثُها عِـبادی الصالِحِـــونَ)

 

همان هائی که خورشیـــد فـلـک ارادتنـــــــــد ،

و مقـبـــــــــــول شـواهـد الاهیت،

مستقر دولـت اسلامنــــــــد ،

و سرهنـــــــگان درگاه خـــــــــدا ،

و انصـــــــار نبــــــــوّت و رسالت،

و اشراف دولت اسلام  و ملوک جایگاه صدق اند ،

گروهـی انـد که به آخـر رسیدند

و به روش سابقان پیوستند ،

و جلال احدیت بصـائـــر آنان را سرمه عـنـایت کشـیـد،

تا به جمــــــال نبــــــــــوّت و رســــــــالتِ

سیــــــد پیغمبـــــــــران بینـــا گشتند

و بر پیروی از شریعت او کمر بستند ،

و به دوستی او راست رفتنــــــد ،


لاجرم از حضـــرت نبـوت این تحـفــه را یافتند که :


آه ، مشتــــاق دیـــــدار برادرانم ،


آن ها صـــــــدر اول و این ها گروه آخر !


و مصطفی(ص) به هر دو اشــــــــارت فرمود ،


و لاحِـــــــــق را به سابــــــــــق در رســـــــانیــــــــــد .

 

در حلقــــه ی سـالـکان درویش

رنــدان صبـــــــور دور انـــدیـش


راهب صفتــــــان جــــام بر کف

آن می زدگان فـــارغ از خویش

در جمله ی زاهدان و می نوش

در صورت عالمـــــــان بد کیش

در راه رسیـــــــــدن به دل دار

بیگانه بُـــوَد ز نـــوش یــا نیش

فارغ بُـــوَد از جهـــان به جامی

در خلــوت می خوران دل ریش

فریـــــاد زند ز عشق و مستی

بر پاک دلان مـــــــــرده از پیش

 

ای نقطـه ی عطف راز هستی

برگیـــر ز دوست جــام مستی


[ دیوان امام خمینی (ره) ص 291 ]



موضوع :


 نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 702  )                                       

 


ســوره 5 : انعـــام  ( مکّی  ـ  165  آیه دارد  ـ جزء هفتم  ـ  صفحه 128 )


  ( قسمــت پنجـــاهـــم )

 


قلـــبِ بیـــدار


 

 

( جزء  هشتــم  صفحه 150 آیه 164  ) 

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

قُلْ أَغَیْرَ اللّهِ أَبْغِی رَبًّا وَ هُوَ رَبُّ کُلِّ شَیْءٍ وَ لاَ  تَکْسِبُ کُلُّ نَفْسٍ إِلاَّ عَلَیْهَا

وَ لاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ  أُخْرَى ثُمَّ إِلَى رَبِّکُم مَّرْجِعُکُمْ فَیُنَبِّئُکُم بِمَا کُنتُمْ  فِیهِ تَخْتَلِفُونَ  


تفسیـــر لفظـــی :

 

بگو آیا جز خـــــدا پروردگارى بجویم ؟ با این که او پروردگار هر چیزى است ،

و هیـــــــــچ کس جز بر زیـــــــــان خود [گناهى] انجام نمى‏ دهد

و هیچ باربردارى بار [گناه] دیگرى را برنمى‏ دارد ،

آن گاه باز گشت‏ شمــــــا به سوى پـــــــروردگارتان خواهد بود ،

پس مـــــــــا را به آن چه در آن اختـــــــلاف مى‏ کردیــــــــــد آگاه خواهد کرد .


 

تفسیر ادبی و عرفانی :

 

آیا جـــز او  کسی را بخواهم که نگاهبان و پاسبان و کارساز من باشد ؟

در صورتی که او در همه ی کارها مرا کافی است ،

و رشد و راستی و رستگاری من همه از الهـــام او است ،

در این صورت چون سزد که دیگری را خوانم ؟

او کافـــــــــــی مهمّــــــــات است ،

چرا به کسی طمــــــــع داشتــــــــه باشم ؟

در حالی که بخشنده ی زیاد بخش و مهربان اوست !

در شب معـــــــــراج خــــــداونـــــــــد به محمّـــد (ص) فرمود :

من خودم را عزیــــز کننده و ذلیل کننده ی بندگان خواندم ،

ولی ایشان عـــــزت را از غیـــــــر من می طلبند !

و نیــــــاز خود را از دیگــــری می خواهند !


 

ای محمّــــــــــد ؛

این بندگان روزیِ مرا می خورند

ولی فرمـــــــان دیگــــــــری می برند !

و سپــــــــاس دیگــــــــری می گـــــــــــزارند !

من کار فردا که نیامده را به ایشان تکلیــــف نکرده ام ،

ولی اینــــــــان روزی فــــــــردا را امــــــروز از من می طلبند !

 

 پیغمبـــــــــر(ص) فـــرمــودند :

چشـــــــم هـــای من به خواب می روند ،

ولی قــلــــــب مــن بیـــــــدار است.

 

 

افسوس که ایّـــــام جـــوانی بگذشت


حالی نشد و جهــــان فـــانی بگذشت


مطلوب همه جهـان نهـان است هنوز


دیدی همه عمـر در گمانی بگذشت ؟


جز هستــیِ دوست در جهــــان نتـوان یافت


در نیست نشانـــه ای ز جــــــان نتوان یافت


در خانه اگر کس است یک حرف بس است !


در کَـــون و مکان به غیــــر او نتــــوان یافت !


[ دیوان امام خمینی (ره) ص 201 ]

 



موضوع :


نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 701 )                                           


ســوره 5 : انعـــام ( مکّی ـ 165 آیه دارد ـ جزء هفتم ـ صفحه 128 )


  ( قسمــت چهــل و نهــــم )


به حـقّ پیــوستـــن

 

 ( جزء هشتــم صفحه 150 آیه 162 ) 

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

قُلْ إِنَّ صَلاَتِی وَ نُسُکِی وَ مَحْیَایَ وَ مَمَاتِی لِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ


تفسیـــر لفظـــی :

بگو در حقیقت نماز من و [سایر] عبادات من و زندگى و مرگ من

براى خدا پروردگار جهانیان است 


تفسیر ادبی و عرفانی : 

 

هرکس بــا خـــــــــــــــدا است ،

بداند که او برای خـــــــــــــــدا است ،

وقتی که خود دانست که برای خدا است ،

بهـــــــره بـــــــرای غیـــــــرخـــــــــــدا نیست ،

پس چنین کس تسلیـــــم حکـــــم خـــــدا

و نامعترض به تقــــدیـــــــــر او است ،

نه معارض با اختیــــار و اراده ی خـــــــدا ،

و نه اعراض کننده از گردن نهادن به امر خـــــــدا .


این آیت اشارت است به مقام مواصلت مصطفی (ص) ،

و مواصلت ، به حق پیوستن است ،

و از خود بـــاز رستن ،

و نشــــــــــانــــــــه ی آن ؛

 دلی است زنـــــده به فکـــــــر ،

و زبانی است گشـــــــاده به ذکـــــر ،

با خلــــــــــق عاریت و با خــــــــود بیگانه ،

از تعلــــق آســـــــــوده و به حــــقّ آرمیــــــده .

 

خـــدایــــا ؛

این بنــــده در میـــــان مـــــردم تنهـــــاست !

تا گفتی بیا ، هفت اندام او شنـــواست !

از آدمی چه آید ؟ قدر او پیـــداست !

کیسه تهی و بـــادپیمـــاست !

و این کار پیش از آدم و حوا ست !

و عطا بیش از خـــوف و رجـــــــاست !

اما آدمی به سبب دیـــــــــدن مبتــلاست !

به ناز کسی است که از سبب دیــــدن رهاست !

و با خود همیشه به جفـاست (اِنَّ الاِنسانَ لَفِی خُسر)

اگر آسیای احـــــوال گردان است قطب مشیّـت به جاست ! 

 

ای دوست به جملگی تـــــــــو را گشتم من


حقا که در این سخن نه ذوق است و نه فنّ


گر تـــــــو ز خودیِّ خـــود برون جَستی پاک


آن گاه به جــای تـــو بِـــــدان هستـــم من !


 

برای سلامتی و خشنودی امـــام و مقتــــدا و مولایمان


 قائـم آل محمّـــــد (ص)

 

و برای تعجیل در فـــرج مبــــارکشان

  

دو رکعت نماز مخصوص و یکصد صلوات


 



موضوع :


نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 700 )                                           


ســوره 5 : انعـــام ( مکّی ـ 165 آیه دارد ـ جزء هفتم ـ صفحه 128 )


  ( قسمــت چهــل و هشتــــم )


حــلاوت طاعـت


 

 ( جزء هشتــم صفحه 150 آیه 161 ) 

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

قُلْ إِنَّنِی هَدَانِی رَبِّی إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ

دِینًا قِیَمًا مِّلَّةَ إِبْرَاهِیمَ حَنِیفًا وَ مَا کَانَ مِنَ الْمُشْرِکِینَ


تفسیر لفظی :

 

بگو آرى پروردگارم مرا به راه راست هدایت کرده است

دینى پایدار ، آیین ابراهیم حق‏ گراى و او از مشرکان نبود


تفسیر ادبی و عرفانی :

 

صراط مستقیم را بدایتی و نهایتی است ،

بدایت آن نبوت و رسالت است ،

و نهایت آن امامت و ولایت است ،

نبوت و رسالت آن است که :

آیات و اخبار نادَریافته را به جان و دل بپذیری

و به تصدیق و تسلیم پیش آئی ،

و بر ظاهر بایستی و گِرد خیال نگردی ،

و از تکلف و تأویل در آن بپرهیزی !

امامت و ولایت آن است که :

سخن رسول الله (ص) را ؛

در خصوص تعیین وصی و جانشین بپذیری ،

و گوش به فرمان امام و پیشوای زمان خود باشی !

 

نتیجــــــــه آن کــــــــــه :

 

از فتنـــــــــه ها پیـــــــــروز بیرون آئی

و در آتش خشم و غضب پروردگارت قرار نگیری .

 

که گفتـــــــه اند :


هرکه از درِ تصدیق و تسلیم درآید ،

وی را از ســـــــه شــــــربت یکی دهنــــــــد :

شربتی از معرفت ، تا دل وی به حـــق زنـــــده گردد !

یا زَهــری که نفس امّـــاره در زیـــر قهــــر او کُشتـــه گردد !

و یا شــــرابی که جـــان از وجـــود او مست و سرگشتــــه گردد !

از این جــــــــا یافــت حقیقت و اُنس صحبــــت آغاز کنــــــد ،

و لـــــــــذّت خـــدمت و حـــــــــلاوت طاعـــت بیابد ،

و به سُـــــرور معــــــــــرفــت در پیوندد ،

و به روح منـــــاجــــــــات  رسد ،

تا چنان شود که گوید :


خالی نه ای از من و نبینــم رویت


جانی که تو با منی و دیدار نه ای



موضوع :


<   <<   116   117   118   119   120   >>   >
طول ناحیه در قالب بزرگتر از حد مجاز


* *