*** نـذر آقـا ***
کلام عشق
نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 615)
ســوره 4 : نســـاء ( مدنی ـ 176 آیه دارد ـ جزء چهارم ـ صفحه 77)
( قسمت سی و هفتــم )
اخـلاص در عمــل
.jpg)
( جزء پنجــم صفحه 98)
بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم
125 ـ وَ مَنْ أَحْسَنُ دِینًا مِّمَّنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّه وَ هُوَ مُحْسِنٌ
وَاتَّبَعَ مِلَّةَ إِبْرَاهِیمَ حَنِیفًا وَاتَّخَذَ اللَّهُ إِبْرَاهِیمَ خَلِیلاً
تفسیر لفظی :
کیست نیکو دین تر از آن که روی خود فرا خدا کرده با خلق خدا نیکی کرده
و از ملت ابراهیم پیروی نموده که خداوند ابراهیم را خلیل و و دوست خود گرفته است .
تفسیر ادبی و عرفانی :
خداوند در این آیت مخلصان را می ستاید ،
و اخلاص در اعمال را می پسندد ،
و اول کسی که جامه ی اخلاص در عمل کشید ؛
محمّـــد مصطفی (ص) بود که فرمود :
کارها به نیّت است
این روش اخلاص در عمل مانند روش رنگ است در گوهر ؛
چه ، گوهر ، بی کسوت رنگ ، سنگی باشد بی ارزش !
عمل بی اخلاص هم جان کندنی باشد بی ثواب !
گویند : عارفی بزرگوار ، خود را تازیانه زدی و گفتی :
ای نفس ؛ اخلاص آر تا خلاص شوی !
گفته اند : علم تخم است و عمل کِشتن ،
آب آن اخلاص ، کار آن اخلاص ،
رستگاری و بهره برداری آن اخلاص !
و سعادت ابد در اخلاص است .
امّا اخلاص ، خود عزیز است
نه هرجائی فرود آید ،
و نه به هرکسی روی نماید ،
همان است که خداوند جَلَّ وَ عَلا فرمود :
اخلاص رازی از رازهای من است ،
و در دل هرکس از بندگانم را که دوست دارم به ودیعت می نهم !
نوشته اند : در بنی اسرائیل عابدی بود ،
شنید در آن نزدیکی درختی است که مردم آن را می پرستند !
عابد در خشم شد و از بهر خـــــدا و تعصب درد دین ،
تبــــر بر دوش نهـــــاد و رفت که درخت را بِبُرّد !
ابلیس به صورت پیــــــــری بر او ظاهر شد ،
و پرسیــــــد : کجـــــــــا می روی ؟
گفت برای بریدن فلان درخت !
ابلیس گفت :
برو به کار عبادتت مشغول باش ، تو را چه کار با این درخت ؟
عابد سخت بر او آویخت و بر زمین زد و بر سینه ی او بنشست !
ابلیس گفت : دست از من بدار تا تو را سخنی نیکو گویم ،
عابد دست از وی بداشت ،
ابلیس گفت :
این کار ، کار پیغمبران است نه تو !
عابد گفت : من از این کار بــــــاز نگـــــــــردم ،
و دوبار با ابلیس دست به یقه شد و او را بر زمین زد ،
بار سوم ابلیس گفت :
تو مردی درویش هستی و مؤنت تو با مردمان است ،
این کار را به دیگران واگذار ،
من روزی دو دینار زیر بالین تو گذارم ،
که هم هزینه ی خود کنی و هم به دیگر عابدان دهی ،
عابد پیش خود گفت :
یک دینار آن صدقه دهم و دینـار دیگر خود به کار برم ،
و این کار بهتــــــــــــــــــــر از درخــــت برکنــــــــــــدن است !
که مــــــــــرا بدان نفرمــــــــــوده اند و من پیغمبـــــــــر نیستم !
دیگر روز دو دینـــــــار زیر بالیـــــــــن خود دیــــد و برگرفت!
تا روز سوم که هیچ دینــــــــاری زیر بالین خود ندید !
تبــــر برداشت و عازم بریــــــــدن درخت شد ،
ابلیس در راه رسیــــــــد و به او گفت :
ای مرد ؛ این کار ، کار تو نیست ،
و با هم درآویختند ،
این بار ابلیس او را بر زمین زد و بر سینه ی او نشست !
عابد پرسید : چه شد که آن دوبار من تو را زمین زدم و این بار درماندم ؟
ابلیس گفت : آن دو بار بهر خدا درآویختی و این بار بهر دینار !
اول برای خدا به اخلاص آمدی و از جهت دین خدا خشم گرفتی !
خداوند تو را نیرومند ساخت ،
اکنون بهر طمع خویش آمدی و از بهر دنیا خشم گرفتی ،
و پیرو هوای نفس خود شدی ،
لاجرم ناتوان شدی ،
که از مصطفی (ص) پرسیدند :
اخلاص چیست ؟
فرمود : این که بگوئی پروردگار من یگانه است ،
پس از آن در آن چه مأمور شدی پایمردی کنی !
امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام فرموده اند :
طوبی لمن أخلص لله عمله و علمه وحبه و بغضه
و أخذه و ترکه و کلامه و صمته و فعله و قوله؛
خوشا به سعادت کسی که عمل، علم، دوستی، دشمنی، گرفتن،
رها کردن، سخن، سکوت، کردار و گفتارش را برای خدا خالص گرداند.
تحف العقول ص 100
... وَ هُوَ مُحْسِنٌ...
معنی نیکوکار این است که ؛
روی خود را فرا حق کند ،
و نیک داند و شناسد که چگونه باید فرا حق کردن و اخلاص بجا آوردن !
که نه هرکسی به درگاه پادشاه رسد ، ادبِ حضرت شناسد !
... وَاتَّبَعَ مِلَّةَ إِبْرَاهِیمَ حَنِیفًا ...
اشارت به حالت ابراهیم است که روی به حق نهاد ،
و ادبِ حضرت بجای آورد ،
و خود را نصیبی نگذاشت ، و همه را درباخت ،
هم نفس ، هم مال ، هم فرزند !
نفس خویش در راه رضای حق ،
و فرزند خویش در راه فرمان حق ،
و مال خویش در راه مهربانی و شفقت بر خلق باخت !
مال و زر و سیم ، رایگان باید باخت
چون کار به جان رسید ، جان باید باخت
همه مشکلات مــــــا
ناشی از غیبت طولانی مولایمان
محبــوب دل هـا و منجی انســـان هـا
حضرت حجـة ابن الحسن العـسکـری المهــــدی(عج) است
یا وَجِیهَاً عِـندَاللهِ اِشفَــع لَنا عِـنـــدَالله
پس برای تعجیل در فرج مبارکشان زیاد دعا کنیم
موضوع :
نظر ()
طول ناحیه در قالب بزرگتر از حد مجاز