نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 864   )                                                                             

ســوره 12 : یوسـف ( مـکّــی ـ 111 آیه دارد ـ جزء دوازدهم ـ صفحه 235 )

  ( قسمــت هفتـــم )

صبـــح وصـــال

جزء دوازد هــم صفحــه 237 آیه 19 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم  

وَجَاءتْ سَیَّارَةٌ فَأَرْسَلُواْ وَارِدَهُمْ فَأَدْلَى دَلْوَهُ قَالَ  یَا بُشْرَى

هَذَا غُلاَمٌ وَأَسَرُّوهُ بِضَاعَةً وَاللّهُ عَلِیمٌ بِمَا  یَعْمَلُونَ

 تفسیـــر لفظـــی :

و کاروانى آمد پس آب‏ آور خود را فرستادند و دلوش را انداخت گفت مژده این یک  پسر است

و او را چون کالایى پنهان داشتند و خدا به آنچه مى ‏کردند دانا بود

 تفسیر ادبی و عرفانی :  

تعبیه لطف الاهی در حق یوسف (ع) است ،

که در چــــــاهــی افتـــــــد ،

با جگری سوختـه و دلی پر درد و جانی پر حسرت ،

که از سرِ بی نوائی و وحشت تنهائی بنالید ،

و در حقّ بزاریــــد و گفت :

خـــدایـــــا ؛

تــو دل گشــائی ،

تـــــو رهنمـــــــــائـــی ،

تــــو مهـــــــــر افـــــزائــــی ،

تو کریــــم و لطیف و نیک خــدائـی ،

چه شود که بر این خسته دل ببخشائی ؟

و از رحمت خود دری به رویــــم بگشـــــائی !

یعقوب (ع) نیز بر این صفت همی زاریـــــد و نالیــــــد ،

و ســوز و نیـــــاز خود بر درگاه بی نیـــازی عرضه کرد ،

تا این کــــه شبِ وحشت به پــایـــــان رسیــــد ،

و صبـــــح وصـــــال از مطلع شادی بدمید ،

و کاروان در رسیــــــــد !

کاروان به شاه راه ، آهسته و نــرم همی می آمد ،

که ناگهـــــــان راه به ایشــان نـاپــدیــد شد !

و کاروانیــــان راه را گــــم کردند ،

همی رفتند تا به سرِ چاهی رسیدند ،

که این بی راهه با صد هزار راه برابر آمد !

و دردی بود که بر صد هــزار درمان افزون آمد !

نوشتــــــه انـــــد :

برادران یوسف ، پیراهن او را با خون بزغاله رنگین کردند ،

و نـــزد یعقــــوب (ع) آوردند ،

یعقوب (ع) دید پیراهن دریده نشده و پاره نگشتـــه ،

گفت :

شما دروغ می گوئید ، یوسف را گرگ نخورده !

اگر گرگ یوسف را خوردی ، ابتدا پیراهن را پاره کردی !

آن گاه گفت :

به خـــــــدا قســــم تا کنــــون گـــرگی ؛

به این بردباری و باانصافی ندیده و نشنیده ام !

که فرزند مرا بخورد و پیراهن او را ندرد !

گـــوینــــــــــد :

پیراهن یوسف (ع) در سه زمـــــان ، سه اثـــــر داشت :

یکی وقتی که آن را با خـــون دروغیــن برای یعقــــوب (ع) آوردند ،

دوم وقتی در خانـــه ی زلیخــا هنگام فرا از گنــاه از عقب دریده شد !

سوم وقتی که بر صورت یعقوب (ع) افکندنـــد و دیــــده اش بینـــــا شد !

نسیــم سحــــری

دکّـــــه عطر فروشى است و یا معبر یــار ؟

مـــــاه  روشنگــــر بزم است و یا روى نگار ؟  

اى نسیــــم سحـــــرى ، از سر کویش آیى 

کـــه چنین روح فــــزایى و چنین غالیه بار ؟

غمزه‏ اى تا بگشــــــایى به رُخــم راه امیــد 

لطفى اى دوست ، بر این دلشده زار و نزار

درِ میخانه به رویـــم بگشوده است حــریـف

ســـــاغرى از کف خود باز ده ، اى لاله عذار

خُم مى زنــده ، اگر ساغرى از دست برفت

ســــر خُـم باز کـــــــن و عقده ز جانـم بردار

بــــر کَنَم خـــرقه سالـوس ، اگر لطف کنى

سرنهم بر قَــدَمَت خرقـه گـذارم به کنــــار

[ دیوان امام خمینی (ره) ص 123 ]

نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 863   )                                                                              

ســوره 12 : یوسـف ( مـکّــی ـ 111 آیه دارد ـ جزء دوازدهم ـ صفحه 235 )

    ( قسمــت ششـــم )

دیـن و مسـابقــات 

جزء دوازد هــم صفحــه 237 آیه 17 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم  

قَالُواْ یَا أَبَانَا إِنَّا ذَهَبْنَا نَسْتَبِقُ وَتَرَکْنَا یُوسُفَ عِندَ مَتَاعِنَا

فَأَکَلَهُ الذِّئْبُ وَمَا أَنتَ بِمُؤْمِنٍ لِّنَاوَ لَوْ کُنَّا صَادِقِینَ

 تفسیـــر لفظـــی :

گفتند اى پدر ما رفتیم مسابقه دهیم و یوسف را پیش کالاى خود نهادیم

آنگاهگرگ او را خورد ولى تو ما را هر چند راستگو باشیم باور نمى‏ دارى

 تفسیر ادبی و عرفانی :

این دلیل است که مسابقت روا است ،

چنان که در زمان رســــــول الله (ص) ،

مسابقات اسب دوانی و شتر سواری ،

شمشیـــــــر زنی ، تیــــــر انــــــدازی ،

و دویـــــدن با سرعت رواج داشتـــــه ،

و مسابقه ای که برادران یوسف داشتند ؛

تیـــــــرانـــــــــدازی بــــوده است .

پیامبر مکرم و معظم (ص) ،

در باره ی مسابقه ی تیــــراندازی فرمودند :

هرکس تیراندازی بیاموزد و آن را تــرک کند ؛

نعمت بزرگی از دست داده است .

و نیز ایشان فرمــوده انـــد :

حق فــرزنـــد بر پـــدر آن است که ؛

کتـــاب خــــدا و شنـــــا و تیراندازی به او بیاموزد .

یعنی آموزش شنــــــا و تیــــــــرانـــدازی را ؛

در ردیف آمـوزش کتــــــاب خــــدا آورده اند !

همچنین فرمــوده انـــد :

ســه بـــــازی ، لهــــو و بیهــــوده نیست :

1)    بازیِ افراد خانواده با همدیگر ،

2)    بازی با اسب و اسب سواری و اسب دوانی

3)    تیــــــــــر انـــــــــدازی .

و نیــــــز فــرمــوده انـــــد :

هرکس را خداوند تیراندازی آموزد ؛

و آن را ترک کند و نسبت به آن بی میل شود ،

نعمتی است که آن را کفــــــران کرده است .

در حدیث دیگر آمـــده است :

همه ی بازی های دنیـــا لهو و لعب و باطل است جز سـه بــازی :

تیـــرانـــدازی ، اسب ســــواری ، بـازی در خــانـــــواده .

از پیامبـــــــر (ص) روایت شده که :

روزی جمعی را دیدند که تیراندازی می کردند ،

فرمودند : تیراندازی کنید و اسب سواری کنید ولی نزد من ؛

تیراندازی دوست داشتنی تر است از سواری .

[ و البته این مسابقات و آموزش های رزمیِ رایجِ آن زمان بوده که رسول الله (ص) به آن اهمیت می دادند ، ولی در ایــن زمــــــان ؛ مسابقات رزمی شکل دیگری دارد ؛ امروزه رزمایش های بزرگ ارتش و سپاه ، آموزش های نظامی و رزمی در بسیج ، از اهمیت خاص مورد نظر پیامبــــر (ص) برخوردار است ]

[ امروزه شکارِ پهپــــادهای پیشرفتــهِ دشمن و ساخت جنگ افزارها و هواپیماهای دشمن شکار و پهپـــــاد های پیشرفتـــــه و موشک های دوربُرد و .... از اهمیت خاصی برخوردار است ]

[ و خـــــدای را بسیـــــار شـاکـــریــــم که رزمنـــدگان دیروز و فرماندهــان امروزِ ما به این دانش مفید و دشمن شکن دست یافته اند ، و علیرغم تحـــــریــــم هــــای همه جانبــــــه ی دشمن ، هر روز به پیشرفت های چشمگیر تری نائل می آیند ]

[ اگر چه برخی مسئولین ، اولویت اولشان مذاکره و نرمش با دشمن است ، و به زعم باطل برخی دیگر ؛ ایران فقط بلد است آبگوشت بزماش درست کند !!! ]

کوکر 1 مجهز به چهار موتور کم صدا، رادار چند منظوره، سیستم ثابت سازی اپتیکی دوربرد و سیستم ارتباط ماهواره ای برای تبادل اطلاعات مجهز شده است که قابلیت رادار گریزی و عملیات تصویر برداری و پرواز مداوم 3 ساعته تا شعاع عملیاتی 170 کیلومتری و تا ارتفاع  12 هزار پا را در شرایط آب و هوایی مختلف و در روز و شب را دارد؛ در همین حال حرکت در نزدیکترین سطح زمین و حتی بر روی آب از توانمندی های ویژه پهپاد عمود پرواز کوکر1 است.

ایام الله دهه ی مبارکه ی فجر مبارک

بـــاده هوشیـــاری

بــرگیـــر جــــــام و جــامــه زهــد و ریــا در آر 

محـــراب را به شیـــــخ ریـــــاکــار واگــــــذار

بــــــا پیـــــر میکــــده ، خبــر حــــال مـــا بگو 

 بـا ســــاغرى ، برون کند از جــان مــا خمــار

کشکول فقــر شد سبب افتخــــــار مــــــــــا

اى یـــــــــار دلـــــفریب ، بیفـــــزاى افتخـــار

مــــا ریــــــزه خـــــوار صحبت رنـــــد قلندریم

با غمـــزه ‏اى نــــــواز ، دل پیـــــــر جیره خـوار

از زهــر جــــان‏ گـــــداز رقیبــــم سخن مگوى

دانــــــى چه‏ ها کشیدم از این مـــــار خالـدار ؟

بــوس و کنــار یـــــار ، به جــانــم حیـــات داد

در هجر او ، نه بــوس نصیب است و نى کنـار

هشــدار ده به پیـــــر خرابــــات ، از غمــــــم

ســـاقى ، ز جــــام بـــاده مرا کرد هوشیــــار

[ دیوان امام خمینی (ره) ص 122]

نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 862 )     

ســوره 12 : یوسـف ( مـکّــی ـ 111 آیه دارد ـ جزء دوازدهم ـ صفحه 235 )

( قسمــت پنجـــم )

سنّـت خــدائـی

جزء دوازد هــم صفحــه 237 آیه 15 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم  

فَلَمَّا ذَهَبُواْ بِهِ وَأَجْمَعُواْ أَن یَجْعَلُوهُ فِی غَیَابَةِ  الْجُبِّ

وَ أَوْحَیْنَآ إِلَیْهِ لَتُنَبِّئَنَّهُم بِأَمْرِهِمْ هَذَا  وَ هُمْ لاَ یَشْعُرُونَ 

 تفسیـــر لفظـــی :

پس وقتى او را بردند و همداستان شدند تا او را در نهانخانه چاه بگذارند [چنین کردند]

و به او وحى کردیم که قطعا آنان را از این کارشان در حالى که نمى‏ دانند با خبــر خواهى کرد

 تفسیر ادبی و عرفانی :

یوسف که از صحبت پـــدر دور ماند ،

به وحی از سوی خـــــدایش نزدیک شد ،

چنین است سنّـت خــــــــدائی که ،

اگر بـــاب بـــــلا بر نفوس اولیـــــاء بگشاید ،

از راه دیگـــر بـاب صفـــا و وِلاء بگشاید ،

اگـــر یک راه بنــــــد آیــــد به حکـــــم بــــــــلا ،

صد راه صفـــــا به صفت وِلاء برگشــــــاید ،

اگر یک لقمـــــه باز گرفت چه زیــــان ؟

که ؛ صــد نــوالــــه در پیچـــد !

اگر یوسف به فراق پدر غمگین گشت چــرا نالــــــد ؟

چون به وصـــــالِ وحیِ حـــقّ رنگیــــن گشت ،

پس ؛ او را وحیِ حــقّ در چــــاهِ بی سامان ،

خوشتـــــــــر از دیـــــدار یعقــــــــوب در کنعــــان !

آری ؛

نواخت هــــا همـــــه در میـــان رنـــــج است ،

و به ازای هــــر ناکامی ، هـــــــزار گنــــج است !

که گفتـــــه انــــد :

اگر نشــان آشنـــــائی راست است ؛

هرچه از دوست رســد احســــــان است ،

و اگـــــــــر این دعـــــــوی را معنـــــــــی است ،

شــادی و غـــــم و رنــــــج در آن یکســــــــان است ،

یکی درد و یکی درمــــان پسنـدد

یکی وصل و یکی هجـران پسندد

میان هجر و وصـل و درد و درمان

پسنـدم آن چه را جـانــان پسندد

شـرح پـریشــانی

درد خواهــــم ، دوا نمی خواهــــم

غصه خواهم ، نــــوا نمی خواهــم !

عاشقم ، عاشــــق و مــــــریض تو ام

زین مرض من شفــــــــا نمی خواهم

من جفـــــایت به جــــــــــان خریدارم

از تـــــو ترکِ جفـــــــــــا نمی خواهم

از تـــو جانا جفـــــــــا ، وفـــــــا باشد

پس دگر من وفــــــــــــا نمی خواهم

تــــو صفـــــای منی و مــــروه ی من

مــــــروه را با صفـــــــــا نمی خواهم

صوفی از وصل دوست بی خبر است

صوفیِ بی صفـــــــــــــا نمی خواهم

تـــــو دعــــای منــــی تــــو ذکر منی

ذکــــر و فکـــــر و دعـــا نمی خواهم

هر طـــــرف رو کنـــــم توئی قبلـــــه

قبلـــه ، قبلــه نمــــــــا نمی خواهم

هرکـــه را بنگــــری فـــدائیِ توست

من فدایـــــم ، فــــــــدا نمی خواهم

همه آفـــــــــاق روشن از رُخ توست

ظاهـــری جای پــــــــا نمی خواهم !

[ دیوان امام خمینی (ره) ص 160 ]

من این دنیــــــای فانی را نمی خواهم نمی خواهم

من این لـــذّات آنـــــــی را نمی خواهم نمی خواهم

به جـــــــز  محبــــوب یکتـــــایم نمی دانم نمی دانم

به جز آن یــــار جـــانی را  نمی خواهم نمی خواهم

به جـــز راه وصـــــالش را  نمی پویـــــــم نمی پویم

جز این ره ، کامــــرانی را  نمی خواهم نمی خواهم

به فطرت ، عشـق پاکش را  به دل دارم به دل دارم

دگــر معشـــــوق ثانی را  نمی خواهم نمی خواهم

دلـــــم از وی نشــــــانی را به مـن داده به من داده
   
ز دیگـر کس ، نشــانی را نمی خواهـم نمی خواهم

به جــز یـــــار حضـــــوری را  نمی یــــارم نمی یـارم

سبکبــــارم ، گــــرانی را  نمی خواهـم نمی خواهم

به جــان ، درد و غــــــم او را خریـــــــدارم خریــدارم

ز غیـــــرش ، مهربانی را نمی خواهــم نمی خواهم

دل بشکستـــــه می خواهــــد ، ندانستم، ندانستم

دگر مـن ، شــادمـــانی را نمی خواهم نمی خواهم

به جـز قــــرآن ، کتـابی را نمی خواهم نمی خواهم
   
به جز سبــع المثـــانی را نمی خواهم نمی خواهم

علـــی و آل پـــــاکـــــش را پذیـــرفتـــــــــم پذیرفتم

فـــــلانـی و فـــلانــــی را نمی خواهم نمی خواهم

حسن را در لقـــــای خـــــود نگهـــــدارش نگهدارش

که بی تـــــو ، زندگانی را نمی خواهم نمی خواهم

[آیت الله حسن حسن زاده آملی]

نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 861 )    

ســوره 12 : یوسـف ( مـکّــی ـ 111 آیه دارد ـ جزء دوازدهم ـ صفحه 235 )

  ( قسمــت چهــارم )

کلبـه ی احـزان

جزء دوازد هــم صفحــه 236 آیه 12 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم  

أَرْسِلْهُ مَعَنَا غَدًا یَرْتَعْ وَ یَلْعَبْ وَ إِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ

 تفسیـــر لفظـــی :

فردا او را با ما بفرست تا [در چمن] بگردد و بازى کند

و ما به خوبى نگهبان او خواهیم بود

 تفسیر ادبی و عرفانی :  

ادامه مطلب از پست قبـــل ...

... نوشتــــــه انــــــد :

یعقوب (ع) از فراق فرزند دلبند صومعـــه ای بساخت ،

و چون در آن کلبــــــــه ی احــــــــزان داخل شد ،

به زاری بگریست ، چنان که جمله کنعانیان ،

از زن و مرد بر انـــــدوه او بگریستند !

آن گاه با زبان حســــرت گفت :

ای یوسفِ عـــزیــــز ؛

در خانه ی غم به انـــدوهِ فـراقِ تــــو می روم ،

و تا تو را نبینم نخنـــدم و شـــادی نکنم !

و چشم از گریستن بــــاز نــدارم :

مرا تا باشد این درد نهــــــانی

تو را جویم که درمانم تو دانی

این عجب نیست از یعقوب (ع) ، 

که از فــــراق فرزنــــد شکیبـــــائی نتواند ،

که فرزندان بر فــراق پدر و مادر صبــــر توانند کرد ،

اما پدر و مادر بر فراق فرزندان صبـــر نتوانند !

چون دوستی پـــدر و مــــادر به فرزنـــد ،

از روی شفقت و نــوازش است ،

و دوستی فرزند به والدین ،

از روی حشمت و ستـــایش است ،

مردم به هنــــگام سختـــی ،

حشمت بگذارند لیکن شفقت نگذارند ،

هرگز پدر که از پسر جفــــــا بیند او را دشمن نگردد ،

ولی پسر که از پــــدر جفـــــــا بیند او را دشمن شود !

یا بی مهــــــر و محبّــــت گـــــــردد !

زیرا این جا دوستی از حشمت و جاه است ،

و آن با زجــــــر و سختی و ملال ( آزردگی ) نمانَد ،

ولی آن جا دوستی از شفقت و مهـــــر و محبت است ،

و این با سختی و اندوه و کلال (خستگی) از میان برنخیزد !

ولی در جریان زندگی دختر عزیز و گرانقدر پیامبر ما (ص) ،

 حضرت فاطمه سلام الله علیها قضیه دگرگون است !

در تاریخ آمده است که :

حضرت فاطمه (س) نیز بعد از رحلت پدر بزرگوارشان و آزار و اذیت اطرافیان و غاصبان خلافت

کارشان گــــریـــــه بود ، هرگاه ایشان می گریستند همسایه ها نیز با ایشان می گریستند

و با گریستن همسایگان ، همه ی شهر مدینه می گریستند !

به طوری که کار مردم شده بود گـــــــریــــــــه !

به فاطمه (س) پیغام فرستادند که :

یا شب ها بگرید و روز ها آرام باشد ! و یا روزها بگرید و شب ها آرام باشد !

فاطمه (س) برای آرامش مردم به قبــــرستــــان بقیــــع رفتند

تا از مردم دور باشند و آنجا می گریستند !

گویند حضرت علی علیه السلام در بقیع سایه بانی از چوب و شاخه ی درختان ساختند

که بیت الاحزان نامیده شد ، تا فاطمــــه (س) در سایه آن از تابش آفتاب داغ در امــــان باشند !

ولی غاصبان و ستمگران ، آن سایه بان را نیــــز خراب کردند !!!

آن جا یعقوب (ع) در فــــراق فرزنـــــد در کلبــه احزان می گریست ،

و این جا فرزنــد در فراق پـــــدر در بیت الاحـــزان گریه می کرد !

آن جا یعقوب (ع) از فراق فرزند و گریستن بر او نابینا شد ،

و این جا فاطمـــــه (س) از شدت حُـــــزن و اندوه ،

چون شمعـــی سوخـــت و گداختـــه شد !

گُلــــزار جـــــان 

با که گویم غم دل جُز تو که غمخوار منی

همــــه عالــــم اگــــرم پُشت کنـــد یار منی

دل نبنــدم بـه کسی روی نیـــارم به دری 

تا تــــو رؤیــای منی ، تا تـــو مددکار منی 

راهیِ کوی تـــو ام قافله سالاری نیست 

غـــم نباشد که تو خود قافله سالار منی 

به چمـــن روی نیــــارم نـــروم در گُلـــزار 

تــــو چمـــن‌زار من استیّ و تو گُلزار منی 

درد منـــدم نه طبیبی نه پرستاری هست 

دلخوشم چون تو طبیب و تو پرستار منی

عاشقم سوختـه‌ام هیچ مددکاری نیست

تـــو مددکار منِ عاشــق و دلـــــدار منـی

[ دیوان امام خمینی (ره) ص 183 ]

دوران چهل ساله ی فراق یعقوب به سر آمد ،

و دوران هزارو دویست ساله ی فراق شیعیان به سر نیامد !

چــــــــــرا ؟

گفتــم که روی خوبت از من چـــــرا نهان است

گفتــا تو خود حجابی ورنه رخــــــم عیان است

گفتــم که از که پرسم جانــــــــــــا نشان کویت

گفتــا نشان چه پرسی آن کـوی بی نشان است

گفتــم مرا غـــم تـــــــو خوشتـر ز شــــــادمانی

گفتــا که در ره ما غــــــم نیــز شـادمانی است

گفتــم که سـوخت جانـــــــم از آتش نهــــــــانم

گفت آنکه سوخت او را کی ناله یا فغان است

گفتم فـــــــــراق تا کی گفتــــا که تا توهستی

گفتم نفس همین است گفتـا سخن همان است

گفتم که حاجتی هست گفتــــا بخـــــواه از ما

گفتــم غمــم بیفـــزا گفتــــا کــــه رایگان است

گفتم ز فیض بپذیــر این نیـــــــم جان که دارد

گفتا نگاه دارش غمخــــانه ی تــــــو جان ست

نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 860   )                                                                              

ســوره 12 : یوسـف ( مـکّــی ـ 111 آیه دارد ـ جزء دوازدهم ـ صفحه 235 )  

  ( قسمــت سوّم )

دردِ فـــراق

سالروز بازگشت مقتدرانه ی امام امّت به وطن

و آغاز دهـــه ی مبارک فجـــــر انقلاب اسلامی را گرامی می داریم

بوی گل سوسن و یاسمن آید

عطر بهــاران کنون از وطن آید

جان ز تن رفتگان سوی تن آمد

رهبر محبوب مـــن از سفر آمد

دیو چو بیرون رود فرشته در آید

دیو چو بیرون رود فرشته در آید

بگذرد این روزگار،تلخ تر از تلخ

بار دگر روزگار چون شکـــر آید

چشم یزید زمان ز حدقه در آید

رهبـر محبوب مـن از سفــر آید

جزء دوازد هــم صفحــه 236 ( آیات 8 و 12 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم  

إِذْ قَالُواْ لَیُوسُفُ وَ أَخُوهُ أَحَبُّ إِلَى أَبِینَا مِنَّا

وَ نَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّ أَبَانَا لَفِی ضَلاَلٍ مُّبِینٍ

 تفسیـــر لفظـــی :

هنگامى که [برادران او] گفتند یوسف و برادرش نزد پدرمان از ما که جمعى  نیرومند هستیم

دوست‏ داشتنى‏ ترند قطعا پدر ما در گمراهى آشکارى است

 تفسیر ادبی و عرفانی :  

برادران یوسف (ع) خواستند قاعده ی دولت یوسفی را منهدم کنند !

و سپـــــاه عصمت را در حق وی منهــــــزم گردانند !

و پرورده ی عنایت را به دستِ مکرِ خود بر خاک مذلت افکنند !

نتوانستند و با قضــــای رانده و حکمِ رفتــه برنیامدند !

هرگاه که نزد پدر آمدند ،

او را می دیدند نشستـــــه ،

و آن بهـــارِ شکفتــــه ( یوسف ) ،

و ماه دو هفته را پیش خویش نشانده ،

و فرشِ وصال در خیمه ی جمال او گسترده ،

ایشان چنان همی دیدند ؛

و از کینـــه و دشمنی و حسد بر خود همی پیچیدند ،

و گفتند : پدرِ ما ، یکــــی را به ده تَـــــن برگزیده ،

که از راه صـــــــواب دور است !

اکنـــــــــون تدبیــــــــر آن است که ؛

او را (یوسف را ) از چشم پدر دور بداریم !

که هرچـــــــــه چشــــــم نبینــــد دل نخواهــد ،

تا یکبارگی دل بر مـــــــــا نهــــــــد ، و با مـــا پردازد ،

و این را ندانستند که ؛

هرکه همه جوید ، از همه درمانَد !

چون اقبالِ یعقوب را همه برای خود خواستند به آن نرسیدند ،

و به جــــــای اقبــــــــال ، اِعــــــراض دیدند !

که فرمود : وَ تَوَلّی عَنهُم . 

آن گاه از سرِ کینـــه و حســــد ، 

و از روی تلبیس بر پــــدر باز شدند ،

و از مکـــــــــــر گفتند :

ای پدر ؛ این روشنائی چشم یعقوبی را فردا با ما بفرست ،

تا با ما بازی کند و مناظر طبیعت را تماشا نماید !

(12) أَرْسِلْهُ مَعَنَا غَدًا یَرْتَعْ وَ یَلْعَبْ وَ إِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ

فردا او را با ما بفرست تا [در چمن] بگردد و بازى کند

و ما به خوبى نگهبان او خواهیم بود

از پـــدر اجـــــازت یافتنــــــــد ،

نه به مــراد خود بلکه به مـــــراد یوسف که کودک بود ،

و صحبت گردش و تماشا و تنزیه و تفریح و بازی به گوش او رسید !

از پــــــــــدر درخواست کردند تا او را با ایشان بفرستد !

پدر از بهر دل یوسف دستـــــور (اجازه) داد ،

که ؛ دوستـــدار ، همه مرادِ محبوبِ خویش خواهد ،

و رنــــــج خــــود بر لـــــــذت وی بگزیند .

چون پـــــدر (یعقوب) دستــــــوری داد ؛

آن عزیزِ مکرّم را از کنــــار پدر به نـــــاز بیرون بردند ،

چون به صحـــــــــرا رسیـــــدنــــد ،

آن مهربانی و دلسوزی ظاهری تمـــام شد !

و دشمنی ها و کینه ها و حسد ها آشکار گردید !

آن بَـــدرِ شبـــانــــه را با کارد و تازیــــانــــــه ترساندند !

و آن عزیــــزِ پـــــــدر و محبــــوب داور را بسیــــــار آزردند !

و آن خورشیــــــــد تـــابـــــــان را در چـــــاه تاریـــک افکنـــــدند !

و بدین سان جگـــــر پــــــدر را به دردِ فــــراقِ پسر سوزاندند ،

و وی را به دردِ فــــراقِ طولانـــــی مبتـــــلا کردند !

یعقــــــــوب (ع) شب و روز آرام نگرفتی !

و دیگـــــــــر راحت نغنـــــودی !

همه شب مردمان در خواب ، من بیدار چون باشم ؟

غنوده هرکسی با یــــار ، من بی یـــار چون باشم ؟

محفــل رنــــدان 

آید آن روز که خاک سر کویش باشم

ترک جان کرده و آشفته رویش باشم

ساغـــر روح فـــــزا از کفِ لُطفش گیـــــرم

غافل از هر دو جهان بسته ی مویش باشم

سر نهم بَر قدمش بوسه زنان تا دَم مــرگ

مست تا صبـــح قیـــامت ز سبویش باشم

همچو پروانه بسوزم برِ شمعش همه عُمر

محـــو چون می زده در روی نکویش باشم

رسد آن روز که در محفل رنـدان سرمست

رازدار همـــه اســـــــــرار مگـــویش باشم

یوسفـــم گر نزند بر سَر بالینــــم سَر

همچو یعقوب دل آشفتة بویش باشم

[ دیوان امام خمینی (ره) ص 153 ]