منوی اصلی
مطالب پیشین
تدبر در قرآن
آیه قرآن
لینک دوستان
خبرنامه
 
آمار وبلاگ
  • کل بازدید: 2005465
  • بازدید امروز: 62
  • بازدید دیروز: 278
  • تعداد کل پست ها: 1283
  • ****
درباره
محمّـد تــرابـی[961]

روح بلند مدیر وبلاگ خادم قرآن محمد ترابی در اسفند ۱۳۹۸ در ۶۷ سالگی به سوی معشوق شتافت. روحش شاد و یادش گرامی باد. اللهم صلی علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
آرشیو مطالب
*

حدیث

*
لوگوی دوستان
دانشنامه سوره ها
سوره قرآن
کاربردی



نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 719 )                                                                                     


ســوره 7 : اعـــراف ( مکّی ـ 205 آیه دارد ـ جزء هشتم ـ صفحه 151 )


( قسمــت پانــزدهـم )


بهشت عرفان و بهشت رضوان


نمائی از شهر مکه ـ مقابل کوه ابو قبیس و تونل منتهی به حرم دوست

 

( جزء هشتــم صفحه 155 آیه 42 ) 

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

وَ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ لا نُکَلِّفُ نَفْساً إِلّا وُسْعَها

أُولئِکَ أَصْحابُ الْجَنَّةِ هُمْ فیها خالِدُونَ


تفسیـــر لفظـــی : 

 

و  کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته انجام داده اند

( البتّه هیچ کس را  جز به اندازه تواناییش تکلیف نمى کنیم )

آنها اهل بهشتند ، و جاودانه در آن  خواهند ماند

 

تفسیر ادبی و عرفانی :   

 

معنی ایمــــــان در این جــــــــا ؛

اقرار به زبــــــان ، و تصــــــــــدیق به جنـــان (دل) ،

و عمل به ارکان ( انجام واجبات و ترک محرمات ) است

به عبارت دیگر ایمــــان عبارت است از :

1 ـ اقـــــــرار به زبـــــــان

2 ـ استوار داشتن به دل

3 ـ کـــردار به تن و مال !

و تا این سه خصلت جمع نشود نام ایمـــان بر کسی نیفتد !

 

ایمان موحدان و مخلصان ؛

معرفت بر مشاهــــدت ،

یادگــــار در حقیقـــــــــت ،

و صــــدق در معاملت است .


و عمـــــــل صــــالـــــح ؛

سنّت در عبــــادت است ،

و اداء امــــــانت ،

و عمل نیکو و بر مصلحت است .


که خداوند می فرماید :

ما مؤمنان و نیک مردان و نیکوکاران را بـــارِ گــــران ننهیم !

و بهشت جــــــــــاودان از آنان دریـــــــغ نداریم ،

هم در دنیـــــا بهشت عرفان دارند ،

و هم در عقبـــــــــی بهشت رضــــــــــوان ،

در دنیــــا در حدیقـــه های مناجات ، و روضه های ذکـــر می نازند ،

و در عقبـــــی در حقایق مواصلت بر بساط مشاهدت می آسایند .


 


شیخ انصاری گفت :


خـــدایــــــا ؛

 

نسیمی از باغ دوستی دمید ،

دل را فـــــــــدا کـــــــــردیــــــــم ،

بوئی از خزینه ی دوستی یافتیم ،

به پادشاهی بر سرِ عالَم نــــدا کردیم ،

برق از مشرقِ حقیقت تافت ،

 آبِ گِل کـــــم انگاشتیــــــم !

خـــدایــــــا ؛

 

هر شادی ای که بی تو است ؛ انـــــــدوه است !

هر منزلی که نه در راه تو است ؛ زندان است !

هر دل که نه در طلب تو است ؛ ویران است ،

یک نَفَس با تو ؛ به دو گیتی ارزان است !

یک دیدار از تو ؛ به هزار جان ، رایگان است !

 

کارت پستال درخواستی طراحان



موضوع :


نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 718 )                                                   


ســوره 7 : اعـــراف ( مکّی ـ 205 آیه دارد ـ جزء هشتم ـ صفحه 151 )


( قسمــت پانــزدهـم )


اهل سعادت و شقاوت


 

 ( جزء هشتــم صفحه 154 آیات 33 و 37 ) 

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

قُلْ إِنَّما حَرَّمَ رَبِّیَ الْفَواحِشَ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ وَ الْإِثْمَ وَ الْبَغْیَ بِغَیْرِ الْحَقِّ

وَ أَنْ تُشْرِکُوا بِاللهِ ما لَمْ یُنَزِّلْ بِهِ سُلْطاناً وَ أَنْ تَقُولُوا عَلَى اللهِ ما لا تَعْلَمُونَ


تفسیـــر لفظـــی : 

 

بگو : « خداوند ، تنها اعمال زشت را حرام کرده است ؛ چه آشکار باشد و چه پنهان ؛

و (همچنین) گنـــاه و ستم به نا حق را ؛ و این که چیزى را که خداوند دلیلى براى آن نازل نکرده ،

همتاى خداوند قرار دهید ؛ و چیزى را که نمى دانید به او نسبت دهید

 

تفسیر ادبی و عرفانی :   

 

فواحش ظاهر و باطن دانسته شد ،

اثــم و بغــی در این آیت عبارت است از ؛

بیداد و فزونی جستن و حسد ورزیدن ،

که پیامبر (ص) فرمودند :

چون شما را پنداشتی در دل آید ،

و به کسی گمــــــــان بــــــــدی بردید ؛

آن گمــــــــان بـــــد و پنداشت را درست ندانید ،

و چون بر کسی حســـــد بردیـــــــد ، بغــــــی نکنید ،

یعنی : چـــــون از کسی بــــــــــدی در دل آیــــد ،

بر آن کس بیرون میائید و ستیــــــــزه نکنید ،

و چون شما را فال بدی افتاد ،

در آن کار که می کنید یا به آن راه که می روید ؛

از آن کار و از آن راه برمگردید و به آن ترتیب اثر ندهید !

37 ـ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى عَلَى اللهِ کَذِباً أَوْ کَذَّبَ بِآیاتِهِ أُولئِکَ یَنالُهُمْ نَصیبُهُمْ مِنَ الْکِتابِ

حَتّى إِذا جائَتْهُمْ رُسُلُنا یَتَوَفَّوْنَهُمْ قالُوا أَیْنَ ما کُنْتُمْ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللهِ قالُوا ضَلُّوا عَنّا

وَ شَهِدُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ أَنَّهُمْ کانُوا کافِرینَ

چه کسى ستمکار تر است از آن ها که بر خدا دروغ بستند، یا آیات او را تکذیب کردند؟!

آن ها نصیب شان را از آن چه مقدّر شده (از نعمت ها و مواهب این جهان) مى برند ؛

تا زمانى که فرستادگان ما (و فرشتگان قبض روح) به سراغشان آیند که جانشان را بگیرند ؛

از آن ها مى پرسند : « کجایند معبود هایى که غیر از خدا مى خواندید؟!

(چرا به یارى شما نمى آیند؟!) » مى گویند: « آن ها (همه) از نظر ما پنهان و گم شدند »

و به زیان خود گواهى مى دهند که کافر بودند. 

 

آنان که سخنان خداوند را دروغ می پندارند ،

از کتاب و رحمت حق برخوردار نخواهند شد ،

و منظور از کتاب ؛ چه قرآن باشد چه لوح محفوظ ؛

آن است که به این گونه اشخاص ؛

همان رسد که در لوح محفوظ ،

در باره ی آنان از مدت عمر و روزی ،

و کار و شقــــاوت و سعـــــــادت نوشته شده .

از پیامبر (ص) پرسیدند :

آیا ما باید کارها را به آن چه در لوح محفوظ است واگذاریم ،

و ترک کار و کوشش نمائیم ؟

فرمــــودند :

تا ممکن و میسّر باشد کار کنید ،

برای آن چه که آفریده شده اید ،

اگر اهل سعادت باشید ؛

به سوی کارهای نیک و سعادت بخش رانده می شوید ،

و اگر اهل شقاوت باشید ؛

به سوی کارهای شقاوت بخش می روید .


 

یک امشبی که در آغوش مــــــــاه تابانم

ز هرچه در دو جهـــان است روی گردانم


بگیـــر دامن خورشید را دمی ای صبــــح

که مَـــه نهاده سرِ خویش را به دامـــانم

هـــزار ساغـــر آب حیـــــات خـوردم ز آن

لبان و همچــو سکنـــدر هنــوز عطشانم

خـدای را که چه سرّی نهفته اندر عشق

که یـــار در برِ من خفتــــه ، من پریشانم

ندانم از شب وصل است یا ز صبح فراق

که همچو مرغ سحرگاه ، من غزلخـوانم

هــزار سال اگر بگذرد از این شب وصل

ز داستــــان لطیفش هـــــــزار دستانم

 

مخوان حدیث شب وصل خویش را هندی

که بیمنـــــــاک ز چشــم بـــــدِ حســــودانم 


[ دیوان امام خمینی (ره) ص 156 ]

 

 

روز قــدس امسال ؛

 

روز حمایت از مردم بی دفاع فلسطین

و روز همدردی با مردم غـــــــــزّه

و روز اعلام برائت از ستمگران و استکبارجهانی

و روز فریــــاد خشــــم علیه صهیونیسم است



موضوع :


نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 717 )                                                    

ســوره 7 : اعـــراف ( مکّی ـ 205 آیه دارد ـ جزء هشتم ـ صفحه 151 )

( قسمــت چهــاردهـم )

زینت دل و آرایش سِــرّ

 ( جزء هشتــم صفحه 154 آیه 32 ) 

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

قُلْ مَنْ حَرَّمَ زینَةَ اللهِ الَّتی أَخْرَجَ لِعِبــــــادِهِ وَ الطَّیِّبــــــاتِ مِنَ الرِّزْقِ

قُلْ هِیَ لِلَّذینَ آمَنُوا فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا خالِصَةً یَوْمَ الْقِیامَةِ

کَذالِکَ نُفَصِّلُ الْآیاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ

تفسیـــر لفظـــی : 

بگو : چه کسى زینت هاى الهى را که براى بندگان خود آفریده ،

و روزی هاى پاکیزه را حرام کرده است ؟! بگو : این ها در زندگى دنیا ، براى کسانى است

که ایمان آورده اند ؛ ( اگر چه دیگران نیز با آن ها مشارکت دارند ؛

ولى) در قیامت ، فقط براى مؤمنان خواهد بود ،

این گونه آیات (خود) را براى کسانى که آگاهند، شرح مى دهیم .

 

تفسیر ادبی و عرفانی :   

هرچیــزی را زینتـــی است ؛

و زینت زبــان ، ذکــــــــــر است ،

و زینـــــت دل ، فکــــــــــــــــر است ،

و زینت قـــرآن ؛ صــــوتخـــــوب است ،

هرچیــــزی را آرایشــــــی است ؛

و آرایش نفس ؛ در حســـن معــــاملت است به صفت مجاهدت ،

و آرایش دل ؛ در دوام مواصلـــــت است هنـــگام مشاهدت ،

و آرایش سِـــــرّ ؛ حقایق قربت است در میدان معاینت !

این است که خداونــــــــد فرمود :

کِی زینت خداوند را بر بندگان حـــــرام کرده ؟

این زینت ها و آرایش ها بر طالبان حق دریغ نیست ،

و از حاضــــــــردلان ممنــــــــــــوع نــــه !

گنج خانه ی نعمت پر از نعمت است و طالبانش آن را در می یابند ،

و خوانچه ی لطف و رحمت آراسته و ساخته ، و خورندگان آن را در می یابند !

و عارفی فرزانــــه گفتــــه :

ای طالبان حق ؛ بشتابید که نقــــد نزدیک است ،

ای شب روان ؛ نخوابیـــد که صبــــــــح نزدیک است ،

ای شتابندگان ؛ شــــاد شوید که منـــــزل نزدیک است ،

ای تشنــــــگان ؛ صبــــر کنیـــــد که چشمــــه نزدیک است ،

ای دلگشــــای بنــــدگان ؛ چه شود که دلم را بگشائی ،

و از خـــــود مرهمـــــی بر جانــــــــم نهی ؟

من سود چون جویم که دو دستم از سرمایه تهی ؟

نگر که به فضــــــــل خـــــــود افکنـــــی مـرا به روز بهی !

 

آن ناله هــــا که از غـــم دلــــــــدار می کشم

آهی است کز درون شـــرربــــــــار می کشم

با یـــــار دل فریب بگــــــو : پرده برگشــــــای

کز هجر روی مـــــاه تــــــــو ، آزار می کشم

منصـــور را گـــــذار که فریــــاد او به دوست

در جمـــــع گل رُخـــان به  سرِ دار می کشم

ساقی بریـــــز باده به جامـم که هجــر یـــار

باری است بس گـران که به سربار می کشم

 کفتی که دوست باز کند در به روی دوست

این حسرتی است تازه که بسیار می کشم

کوچک مگیــــــر کلبـــــه ی پیر مغان که من

بــوی نگـــــار زان در و دیـــــــوار می کشم

سالک ؛ در این سلوک به دنبــال کیستی ؟

من یــــــار را به کوچـــه و بازار می کشم !

[ دیوان امام خمینی (ره) ص 155 ]

کودکان غـــزّه را دریابیـــــم



موضوع :


نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 716 )                                                    


ســوره 7 : اعـــراف ( مکّی ـ 205 آیه دارد ـ جزء هشتم ـ صفحه 151 )


( قسمــت سیــزدهـم )


انــــوار وجـــود



نمائی از یک مسجد در فیلیپین

 

 ( جزء هشتــم صفحه 154 آیه 31 ) 

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

یا بَنی آدَمَ خُذُوا زینَتَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ

وَ کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لاتُسْرِفُوا إِنَّهُ لایُحِبُّ الْمُسْرِفینَ


تفسیـــر لفظـــی : 

 

اى فرزندان آدم ! زینت خود را در هنگام رفتن به هر مسجدى، با خود بردارید ؛

و (از نعمتهاى الهى) بخورید و بیاشامید، ولى اسراف نکنید که خداوند مسرفان را دوست نمى دارد.


تفسیر ادبی و عرفانی :   

 

به زبان علم ، معنی این آیت ، سِتر عورت است در نماز ،

و به زبان کشف ، زینت هر بنده در مقام مشاهدت ،

حضــــور دل است و لـــــزوم حضــــرت .

چنان که گفته اند :

زینت نفس عابدان ، آثار سجود است ،

و زینت دل عارفان ، انوار وجود است ،

و عابد به صفت عبودیت  در حال سجود ،

و عارف بر بساط قرب در وجد شهود !

... کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لاتُسْرِفُوا ... 

اهل معرفت گویند :

آن چه از حق خداوند کم بُوَد اسراف ، 

و آن چه به آن حق تجاوز شود اسراف است ،

و آن چه در راه خدا (چون کوهی) صرف کنی اسراف نیست ،

ولی اگر دیناری در راه گناه صرف کنی اسراف است ،

و حرام دانستن طیبات حق نیز اسراف است .

 

نوشته اند :

پزشک مسیحی در محضر هارون الرشید از دانشمندی پرسید :

می گویند علم دو تا است ؛ علم ادیان و علم ابدان ،

( این کلام مولایمان امیرالمؤمنین علی علیه السلام در نهج البلاغه است :

اَلعِلمُ عِلمان ؛ عِلمُ الاَدیان وَ عِلمُ الاَبدان )

در کتاب شما از علم طب چیزی هست ؟

پاسخ داده شد : آری ؛

دستور آن در این آیه است : وَ کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لاتُسْرِفُوا

مسیحی پرسید :

در سخنان پیامبر شما از این دانش پزشکی چیزی هست ؟

پاسخ داده شد : آری ؛ پیامبر ما فرموده اند :

معده خانه ی همه ی درد ها است ،

و پرهیز سرآمد همه ی داروها است ،

آن چه را که تنت بدان عادت کرده بده ! 

مسیحی گفت :

کتاب شما و پیامبر شما برای جالینوس جائی در طب نگذاشته است !


 

آداب غذا خوردن در اسلام :

 

نوشته اند : دوازده شرط  باید تا یک لقمه  به شرط دین  خورده شود   :

 

چهـــــار شـــرط واجب  :

قبل ازشروع بسم الله گفتن

(بسم اللّه الرّحمن الرّحیم)

حــلال خــوردن

(غذای حلال ، روزی حلال)

پـاکیـــــــــزه خـوردن

(رعایت بهداشت)

خـدای راروزی ده دانستن 

(هــــوالــــرّزّاق)

 

چهــار شرط مستحب  :

پیش از غــــــذا دست هـا راشستن

از گـوشـــــــه ظــــــرف غــــــذا خــوردن

در آخـــر الحمــدللّه ربّ العالمیـــن گفتـــن

پس از خـوردن دسـت و دهـــان راشـستــن

 

چهــــــار شــــرط ادب  :

راسـت و درسـت نشستن

به لقمــه ی کسی نگــــــــاه نکــــــــــردن

لقمـــــه راکوچک گرفتـــن و با آرامش غـــــذا خوردن

ساکـت بـودن و از ظــــــرف جلـو خـود خــــوردن

 

ســـایـــر شـــروط  :

(کُلُوا وَاشرَبُوا وَلاتُسرِفُوا) ، اسـراف نکردن ،

رعایت حـــــال مستمنـــــدان و گــــــرسنــــــــــگان،

و تــلاش در برطـــــــــرف نمـــــــــودن نیـــــاز آن ها نیز

از اصـول اولیـــــــــــه انســانی واســلامــــــــی می باشد

 

 

بـــادا کــرم تـــو بر همـــه پاینــده


احســـان تـــو سوی بندگان آینده


بر بنــده خود گناه را سخت مگیـر


ای داور بخشنـده بخشـــــاینـــده




موضوع :


نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 715 )                                                   


ســوره 7 : اعـــراف ( مکّی ـ 205 آیه دارد ـ جزء هشتم ـ صفحه 151 )


( قسمــت دوازدهـم )


بدایت و نهایت هر کار



مرقد امام علی علیه السلام در مزار شریف افغانستان


 مزار شریف در افغانستان

( جزء هشتــم صفحه 153 آیه 29 )

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

قُلْ أَمَرَ رَبِّی بِالْقِسْطِ وَ أَقیمُوا وُجُوهَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ

وَ ادْعُوهُ مُخْلِصینَ لَهُ الدِّینَ کَما بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ


تفسیـــر لفظـــی :

 

بگو : پروردگارم امر به عدالت کرده است ، و روى خویش را در هر مسجد ( و به هنگام عبادت) به سوى او کنید ، و او را بخوانید ، و دین (خود) را براى او خالص کنید ، (و بدانید) همان گونه که در آغاز شما را آفرید ، (بار دیگر در رستاخیز) باز مى گردید.


تفسیر ادبی و عرفانی : [بخش دوم]

 

... وَ أَقیمُوا وُجُوهَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ ...

 

عارفی بزرگوار گفته :

دل خود را پاک دارید تا حق را بشناسید ،

خــــوی خود را فرا وی کنید تا گستـــــاخ شوید !

همـــه چیـــــــز را از لطـــف او بینیــــد تا مِهــــر او برنهید ،

بر مرکب خدمت نشینید تا به منزل حرمت رسید ،

بر حرمت بیفزائیــــــد تا به صحبت رسید ،

همت عالی دارید تا با وی بمانید .

 

خـداونـد محمد مصطفی(ص) را دو کــــــرامت  داد

که به هیچ یک از فـرزنـدان آدم نداد!

یکی آنکه بزرگ همت بود

و دیگـر آنکه متـــواضـــــــع بود،

چنانکه هرگز دست طمع به چیزی دراز نکـرد و نخواست

 

و چون با خـــــــود نگریستی ؛

خود را از همه ضعـیفـان ضعـیف تـــر دانستی ،

و چون به حــق نگریستی ؛

دو جهــان در چشم وی نیامدی !

 

چنان که ابتدا آفرینش شما را به دانش و خواست تقدیر کرد ؛

در آخر هم شما چنان شوید که اول خواست .

که گفته اند :

آغاز هر آدمی مانند انجام او ،

و انجـــام او مانند آغاز اوست ،

چه ؛ آن که نهایت هر کار به بدایت آن کار است ،

و راه به حق ، حلقه ای است که از او درآیند و به او باز روند .

 

چون آخر کار به اول کار باز ماند ،

بدین معنی است که اول همه لـــــــذّت است ،

و راحت و زندگانی با رَوح و شادی !

تا مرد پای در دام نهـــــد و طوقش در گردن آید !

آن گاه به هر راحتی که دیده محنتی بیند !

و با هر فرازی نشیبی بُوَد ،

که گفته اند :

میان بنده و حق ، هـــــــــزار مقــــام است ،

از روشنی و تاریکی ،

نه همه نور است ، نه همه ظلمت ،

که با هر نــــــــوری ظلمــــت ،

 و با هر فرازی نشیبی است ،

یعنی یکی رَوح است و آسایش زندگانی ،

و یکی رنـــــــج و نامــــــرادی و ناکامی !

یک تجلّــــــی است و یکی استتــار !

یکی جمـــــــــع است و یکی تفـــرقــــــــــه !

اگر نه آن رَوح و راحت ، در بدایت ارادت در پیش بودی ،

بنده را با آن بلاها و رنج ها طاقت نماندی ،

چه ؛ پیوسته با آن می نگرد و دلش با آن می گراید ،

و به شاهد آن ، این بار محنت می کَشد ،

تا آخر که او را برگذرانند و مدت تمــــام شود !

(قابل توجه آقای راستگو ؛ از این بی رنگی خوشتان می آید ؟ ) 

 


این دیده ی من همه جمـــالت خواهـــد


طبـــع دل مــن بـوی وصـــالت خواهـــد


بخشای بر آن کسی که اندر شب و روز


در خواب و خیـــال ، روی ماهت خواهــد



موضوع :


<   <<   111   112   113   114   115   >>   >
طول ناحیه در قالب بزرگتر از حد مجاز


* *