نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 568 ) 

ســوره 3 : آل عمران  ( مدنی ـ 200 آیه دارد ـ جزء سوم ـ صفحه 50 )

( قسمت شصت و یکـــم )

توکّـل در مقـام عـزم

( جزء چهارم صفحه 71 )

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم 

159 ـفَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنتَ فَظًّا غَلِیظَ  الْقَلْبِ

لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْلَهُمْ

وَ شَاوِرْهُمْ فِی الأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَى اللّهِ

إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلِینَ

تفسیر لفظی :

پس به سبب رحمت و بخشایش از سوی خداوند ، چنان نرم خوئی با آنان داشتی که اگر درشت خو و ستیزدل بودی

از گِرد تو پراکنده شدندی ( و حلقه ی صحبت شکسته شدی ) پس آنان را ببخش و از ایشان فرو گذارو برایشان آمرزش خواه ،

و در کاری که پیش آید با آن ها مشورت کن ، و هروقت عزم کردی و به آهنگ کار برخاستی کار را به خدا واگذار

و پشت گرمی به وی داشته باش ، که خداوند کار به وی سپارندگان و پشت به وی بازکنندگان را دوست دارد .

( یکی از صحابه ی رسول الله (ص) گفت : ما در جنگ بدر که با یکدگر مشورت کردیم پیروز شدیم ،

ولی در جنگ اُحُد که مشورت نکردیم مغلوب گشتیم ! )  

[ البته باید گفت که مغلوب شدن در جنگ اُحُد معلول دنیا طلبی و طمع غنیمت و تبعیت نکردن از فرمان رسول الله (ص)

مبنی بر عدم ترک محل سازمانی تعیین شده شان بود ! ]

باز این چه شورش است که در خلق عالم است

باز این چه نوحه و چه عــزا و چه ماتــــــم است

سربازان وادی عشق 

( کلیک کنید)

     تفسیر ادبی و عرفانی :  ( بخش سوم ) 

... فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ  لَهُمْ وَ شـاوِرهُــم فِی الامرِ

فَاِذا عَـزَمتَ فَـتَـوَکَّل عَـلَی اللهِ اِنَّ اللهَ یُحِـبُّ المُتَـوَکِّلِیــنَ.

حالات روندگان در این راه یکسان نیست،

یکی مقصر است او را عـفـو کن،

یکی توبه کار است و پشیمان،

از برای او آمرزش خواه،

یکی رام ومطیع است با او مشورت کــن، 

و در مقـــام عــــزم به خــدا تـوکّـــل کــن،

و عــزم را سه مرحله است:

عــزم توبـــــه ،

عـزم خـــدمت ،

عــزم حقیقــت ،

و بنای هــر سـه عـزم بر تـوکّـل است،

و اصل توکل یقین است،

و شرط توکل ایمان است،

و ثمره توکل دوستی حق تعالی است

کهخداوند توکل کنندگان را دوست دارد.

توکل را سه رتبت است :

توکــــــــل ،

                                  تسلیـــــــم ،

تفــــــویض ،

توکل ، بدایــــت است،

تسلیم ، وساطـت است

و تفویض،نهـــــایت است. 

توکل صفت همه پیمبران است بطور اعـم،

و تسلیم صفـت ابراهیم است بطور اخص،

و تفویض  صفت خاص الخاص مصطفی(ص) است

که به حکـم خـداونــد رضا دهد

و در مجمع رَوح و ریحان آسوده رضـــــا است.

 پیغمبر (ص) فـرموده اند:

تواناترین کس اوست که به خــدا توکل کند،

سعادتمند تر کسی است که تقــوی پیشه کـنـد

و غـنـی تر کسی است که روزی خــــدا را

اسـتــــوارتر از دارائی خــود بدانـــد.

گــر روز وصـــال بــاز بینــم روزی         

با وی گله هـای روز هجــران بکنم

فــــــرمــــــــان عشــــــــــق

( کلیک کنید)

همه مشکلات ما

ناشی از غیبت طولانی مولایمان

محبــوب دل هـا و منجی انســان هـا

قائـم آل محمّـد (ص) حضرت امــام مهــدی (عج) است

السلام علیــک

یا اباصــالح المهـــدی

پس برای تعجیل در فرج مبارکشان دعا کنیم

نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 567 ) 

ســوره 3 : آل عمران  ( مدنی ـ 200 آیه دارد ـ جزء سوم ـ صفحه 50 )

( قسمت شصتــم )

حاکـم مطلـق

( جزء چهارم صفحه 71 )

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم 

159 ـفَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ

وَلَوْ کُنتَ فَظًّا غَلِیظَ  الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِکَ

فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْلَهُمْ ...

تفسیر لفظی : 

پس به سبب رحمت و بخشایش از سوی خداوند ، چنان نرم خوئی با آنان داشتی

که اگر درشت خو و ستیزدل بودی از گِرد تو پراکنده شدندی

پس آنان را ببخش و از ایشان فرو گذارو برایشان آمرزش خواه ، ...

تفسیر ادبی و عرفانی : ( بخش دوم ) 

کسی که شام و چاشتش با احدیت بُوَد ،

دیگران را با وی چه برابری بُوَد ؟

مصطفی (ص) خُلق نیک و ادب دین را ،

به خَلق ، نیک آموخت و فرمود :

با هرکس به قدر عقل وی سخن گوئید !

و آن چه برنتــــابد بر او منهیـــــد !

هرکسی را جام او بر جان او همسان کنید

هرکسی را نقل او با عقــل او هم برنهید

... فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ  لَهُمْ ...

ای سیّـد ثقلیـــــن؛

تقصیری که در حق تو

و درکار تو کرده اند عـفـو کن

و برای آنان آمرزش بخــواه .

عـفـو آنان اشاره به جمع است ،

چون به عـنـوان حکم است،

و حاکــــــم مطلــــــــق خــــــــدا است،

ولی استغفار اشاره به تفـرقـه است

که در مقام تذلـل و عـبـودیت است،

و این است سنت خـداونــدبا پیمبران و خاصان

که ایشان را گاه در جمع دارد و گاه در تفـرقـت،

که جمع بی تفـرقـت کـفـــر است

و تفـرقـت بی جمع شــــــرک،

جمــــــع عـیـن حقیقت  است

و تفـرقـت راه عـبــودیت،

آن کس که این خصلــت در وی جمع شد

بر طریقـت و شــریعـت مستقـیم گشته است.

حلول ماه غم و اندوه ، ماه قیام و قنوت ، ماه شمشیر و خون ،

ماه مقاومت و شهـــــــادت ،

ماه عزت و اسارت ، ماه حماسه و قدرت ، ماه امتحان و پیروزی ،

را که در فرهنگ زمینیان به نام پرافتخار مُحَــــرَّم خوانده شده

را به آقا و مولایمان که صاحب عزای عصر و زمان است

تسلیت عرض می نمائیم

و آمادگی خود را برای جانفشانی در رکاب ایشان

برای انتقـــــام از خـــــون شهیــــــدان

و برپائی حکومت عدل جهـــــانــــــی اعلام می داریم .

و برای تعجیـــل در فـــرج مبارکشــــان

همچنــــان دعــــــا کنیم

نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 566 ) 

ســوره 3 : آل عمران  ( مدنی ـ 200 آیه دارد ـ جزء سوم ـ صفحه 50 )

( قسمت پنجـــاه و نهــم )

شـراب توحیـد

( جزء چهارم صفحه 71 )

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم 

159 ـفَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنتَ فَظًّا غَلِیظَ  الْقَلْبِ

لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْلَهُمْ وَ شَاوِرْهُمْ

فِی الأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَى اللّهِ

إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلِینَ

تفسیر لفظی :

پس به سبب رحمت و بخشایش از سوی خداوند ، چنان نرم خوئی با آنان داشتی که اگر درشت خو و ستیزدل بودی

از گِرد تو پراکنده شدندی ( و حلقه ی صحبت شکسته شدی ) پس آنان را ببخش و از ایشان فرو گذارو برایشان آمرزش خواه ،

و در کاری که پیش آید با آن ها مشورت کن ، و هروقت عزم کردی و به آهنگ کار برخاستی کار را به خدا واگذار

و پشت گرمی به وی داشته باش ، که خداوند کار به وی سپارندگان و پشت به وی بازکنندگان را دوست دارد .

( یکی از صحابه ی رسول الله (ص) گفت : ما در جنگ بدر که با یکدگر مشورت کردیم پیروز شدیم ،

ولی در جنگ اُحُد که مشورت نکردیم مغلوب گشتیم ! )  

[ البته باید گفت که مغلوب شدن در جنگ اُحُد معلول دنیا طلبی و طمع غنیمت و تبعیت نکردن از فرمان رسول الله (ص)

مبنی بر عدم ترک محل سازمانی تعیین شده شان بود ! ]

 سیزده آبان سالروز تسخیر لانه جاسوسی آمریکا

و روز دانش آموز  را گرامی می داریم

   تفسیر ادبی و عرفانی :

ای مهتــر کائنـــات؛

ای کریم مهــربان؛

ای رحیم بر همگان؛

همه را به راه راست رهنمون هستی،

و به راه صواب میرانی،

و بر خوان عزت میخوانی،

و به سعادت جاودانه می رسانی،

یتیمان را چون پدری،

بیوه زنان را چون شوهـری،

آشنـــــــــــا را نوازنده ای،

بیگانه را راه نماینده ای،

جهانیان را عـیـن رحمتی ،

و بندگان را سبب کرامتی،

ای سیّد سادات ؛

این همه هست بنگـر تا خود را نبینی،

و از کارهای خود ندانی،

که آن همه مائیم،

و ما نواختیم، و ما ساختیم،

و تو را برآن داشتیم و به خوشخـوئی بداشتیم،

ای مهـتـر کائنات؛

با مؤمنان و دوستان هم چنین باش،

هم به این مهربانی و هم به این خوشخوئی،

اما با کافـران لختی  درشت تر  شـــو

و با ایشان جهــاد کـــن.

فـرق میان حبیب و کلیم :

حبیب را با کافــران به درشتی فـرمان داد،

و از او داهـنـت بازخواند،

که در خوی وی همه رفق و مدارا  بود،

و کلیم را به ضد آن امر فـرمود،

که برو نزد فـرعـون

و او را با سخن نرم  دعوت به حق کن،

چــرا که در او ( موسی )

همه حــدّت و غلظت بود!

وَلَوْ کُنتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ

اگر تو یاران را شـــراب توحیــــد صِــرف

بی آمیغ حظّ و لــذّت ، دهی

از تو بگریزند ، و گِرد تو نگردند ،

که حوصله ی ایشان برنتابد ،

آنچه حوصله ی تو برتابد !

همه مشکلات ما

ناشی از غیبت طولانی مولایمان

محبــوب دل هـا و منجی انســان هـا

قائـم آل محمّـد (ص) حضرت امــام مهــدی (عج) است

پس برای تعجیل در فرج مبارکشان دعا کنیم

(اَلّلهُـــم َصَــلّ ِعَلی مُحَمَّـدٍ وَآلِ مُحَمَّـدٍ وَعَجِّـل فَرَجَهُــم)

نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 565 ) 

ســوره 3 : آل عمران  ( مدنی ـ 200 آیه دارد ـ جزء سوم ـ صفحه 50 )

( قسمت پنجـــاه و هشتــم )

مَحــرَمِ دیــدار

( جزء چهارم صفحه 70 )

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم 

  152 ـیَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تَکُونُواْ کَالَّذِینَ کَفَرُواْ   

وَ قَالُواْ لإِخْوَانِهِمْ إِذَا ضَرَبُواْ فِی الأَرْضِ أَوْ کَانُواْ  غُزًّى

لَّوْ کَانُواْ عِندَنَا مَا مَاتُواْ وَ مَا قُتِلُواْ لِیَجْعَلَ  اللّهُ ذَلِکَ حَسْرَةً

فِی قُلُوبِهِمْ وَاللّهُ یُحْیِی وَ یُمِیتُ  وَاللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ

تفسیر لفظی : 

ای کسانی که ایمان آوردید مانند کافران مباشید که به برادرانشان که به سفر یا جنگ می رفتند

( و در سفر تجارت و یا در جنگ کشته می شدند ) می گفتند : اگر آن ها نزد ما بودندی در سفر نمردندی ،

و در جنگ کشته نشدندی ، این گونه گمان بردند ، تا خداوند آن سفر و یا جنگ را حسرت و بغی در دل

کسان آن مردگان یا کشتگان بگذارد ، چون خداوند است که زنده می کند و می میراند

و به آن چه شما می کنید بینا است .

   تفسیر ادبی و عرفانی :

ارزش هرکسی ایمـــان و عمــــل اوست ،

( ان الذین آمنوا و عملوا الصالحات )

این آیت هم نواخت است هم سیاست ،

هم کرامت ، هم اهانت !

مؤمنان را کرامت است ،

و کافران را اهانت !

دوستان را نوازش است ،

و دشمنان را سیاست !

  می فرماید :

ای شما که ایمان دارید ؛

و فرمان ما را گردن نهادید ؛

و دوستی ما را به جان و دل خواستید ؛

مانند کافران مباشید ،

و خوی ایشان نگیرید ،

و راه آنان نروید ،

ایشان بیگانگان اند و شما آشنایان ،

ایشان راندگانند و شما خواندگان ،

ایشان حزب شیطانند و شیطان را مهمـــان ،

و سرانجام حزب شیطان خســــران است ،

شیطان ایشان را می خواند ،

 که به آتش کشد و به کام خود کند ،

و شما مؤمنان ، حزب خـــدائیــد و خدا را مهمان ،

و سرانجام در فردوس جاویدان .

خداوند ، شما را به دعوت می خوانَد ،

تا به رحمت و مغفرت بنوازد ،

و شمـــــــا را این دو ،

به (بهتر) از هرچه در دو جهان است .

و این بس عجیب نیست که مؤمنان را

به فضل خود به مغفرت خود رسانَد ،

بلکه عجب آن است که ؛

دوستان را به لطف خود ،

به حضرت احدیّتِ خود بَــــرَد !

این است که فرمود :

                            اگر مُردید یا کشته شدید ،

با خــــــــدا محشور خواهید شد !

و زبان حال چنین کسان این است :

کنون که با تو بهم صحبت اوفتاد مرا

دعا کنم که وصالت خجسته باد مرا

الهــــــی ؛

ای نکو نام؛

ای بنــــده نـــــواز،

ای کـــــریـــــم مهــــربـــان،

ای که در گفت شیرین و در علم پاک

در صنــــــع زیبــــــــا و در فضـل بیکــــــران. 

ای کــــــــه بــــــوده و هســــــت و بــــــودنـــــی،

گفتت شنیدنی، مهـــــرت پیوستنــــی، و خودت دیدنی،

ای نـــور دیــــده، ولایت دل، نعمت جـــــان و همیشه مهربـان،

نـــه ثنـــــای تـــو را زبــان، نــه دریــافـت تـــو را امـکان،

ای هم شغــــــل دل و هم غـــــارت جـــــــان!

خورشید شهـود یکبار از افقِ عیان برآر ،

و از ابـــر وجود قطره ای چنـد ،

بر مـــــــــا ببـار

آمیـــن

گر پای من از عجـز طـلبـکار تـو نیست

تا ظن نَبَـری که دل گرفـتـارتـو نیست

گر فکــر کنی که جان خریدار تـو نیست

نــه! دیده مـا مَحـرَم دیـدار تـو نیست

همه مشکلات ما

ناشی از غیبت طولانی مولایمان

محبــوب دل هـا و منجی انســان هـا

قائـم آل محمّـد (ص) حضرت امــام مهــدی (عج) است

السلام علیــک

یا اباصــالح المهـــدی

پس برای تعجیل در فرج مبارکشان دعا کنیم

نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 564 ) 

ســوره 3 : آل عمران  ( مدنی ـ 200 آیه دارد ـ جزء سوم ـ صفحه 50 )

( قسمت پنجـــاه و هفتــم )

نسیــم سعــادت

( جزء چهارم صفحه 69 )

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم 

152 ـ وَ لَقَدْ صَدَقَکُمُ اللّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُم بِإِذْنِهِ

حَتَّى  إِذَا فَشِلْتُمْ وَ تَنَازَعْتُمْ فِی الأَمْرِ وَ عَصَیْتُم

مِّن بَعْدِ  مَا أَرَاکُم مَّا تُحِبُّونَ مِنکُم مَّن یُرِیدُ الدُّنْیَا

وَ مِنکُم  مَّن یُرِیدُ الآخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَکُمْ عَنْهُمْ لِیَبْتَلِیَکُمْ   

وَ لَقَدْ عَفَا عَنکُمْ وَاللّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ

تفسیر لفظی : 

خداوند وعده ی خود را با شما راست کرد ، آن وقتی که به اذن و اجازه ی خداوند ، شما در پیِ دشمنان می گشتید ،

و آن ها را می کشتید ، تا آن که بد دل شدید و ترسیدید و با هم در این کار بنای مخالفت نهادید ، و نسبت به رسول خدا

نافرمانی کردید و سرکشیدید ، پس از آن که آن چه را دوست می داشتید ( از پیروزی و غنائم )

به شما ( در جنگ احد) نموده بود ! بعضی از شما این جهان را خواستار است ، و بعضی دیگر آن جهان را می خواهد ،

و خداوند شما را از کافران برگردانید تا شما را در ان محنت که افتادید و از آن چه کردید

( خالی کردن سنگر برای بدست آوردن غنیمت ) بیازماید و خدا با مؤمنان صاحب فضل و گذشت است .

تفسیر ادبی و عرفانی :

        ارزش هرکسی اراده ی اوست ،

و خواست هرکسی رهبر و راهنمای اوست ،

یکی دنیــــا خواست ، یکی عقبـــی ، یکی مـــــــولا ،

خواست دنیــــــا همه فریب است و دروغ ،

خواست عقبی همه شغل است و کار مزدور !

و خواست مولی همه سور است و سرور ،

اگر طالب دنیا خسته ی پندار و غرور است ،

و اگر طالب عقبی دربند حور و قصــور ،

طالب مولی در بحــر فردانیّت ، غرقه ی نــــور .

ذوالنون مصری گفت :

                 خــداونـــدا ؛

اگر از دنیــــــا مرا نصیبی است ،

به بیــــگانگـــــان دادم !

و اگر در آخــــــرت مرا ذخیره ای است ،

به مؤمنـــــــان دادم !

در دنیـــا مرا یــــــاد تـــــــو بـــس ، 

و در عقبی مــرا دیـــــــدار تــــــو بــــس ، 

دنیا و عقبی دو متـــاع اند بهـــائی !

و دیدار تــو نقـــــدی است عطــــــائی .

عارفی گفت :

               قومی بینیم به این جهان از او مشغول !

قومی به آن جهان از او مشغول !

قومی از هر دو جهان به وی مشغول !

گوش فرا داشته تا نسیــــــم سعــــــادت

از جانب قربت کی دمد ؟

و آفتاب وصلت از برج عنایت کی تابد ؟

به زبان بی خودی

و به حکم آرزومندی می زارند و می گویند :

کریـمـــــا ؛

مشتاقِ تو ، بی تـــــو زندگانی چون گذارد ؟

و آرزومند ِ به تو ، از دست دوستی ِ تو

یک کنار خــون دارد ! و به زبان حال می گوید :

بی تـو ای آرام جانم زندگانی چون کنم ؟

چون نباشی در کنارم شادمانی چون کنم ؟

ای خـدای بزرگ ؛

       ای مهربــان بخشنده ؛

نه با قـرب تو انـدوه است و نـه با یاد تـو غـم

در عشـق تو من کیم که در منـزل مــن

از وصــل رخت گلی دمـد  بر گل مــن

این بس نبود زعشـق تـوحاصــل مـن

کاراستـه وصـل تــو باشـد دل مـن

خــداوندا ؛

اگرت بخوانـم برانی !

اگرت نخوانم همـــــانی !

پس چکنم من بدین حیرانی،

هم تـــــو مگـر سامـــــان کنی!

راهـــــــم به خــــــود آســـــان کنی ،

پناهـنـده از تــــــو بسوی تــــــــو است ،

نه با تــو قــرار است و نه از راه تـــو فـرار !

نه با تــــو مرا آرام ،

نه بی تو کارم به سـامان !

نه جای بُریدن و نه امید رسیدن !

فریاد از تــو ،که جانها همه شیدا از تــو ،

و این دل هــــا همـه حیــــــران تـــــــــو است.

این جمعـه هم گذشت و نیامد

و ما همچنـــــان را منتظــــــریم

تا جمعه فرخنده ای که امام و پیشوایمان

حضــرت حجــة ابن الحســن العسکـــری

بیاید و کام تشنگان عدالت را سیراب نماید

برای تعجیل در ظهــــور مبارکشان

همچنــــان دعــــــا می کنیم