نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 1189 )
https://telegram.me/adabvaerfan
سوره 25 : فـرقــان ( مکّی ـ 77 آیه دارد ـ جزء هیجدهم ـ صفحه 350 )
( قسمت دوازدهـــم )
منزلگاه های آسمانی
( جزء نوردهم صفحه 365 آیه 62 )
بسم الله الرحمن الرحیم
وَ هُوَ الَّذِی جَعَلَ اللَّیْلَ وَالنَّهَارَ خِلْفَةً لِمَنْ أَرَادَ أَنْ یَذَّکَّرَ أَوْ أَرَادَ شُکُورًا
ترجمه لفظی آیه شریفه :
و اوست کسى که براى هر کس که بخواهد عبرت گیرد
یا بخواهد سپاسگزارى نماید شب و روز را جانشین یکدیگر گردانید
نگاهی ادبی و عرفانی به آیه شریفه :
او خداوندی است که فلک را آفرید ؛
و مدت دَور آن را دو گونه قرار داد ؛
قسمی از آن ؛ شبِ تاریک ؛
که در آن وقت روی زمین را ظلمت فرا گیرد ؛
و قسمی دیگر را روز قرار داد با روشنائی ؛
که روی زمین را نور و روشنائی فرا گیرد !
و این شب و روز را در نقاط مختلف زمین به تدریج قرار داد ؛
به نحوی که در جایی از زمین شب و در جایی دیگر روز باشد ،
آن شبِ تاریک را به ماه ؛ نور باران کرد ؛
و آن روز روشن را به چراغ خورشید نورافشان نمود ؛
شبِ تاریک مثال روزگار محنت است ؛
و روز روشن نشان عهد دولت و سعادت !
و از روی اشارت گوید :
ای کسانی که در روشنائیِ روز ؛
دولت و مکنتِ آرام دارید ؛
ایمن مباشید که تاریکیِ شبِ محنت در پیش است !
و ای کسانی که در تاریکیِ شبِ محنت ؛ بی آرام بوده اید ؛
نومید مباشید که روشنائیِ روز سعادت و دولت در پیش است !
در ظلمت شب که چشم غافلان در خواب است ،
و جایى براى تظاهر و ریا وجود ندارد ،
خواب خوش را بـر خـود حـرام کـرده ؛
و بـه خـوشـتر از آن ذکرخدا و قیام و سجود ؛
در پیشگاه با عظمت اوست مـى پـردازد ،
پاسى از شب را به مناجات با محبوب مى گذرانند،
و قلب و جان خود را با یاد و نام او روشن مى کنند.
بـه این ترتیب آیه اشاره به منزلگاه هاى آسمانى خورشید و ماه کرده ،
و به دنبال آن اضافه مى کند :
(( و در میان آن چراغ روشن و ماه تابانى آفرید ))
آیـا بـا ایـن همه نشانه هاى روشن ،
با این منازل بدیع و دقیق خورشید و ماه ؛
باز او را نمى شناسید و مى گویید: (( ما الرحمن )) ؟ !.
در این آیه باز به معرفى پروردگار عالم ادامه داده ،
و بخش دیگرى از نظام هستى را بازگو کـرده ،
مـى گوید: ((و او همان کسى است که شب و روز را جانشین یکدیگر قرار داد ،
براى آنها که بـخواهند متذکر شوند و یا بخواهند شکر گذارى کنند))
(وهو الذى جعل اللیل والنهار خلفة لمن اراد ان یذکر او اراد شکورا).
نـظـام بـدیعى که اگر نبود ، زندگى انسان بر اثر شدت نور
و حرارت یا تاریکى و ظلمت به تباهى مى کشید،
براى آنها که مى خواهند خدا را بشناسند دلیل جالبى است.
موضوع :