نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 989 (
ســوره 17 : اســـرا ( مـکّــی ـ111آیه دارد ـ جزء پا نزدهم ـ صفحه 282 )
( قسمــت دوّم )
خلعـت فضـــل
( جزء پانزد هــم صفحــه 282آیه 1 )
بسم الله الرحمن الرحیم
سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِّنَ الْمَسْجِدِالْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الأَقْصَى
الَّذِی بَارَکْنَا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ البَصِیرُ
تفسیـــر لفظـــی :
منزه است آن [خدایى] که بندهاش را شبانگاهى از مسجد الحرام به سوى مسجدالاقصى
که پیرامون آن را برکت دادهایم سیر داد تا از نشانههاى خود به او بنمایانیم
که او همان شنواى بیناست
تفسیـــر ادبی و عرفانی :[بخش دوم]
سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَیْلًا ...
معنیِ دیگــــــر آیـت :
دیگر معنای آیه شریفه این که ؛
کرامت و شرف مصطفی(ص) بر مردم جهان جلوه کند ،
تا جهانیـــــــــان بداننـــــد که مقـــــــــــام وی ،
مقامِ ربودگان است بر بساطِ صحبت !
نه مقــام رونـــــدگان در منـــــــزل خدمت !
زیرا که ربـــــــوده ؛ در کششِ حــــــــقّ است ،
و رونــــــده ؛ در روشِ خـــــویش !
او که در کششِ حـقّ است ؛
در منــــــزل راز و نـــــــــــاز است ،
و سزای او اکـــــــرام و اعــــــــزاز است ،
و آن که در روشِ خویش است ؛ بر درگاه خدمت !
باز همی خواهد و همی جوید تا خود منــــــزلتی یابد !
آن مقـــام ربــــودگی ؛ مقام مصطفی(ص) حبیب خــــــداست ،
و این مقام روندگی ؛ مقام موسی(ع) کلیم خــداست !
که در مورد محمّد(ص) فرمود :
... بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ...
او را بالا بُرد در شب به آسمان ها ،
و در مورد موسی(ع) فرمود :
موسی به وقت آمـــــد !
موسی(ع) آینـــده است و به خویش رونـــده !
و محمّــد(ص) بــرده شده است ، از خود ربــــــوده !
آن که رونــــده باشد ؛ پس از فصــل ، وصـــــل یــابـــــــد !
و آن کس که ربــــوده باشد ؛ از همـــان آغـــاز ، وصـــــل بوده ،
و خاتمش خلعت فضـــل .
آن که فرمود :
بنده ی خود را به شب برد ؛
برای راز و نیـــاز به حضـــرت حــــقّ برد ،
زیرا که شـــب ؛ موســـمِ عارفــــان ،
و وقتِ خلوتِ دوستان است !
و آرام گاه مشتاقان هنگام نواخت بندگان است ،
چون شب درآمد ؛ دوستان را وقتِ خلوت آمد ،
که رقیبان در خواب و دشمنان در سراب !
خانه خالی ، دشمن دور ، و دوست منتظر و مسرور !
خداوند عزّ و جَلّ به داود(ع) فرمود :
ای داود ؛ آن کس که به شب بخوابد ، دوستیِ مرا نشاید ،
و به محمّــــــــــد(ص) فــــــرمـــــــود :
ای محمّــــــد ؛ در راه ما هــــرکــــه رنجــــــی کشد ،
از پسِ آن گنجــــــــــی بَـــرَد ،
تو را گفتیم به شب خیـــــز و نمــــــــاز کن ،
و اینک نیــز به شب خیــــــز و بیـــــــا با مـــــا راز کن ،
از ما بخواه آن چه را که خواهی ،
تا بدانی که مــــــا ؛ رنـــــج هیچ کس را ضایــــــع نکنیم ،
و هرکس را آن دهیــــــم که ســـــــزای او بُــــــوَد .
شب خیز که عاشقان به شب راز کنند
گِــردِ درِ بـــــامِ دوست پــــــــرواز کنند
هر جـــــا که دری بوَد به شب دربندند
الا درِ دوست را که به شب بــاز کنند !
موضوع :