نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 754 )
ســوره 8 : انفـــال ( مـدنـی ـ 75 آیه دارد ـ جزء نهــم ـ صفحه 177 )
( قسمــت اول )
درخـت دوستــی
ولادت با سعادت هشتمین خورشید آسمان ولایت
حضرت امام علی ابن موسی الرضـــا علیه السلام
بر شما و همه ی شیعیان و محبان آن حضرت مبارک
( جزء نهــم صفحه 177 آیه 1 )
بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم
یَسْأَلُونَکَ عَنِ الأَنفَالِ قُلِ الأَنفَالُ لِلّهِ وَالرَّسُولِ فَاتَّقُواْ اللّهَ
وَأَصْلِحُواْ ذَاتَ بِیْنِکُمْ وَأَطِیعُواْ اللّهَ وَرَسُولَهُ إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ
تفسیـــر لفظـــی :
[اى پیامبر] از تو در باره غنایم جنگى مى پرسند ، بگو غنایم جنگى اختصاص به خدا
و فرستاده [او] دارد ، پس ؛ از خدا پروا دارید و با یکدیگر سازش نمایید
و اگر ایمان دارید از خدا و پیامبرش اطاعت کنید
تفسیر ادبی و عرفانی :
ای مهتــــر عالَم ؛ ای سیّــــد وُلـــد آدم ؛
ای مایه ی فطرت ؛ ای نقطه ی سعادت ؛
ای مقصود موجودات ؛ ای سیّد کائنات ؛
ای نقطه ی دایره ی حادثــات ؛
تو را از انفــــــــــال می پرسند و از حکم آن ؛
تو از وحیِ مــــــا و از پیغـــام ما به آنان پاسخ ده ؛
بگو : انفــال مـــال خــــدا است ،
و حکم آن با رســــول خــــدا است ،
آن چنان که او خواهد ، بپسندید ،
شما که بندگانید حکم او را به جان و دل بپذیرید،
که گفتِ او وحیِ مـــــــــا است ،
فعل او حجت مــــــا است ،
حکم او دین ما است ،
پیروی از او دوستی مــــا است .
... فَاتَّقُـــــــــواْ اللّهَ ...
تقــــــــوی به پناه خویش گیرید که :
تقوی سَــــرِ همـــــــه ی طاعت ها است ،
اصـــــــــل همه ی هنــــــــر ها است ،
مایه ی همـــــه ی خیـــــــــر ها است ،
درختی است که میوه ی او دوستی خـــدا است .
تقـــوی ســــه چیــــــز است :
ترسی که تو را از گنــــــاه بــــــاز دارد ،
امیــدی که تو را بر پرستش دارد ،
رضایتی که تو را بر دوستـــــــی دارد .
... وَ أَصْلِحُواْ ذَاتَ بِیْنِکُمْ...
اصلاح ذات بین این است که :
با مردم به صلح و آشتی زندگی کنید ،
و بی آزار باشیـــد ،
و این نتواند مگر آن که حظّ و لذّت خود را بگذارید ،
و حظّ و لذّت دیگــــــــــــران را نگاه دارید ،
اگر توانیــــــد ایثـــــــــــار کنید ،
وگرنه باری انصـــــاف دهید .
میِ چــاره ســـاز
ساقــی به روی من درِ میخــانـــه بـــاز کن
از درس و بحث و زهــد و ریــا بی نیــاز کن
تــاری ز زلف خم خم خــود در رَهَــم بِنِه
فارغ ز علـم و مسجد و درس و نمـــاز کن
داوُد وار نغمـــه زنـــان ساغــری بیــــــار
غافــــل ز درد جــــاه و نشیب و فـراز کن
برچین حجــــاب از رخ زیبـــا و زلف یــــار
بیگانه ام ز کعبـــــه و مُلک حجــــــاز کن
لبریـــــز کن ز آن میِ صـافی سبوی من
دل از صفــــا به سوی بت ترکتــــــاز کن
بیچاره گشته ام ز غم هجر روی دوست
دعوت مرا به جام میِ چــاره ســاز کن !
[ دیوان امام خمینی (ره) ص 171 ]
موضوع :