نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 847 )                                                                          

ســوره 11 : هــود ( مـکّــی ـ 123 آیه دارد ـ جزء دوازدهم ـ صفحه 221)

( قسمــت سـوّم )

قـرارگاه بی قـراران

با تبریک سال نو میلادی خدمت هم وطنان مسیحی

جزء  دوازد هــم صفحــه 222 آیه6 )

بسم الله الرحمن الرحیم

وَ مَا مِن دَآبَّةٍ فِی الأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللّهِ رِزْقُهَا

وَ یَعْلَمُ مُسْتَقَرَّهَا وَ مُسْتَوْدَعَهَا کُلٌّ فِی کِتَابٍ مُّبِینٍ

 تفسیـــر لفظـــی :

و هیچ جنبنده ‏اى در زمین نیست مگر [اینکه] روزیش بر عهده خداست ،

و [او] قرارگاه و محل مردنش را مى ‏داند ، همه [اینها] در کتابى روشن [ثبت] است

 تفسیر ادبی و عرفانی :

خـــــــــــدا آفریدگار است و روزی گُمــــــار ،

به قدرت وسیع می آفرینــــد ،

از خزانه ی وسیع روزی می دهد ،

نه در قـــدرت او در این صنع وهن آید ،

و نه از بــــــــذل در خـزانــــه ی او نقص آید .

سزاوار بنده آن است که ؛

چون خداوند دادن روزی را بر خود واجب کرد ،

هرگـــــــز برای روزی غــــــــم نخـــورد ،

و بر ضــــــامــن آن تکیـــــــه کند ،

و اعتماد و توکل بر حـــــــقّ داشته باشد .

... وَ یَعْلَمُ مُسْتَقَرَّهَا وَ مُسْتَوْدَعَهَا ...

قرارگاه عابـــــدان مسجـــــد ها ،

و قرارگاه عارفـــان مشهــــــــد هاست ،

و قرارگاه دوست سرِ کوچه ی محبوب است ،

که هنــــــگام عبــــــــور او را مشــــاهــــــــده کنـــد ،

آری ؛ هرکس را جایــــگاه و قــــرارگاهی باشد ؛

جز مـوحّـــــد که نه مأوی دارد و نه منزل !

گویند روزی عیسی (ع) گفت :

همه ی موران لانه دارند و مرا ویرانـــه ای نه !

از پـــــــــروردگار نــــــــدا آمـــــــــد کـــه :

من قــــــرارگاه بی قــــــرارانـــــم ،

و جایگاه بی خانمــان هایم !

نقل شده : عارف زنی در بیابان از کاروان جدا افتاد ،

حیــران و سرگردان ! زیر مغیــــلانی فرود آمد !

سر بر زانوی حسرت نهاد و همی گفت :

خــدایـــــا ؛ غریبـــــم و بیمـــــــار ،

غمگیـــــــــن و درویـــــش ،

تنهــــــــا و دل ریش ،

از غیـــب آوازی شنیـــــــــد کــــــــه :

وحشت داری در حالی که من با تو هستم !

چه انـــــــدوه بـَــــــــــری ؟

و چگونـــــــــه تنهــــــــــــــائی ؟

من حاضر دل تو و مونس جان تو ام !

گر شوند این خلق عالم سر به سر خصمان من

مـــن روا دارم نــگارا چــون تــــو باشی آنِ من !

 سـایــه ی لطـف

بــوى گل آیــــد از چمـن ، گویى که یــــــار آنجا بود

دربـــــــاغ جشنى  دلپسند از یـــــــاد او ، بر پا بود

بـــر هر دیـــارى بگذرى ، بر هر گـــروهى بنگـــــرى

باصــــــد زبان، با صد بیان ، در ذکــــر او غوغــا بود

آن ســـرو دل آراى من ، آن روح جـــــــان افزاى من

در ســایه لطفش نشین کاین سایـــــــه دل آرا بود

این قفلـــها را بـاز کن ، از این قفس پــــــــــرواز کن

انجــــام را آغــــــاز کـــن کــــــــآنجا ز یـــــار آوا بود

این تـــــــــارها را پــاره کن و این دردها را چاره کن

 آواره شـــو ، آواره کـــن از هر چه هستــــى‏ زا بود

بردار این ارقــــــام را ، بگـــــذار این اوهـــــــــام را

بستان ز ساقى جــام را ، جامى که در آن "لا" بود

[ دیوان امام خمینی (ره) ص 103 ]

مولای من ؛ چگونه اولین روز امامت شما را تبریک بگویم ،

در حالی که عـــــــزادار شهــــــادت پـــــــدر بزرگوارتان هستید ؟

آیا از دست دادن پدری جوان و بزرگوار چون امام حسن عسکری علیه السلام

و یتیم شدن در سن پنج سالگی و آغاز زندگی مخفی برای مصون ماندن از توطئه دشمنان ،

دیگر جای تبریک باقی می گذارد ؟

تبریک ما روزی است که شما ظهــــــــور فرمائید و جهان و جهانیان را از ظلم و ستم آزاد

و حکومت عــــــدل و داد در سرتاسر جهـــــــــان برقرار نمائید .

به امّیــــــــــــد آن روز

این یادداشت ها را هم ملاحظه فرمائید :

ربیــــع آمـــد

ربیع الاول ماه حزن و اندوه شیعـــه(کلیک)

نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 846 )                                                                             

ســوره 11 : هــود  ( مـکّــی ـ 123 آیه دارد ـ جزء دوازدهم ـ صفحه 221)

  ( قسمــت دوم )

پــرده نشیـن

جزء یازد هــم صفحــه 221 آیه3 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم

وَ أَنِ اسْتَغْفِرُواْ رَبَّکُمْ ثُمَّ تُوبُواْ إِلَیْهِ یُمَتِّعْکُم  مَّتَاعًا حَسَنًا إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى وَ یُؤْتِ کُلَّ ذِی فَضْلٍ  فَضْلَهُ

وَ إِن تَوَلَّوْاْ فَإِنِّیَ أَخَافُ عَلَیْکُمْ عَذَابَ یَوْمٍ  کَبِیرٍ

 تفسیـــر لفظـــی :

و این که از پروردگارتان آمرزش بخواهید سپس به درگاه او توبه کنید [تا اینکه  ] شما را

با بهره‏ مندى نیکویى تا زمانى معین بهره ‏مند سازد و به هر شایسته نعمتى از کرم خود عطا کند

و اگر روی گردان شوید من از عذاب روزى بزرگ بر شما بیمناکم

 تفسیر ادبی و عرفانی :

استغفــــــــار ، تــوبــــــــه است ،

و تـــوبـــــــــه ، استغفــــار ،

و هر دو را با هم آوردن اشارت است به این که ؛

از گنـــــــــاهـــــــــان بیـــــــرون آیی ،

و آن که باور داری که نجــــات تو نــــه به توبـــه است !

بلکه به فضـــــل و کَـــــــــرَم او است ،

نخست استغفـــــار کن تا از گناه پــــاک شوی ،

پس توبــــــــــه کن تا درست شوی ،

اول برخیـــز و طاعت و خدمت به فرمان شریعت بگزار ،

پس از آن به اشارت حقیقت برخیـــــــز ،

آن یکــــی راه عــابـــــدان است ،

و این یکی طریق عارفــــان ،

آن یکی حق خدمت از روی شـــریعت ،

این یکی نشـــان صحبت در منهــــج حقیقت ،

حاصــل خدمــــت ، رسیدن به متــــاع حَسَن است ،

و ثمــــــــره ی صحبــــــت ،

رسیدن هر صاحب فضلی به فضــــل خداونـــــــد است .

پــــرده نشیــن

این قافلــــه از صبح ازل ، ســــوى تــــو رانند

تاشـــام ابـــد نیــــــز به ســـوى تـــــــو روانند

سرگشته و حیران ، همه در عشق تو غرقنـد

دلسوختـــه ، هر ناحیــــه بى تــاب و تواننـــد

بگشـــــــاى نقــــــاب از رُخ و بنمــاى جمالت

تــا فـــاش شــود آن چه همــــــه در پى آنند

اى پــــرده نشین در پــــــى دیــــدار رُخ تـــو

جــــان ها همه دل باختــــه ، دل هـا نگرانند

در میکــــده ، رنـــــدان همه در یاد تو مستند

با ذکـــــر تـو در بتکـــــده‏ هــا پرســــه زنانند

اى دوست ، دل سـوختــه‏ ام را تو هدف گیر

مــــژگان تـــو و ابروى تـــو ، تیــــر و کمـــانند

[ دیوان امام خمینی (ره) ص 102 ]

السلام علیک یا اباصالح المهدی یا صاحب الزمان

آجرک الله یا مهدی بمصیبة ابیک الحسن علیه السلام

بــوی بقیـــــع

هر کس که رفت دیدن صحن و سرای تو

آتش گرفت سوخت وجودش برای تو

گنبد شکسته بود و ضریحی نمانده بود

افتاده بود پرچم و گلدسته های تو

یادم نمی رود صف زوار خسته را

تشنه گرسنه تا بخورند از غذای تو

آن گوشه ای که پله به سرداب می رسد

پیچیده بود زمزمه ربنای تو

خاکی تر ازحریم تو آقا ندیده ام

حتی پرنده پر نزند در هوای تو

حالا دوباره اشک مرا در می آورد

خاکی ترین حیاط، ولی با صفای تو

در لحظه های آخر خود می زدی صدا

جانم به لب رسید دگر مهدی ام بیا

ناله مزن دوباره چنین روضه پا نکن

مهدی رسیده است پسر را صدا نکن

خیلی عجیب از جگرت آه می کشی

دیگر بس است گریه مکن ناله ها نکن

خونی که ریخت از لب تو ارث مادری ست

از خون دل محاسن خود را حنا نکن

یاد سر بریده نکن حال تو بد است

این خانه را به تشنگی ات کربلا نکن

جان پسر به لب شده با دیدن رخت

در پیش چشم او سر این زخم وا نکن

بعد از تو روی شانه مهدی ست بار تو

فکر غریب ماندن اصحاب را نکن

این جا اگر به بوی مدینه معطر است

بوی بقیع و چـــادر خاکی مادر است

اشعار از : مهدی نظری

نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 845 )                                                                           

ســوره 11 : هــود ( مـکّــی ـ 123 آیه دارد ـ جزء دوازدهم ـ صفحه 221)

  ( قسمــت  اوّل )

رستــاخیــز نهـــان

جزء یازد هــم صفحــه 221 آیه 1 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم

الَر کِتَابٌ أُحْکِمَتْ آیَاتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِن لَّدُنْ حَکِیمٍ خَبِیرٍ   

تفسیـــر لفظـــی :

الف لام راء ، کتابى است که آیات آن استحکام یافته

سپس از جانب حکیمى آگاه به روشنى بیان شده است

تفسیر ادبی و عرفانی :  

الف ؛ نشان الفت و امر به توحیـــد ،

لام ؛ نشانه ی لـؤم و سـرزنش ،

راء ؛ نشانه ی رفق و لطف ،

ما این انقلاب را آسان به دست نیاوردیم

که آسان از دست بدهیم

ما برای این انقلاب خون دل ها خورده ایم

خـــدایـــــا ؛  

گاه می گوئی فـــــرود آی ، گاه می گوئی گـریــــــز ،

گاه فرمائی بیـــــــــا ، گاه گوئی پرهـیـــــز ،

خـــدایـــــا ؛ 

این نشان قربت است؟ یا محض رستاخیـــــــز ؟

هـرگــز بشارت ندیدم تهدیدآمیـــــــز !

ای مهربان بردبــــــــار ، ای لطیف نیک یــــــــار ،

آمدم به درگاه ، خواهی به نــاز دار ، وخواهی خــوار دار .

حقیقــــــت این کار همـــــــــــه نیـــــــــاز است

و حسرتی بیکـران و دردی مادر زاد ،

در آن هم نـــــــاز است هم گـداز !

هم رستاخیـــــزنهـــان هم زندگانی جاودان ،

و بی قــــــراری دل واجـــــــدان ،

بــــلای جان مقــربـــــان ،

حیــــــــرت عـلـم محـقـقــــــــــان ،

احتــــــــــــراق عشـــق عارفـــــــان ،

و سرگــــــــــردانی جوانـمــــــــــــــــــردان ،

سرگردانی آنان در این راه چنـــــــــــان است که ؛

کســـــــــی در چـــاهــــــــــی بی تَــــــــــــه افتــــــــــد

هـرچنـد که در آن بیشتـر می شود آن چـــاه بی تـَـــه تر می شود !

که هرگـــــــــز او را پـــــــــای بر زمیـــــــــن نیــــــــــاید !

همچنین روندگان در این راه همیشه رواننــد 

افتــــان و خیــــــــزان که هـرگز ایشان را نه وقفتی 

و درین راه نه سلوتی

و نه این دریــــــــا را قعـــــری

و نه این حـــدیث را غایتـــــــــی است.

آن را که وصـــال یار دلبـر باید

 ازخویشتنش فـراق یکسـر بایــد

( الــــر ) :

توضیح کامل در مورد رمز و راز حروف مقطعه را در این یادداشت [کلیک کنید] ملاحظه فرمائید :

  راز و رمز حروف مقطعه در قرآن

نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 844 )                                                                           

ســوره 10 : یونُس ( مـکّــی ـ 109 آیه دارد ـ جزء یازدهم ـ صفحه 208 )

  ( قسمــت  بیست و هفتم )

کیمیــای حقیقـت

جزء یازد هــم صفحــه 220 آیه 103 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم

ثُمَّ نُنَجِّی رُسُلَنَا وَالَّذِینَ آمَنُواْ کَذَلِکَ حَقًّا عَلَیْنَا نُنجِ الْمُؤْمِنِینَ

تفسیـــر لفظـــی :

سپس فرستادگان خود و کسانى را که گرویدند مى‏رهانیم

زیرا بر ما فریضه است که مؤمنان را نجات دهیم

تفسیر ادبی و عرفانی :  

در این آیت سخن از شرف و نوازش مؤمنان است ،

که خداوند نجات آنان را بر نجات پیغمبران بست ،

و فرمود : بر ما حق است که ؛

مؤمنان را از کرم و لطف خویش نجات بخشیم ،

و از عذاب برهانیم چنان که پیغمبران را رهانیدیم ،

تا همان گونه که روا نیست هیچ پیغمبری ،

فردا در آتش شود و عذاب چشد ،

مؤمنان را هم روا نیست که ؛

در دوزخ و عذاب جاوید گرفتار آیند .

این است که به پیغمبر (ص) فرمود :

دین خویش را از شوبِ ریا پاک دار ،

و قصد خویش در جستن کیمیای حقیقت درست کن ،

دل از علایـــــــــق بریــــــــده ،

و حلقه ی خدمت در گوشِ وفا کن ،

و خواست خود را فدای خواست ازلی کن ،

نفس فـــدای رضــــــــــا ،

دل فـــــــــدای وفـــــــــا ،

و چشم فدای بقـــــا کن .

نفسم همه عمـــر در وصالت خواهد

روحـــم  همه راحت ز اتصالت خواهد

گوشـــم سمع از بهر مقالــت خواهد

چشمم بصر از شوق جمالت خواهد

از این جا ، نورحقیقت آغاز کند ،

و بازِ محبت بر هوای تفرید پرواز کند ،

جذبه ی الهی در رسد ،

بنده را از دستِ تصرف بستاند ،

نه غبارِ زحمتِ آرزوی بهشت بر روی وی نشیند ،

نه بیــــــــم دوزخ او را ره گیــــــــــری کند .

عاشق به ره عشق چنان می باید

کـــز دوزخ و از بهشت یــادش ناید

رهی تا کنون طالب بود و مطلوب گشت ،

عاشق بود و معشــــوق شد ،

مرید بود و مــــراد گشت ،

بساط یگانگی دیـــد بشتـــــــافت ،

تا قــــــرب دوست بیـــــافت ،

خبر عیان گشت ، و مبهــم بیـــان شد ،

رهی در خود می رسد ، که به دوست رسید !

خود را ندید کسی که به دوست رسید .

الهـــــــــی ؛

تا آموختن را آموختم ،

آموختــه را جمله بسوختم ،

اندوختـــــــــه را برانداختــــــم ،

و انداختــــه را بینـــــــــــدوختــــــم ،

نیست را بفروختم تا هست را بیفروختم ،

خـــدایـــــــــا ؛

تا یگانگی را بشناختم ،

در آرزوی شـــادی بگداختــــم ،

کَی باشد که گویـــــم :

پیمــــانه بینــــــــداختـــــــم ،

و از علایــــــــق وا پــرداختـــــــــم ،

و بــــودِ خویش را جملــــه دریافتـــــم .

کَی باشد که زین قفس پــردازم

در باغ خدایــــم آشیـــانی سازم

و امّــــا بصیــــرت :

بصیـــرت ؛ شناختن دشمن است و برخورد مناسب با نقشه های او !

بصیـــرت ؛ شناخت رفتارهای خود است که ؛

خواسته یا ناخواسته عامل دست دشمن نشویم

بصیـــرت ؛ دیدن با چشم دل است و شیطان را از خود راندن !

بصیـــرت ؛ مبــــــــارزه است نـــه مـــذاکـــــــــــــره !

گرامی داشتن حماسه ی نهم دیماه 88

( روز بصیــــــــــرت )

گرامی داشتن انقلاب اسلامی است

نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 843 )                                                                            

ســوره 10 : یونُس ( مـکّــی ـ 109 آیه دارد ـ جزء یازدهم ـ صفحه 208 )

  ( قسمــت  بیست و ششم )

راه بصیـرت و بینـائی

جزء یازد هــم صفحــه 220 آیه 101 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم

قُلِ انظُرُواْ مَاذَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ

وَ مَا تُغْنِی الآیَاتُ وَالنُّذُرُ عَن قَوْمٍ لاَّ یُؤْمِنُونَ

تفسیـــر لفظـــی :

بگو بنگرید که در آسمانها و زمین چیست و[لى] نشانه ‏ها و هشدارها

گروهى را که ایمان نمى ‏آورند سود نمى ‏بخشد

تفسیر ادبی و عرفانی :  

همه ی هستی های جهان ،

آیات و نشانی های قدرت و عظمت او است ،

و دلائل وحـــــــدانیت ،

نگرنـــــده همه را درمی یابد ،

از همه جانب به ساحت او راه است ،

رونـــــــــــده می بایـــــــد !

بوستان حقایق پر از میوه های لطیف است ،

خورنـــــــده می بایــــــد !

مــــرد باید که بوی داند و بس

ورنه عالم پر از نسیم صباست

اما پیغام ها و بیم ها برای کسانی که ؛

شایستگی ایمان ندارند ،

چـــــه فایــــــــــده دارد ؟

دلائل هرقدر روشن و نمایان و آشکار باشد ،

وقتی راه بصیرت و بینائی بسته باشد ،

چــــــه ســـــــود دارد ؟ 

هم چنان که آفتاب هر اندازه تابان و درخشان باشد ،

نابینــا را در دیدن چه سود دارد ؟

راز مستـــی

بگشــاى در که یار ز خُم نوش جان کند

راز درون خویش ز مستى ، عـــیان کند 

بـــا دوستــان بگو که به میخانه رو کنند

تا یار از خمـارى خـــود ، داستـــان کند

بردار پرده از دل غمدیده ‏ات که دوست

اشک روانِ خویش ز دامــن ، روان کند

با گل بگو که چهره گشاید به بوستـــان

 تا طیـــر قدس ، راز نهــان را بیــان کند

جـــــامى بیـــــــار بـــــر در درویش بى‏نوا

تا رازِ دل عیـــــان ، برِ پیــر و جوان کند

بلبل به باغ ، ناله کند همچو عاشقــــان

گــــویى که یاد از غم فصل خزان کند

بگـــــذار دردمنـــــــدِ فـــــــراقِ رُخ نگار

از دردخــویش، نالــه و آه و فغان کند

[دیوان امام خمینی (ره) ص 101]

ما اهل کوفه نیستیم ، علی تنها بماند

مگر امّت بمیــــرد امـــــــام تنهـــا بماند

حماســـــه 9 دی انقــــلاب را بیمــــــه کــــرد