نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 720 )  

ســوره 7 : اعـــراف ( مکّی ـ 205 آیه دارد ـ جزء هشتم ـ صفحه 151 )

( قسمــت شانــزدهـم )

بهشت را به بهــا بدهنــد !

خـــدا حافـــظ مـــاه خـــــدا !

 ( جزء هشتــم صفحه 155 آیه 43   ) 

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

وَ  نَزَعْنا ما فی صُدُورِهِمْ مِنْ غِلٍّ تَجْری مِنْ تَحْتِهِمُ  الْأَنْهارُ

وَ قالُوا الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذی هَدانا لِهذا وَ ما کُنّا  لِنَهْتَدِیَ لَوْ لا أَنْ هَدانَا اللهُ

لَقَدْ جاءَتْ رُسُلُ رَبِّنا  بِالْحَقِّ وَ نُودُوا أَنْ تِلْکُمُ الْجَنَّةُ أُورِثْتُمُوها بِما  کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ  

 تفسیـــر لفظـــی : 

و  آن چه در دل ها از کینه و حسد دارند بر مى کَنیم (تا در صفا با هم زندگى کنند)

و از زیر (قصرهاى) آن ها نهـــــرها جارى است ،

مى گویند : ستایش مخصوص خداوندى است که ما را به این (همه نعمت ها) رهنمون شد ،

و اگر خدا ما راهدایت نکرده بود  ما (به این ها) راه نمى یافتیم .

مسلّماً فرستادگان پروردگار ما حق را آوردند .  و (در این هنگام) به آنان ندا داده مى شود که :

این بهشت را در برابر اعمالى که انجام مى دادید به ارث بردید

 تفسیر ادبی و عرفانی :  

صفت جوانمردان طریقت و سالکان راه حقیقت آن است که :

خداوند نخست دل های آن ها را از هوی و هوس پاک کرد ،

تا قـــــــدم بر جــــاده ی شــــریعــت  نهـــــادند ،

و به نصوص کتاب خدا و سنت مصطفی و سیره اولیاء پی بردند ،

فهـــــــم و وَهــــــــم خود را در آیات صفـــات گـــم کردند ،

و صــــــواب دیدِ خردِ خود را معـــــــــزول کردند ،

و به اذعــان و اعتــــــراف گردن نهادند ،

و به سمع رضـــا قبول کردند ،

و راه تسلیم پیش گرفتند .

باز ؛ دل های ایشان را از دنیــــــــا و آلایش دنیـــــا پاک کــــرد ،

تا نـــــــور معــــرفــــت در دل هـــــای ایشــان تــــــافت ،

و چشمــــه های حکمـــــت در دل هاشان پدید آمد ،

دوستیِ دنیـــا را از دل هاشان بیـــرون کشید ،

تا یکی دیدنــد و یکی شنیدنــد و به یکی رسیدنـــد !

و زبــــان با ذکـــــر ، دل با فکـــر ، جـــــان با مهـــــر ،

زبان در یـــــاد ، دل در راز ، و جان در نـــــاز شد !

تا دلم فتنـــه بر جمـــال تو شد

بنده ی حُسن ذوالجلال تو شد

بهشت را به بهــا بدهند ، به بهانه ندهنــد !

... وَ نُودُوا أَنْ تِلْکُمُ الْجَنَّةُ ...

این که بهشت را به ازاء عمـــــل داد ؛

تسکین دل بنده را گفت ، و نوازش زیاد کرد ،

وگرنه بنده داند که عملِ با تقصیر او ،

ســـــــزاوار آن درگاه نیست ،

و آن منزل ها و درجـــــه ها ، جزای این عمل نــــه !

اما به فضــــــــل خود ،

ناشایست را شایستـــــــه می کند ،

و می آرایـــــــــد ،

و نیک خدائی و مهربانیِ خود را با بنده می نمایاند .

باید از رفتــــن او جامــــــه به تن پاره کنم

درد دل را به چه انگیــــزه توان چــاره کنم

درِ میخانـــــه گشائیـــــد به رویم که دمی

درد دل را به می و ساقی میخــواره کنم

مگذاریـــــــــد که درد دل من فـاش شود

که دل پیـــــــر خرابـــات ز غـــم پاره کنم

سرِ خُم بــاد سلامت که به غمخواری آن

ذره در پــرده ی عشق تو چو خمپاره کنم

از سراپـــرده ی عشقش به در آیم روزی

ساکنــــان سرِ کـــــویش همه آواره کنم

رُخ نمــــا ای بت هر جائیِ بی نام و نشان

تا ز سیلی دل خود همسر رخســـاره کنم

[ دیوان امام خمینی (ره) ص 157 ]