*** نـذر آقـا ***
کلام عشق
نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید (648 )
ســوره 5 : مـــائـده ( مدنی ـ 120 آیه دارد ـ جزء ششم ـ صفحه 106 )
( قسمــت بیست و چهـــارم )
کارِ دل
( جزء هفتــم صفحه 125 ـ آیه 105 )
بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ عَلَیْکُمْ أَنفُسَکُمْ لاَ یَضُرُّکُممَّن ضَلَّ إِذَا اهْتَدَیْتُمْ
إِلَى اللّهِ مَرْجِعُکُمْ جَمِیعًا فَیُنَبِّئُکُم بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُون
تفسیر لفظی :
اى کسانى که ایمان آورده اید به خودتان بپردازید هر گاه شما هدایت یافتید آن کس که گمراه
شده است به شما زیانى نمى رساند بازگشت همه شما به سوى خداست پس شما را از آنچه
انجام مى دادید آگاه خواهد کرد
صراحت این آیت به زبان اشارت ، بر ذوق اهل ارادت آن است که :
ای مؤمنان ، زینهار ، نفس خویش را مقهــور و مغلوب دارید ،
پیش از آن که او شما را مقهور و مغلوب کند ،
آن را به اطاعت خود مشغول کنید ،
پیش از آن که او شما را به معصیت مشغول کند .
از یکی از بزرگان اولیاء از این آیه پرسیدند ، گفت :
اگر به اصلاح مفاسد نفس خود مشغول شدی ،
او هم تو را از اشتغال به گناه ( وسوسه ) در حق مردم باز می دارد .
حضرت امام محمّد باقر علیه السلام فرموده اند :
طبعِ نفس آن است که پیوسته با دنیا آرام گیرد ،
و به سوی گنــــاه شتابد ،
و بزه کاری را خُرد شِمُرَد ، و به طاعت کاهلی کند ،
و خودبین و خودپسند باشد ، و ریاء با مردم جوید ،
که ؛ در او هم شرک است هم ریا و هم نفاق !
حضرت محمّد مصطفی صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند :
بزرگترین دشمن تو نفس تـــــو است که میان دو پهلوی تو است ،
و چون با هر دشمنی بسازی از شرّ او ایمن باشی ،
ولی اگر با نفس خویش بسازی هــــلاک شوی ،
پس اگر در این جهان به کسی نیکی کنی در آن جهان سپاس بینی ،
و اگر بدی کنی در آن جهان از تو شکایت کنند ،
ولی حالت نفس ضــــدّ این است !
اگر در این سرای راضی نگاه داری در آن سرای دشمن تو شود ،
و اگر در این سرای بد داری به آن سرای شکر کند !
رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم به امیرالمومنین علیه السلام فرمودند :
یا علی ؛ اگر بینی مردم به عیب جوئی یک دگر مشغولند ،
تو به عیب جوئی نفس خویش مشغول باش ،
و چون بینی که مردم به امور فریبنده ی دنیـــا مشغولند
تـــــــو به کار دل مشغــــــــول باش !
گفته اند : دل در نهاد آدمی بر مثال کعبــــه است ،
و نفس بر مثال مصطبه (سکّو ـ تخت) ، و هر دو برابر یک دگرند ،
در هر شبانه روز نفس امّاره چندین بار شبیخون زند ،
و آن دل چون مصیبت رسیده ای به درگاه عزّت متظلّم گردد ،
هر بار از جناب عظمت به او خلعت رسد ،
که : خداوند را هر شبانه روز چندین بار در دل بندگان نظر است .
موضوع :
نظر ()