نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید (502 )

ســوره 2 : بقـــره  ( مدنی ـ 286 آیه دارد ـ جزء اول ـ صفحه 2 )

( قسمت یکصـد و سیزدهــم ) 


حکمت و رحمت الهی

 

 


[ و هــذاالبلــــد الامیـــــن ، نمایی از شهــــر دوست ـ مکّــه مکــــرّمــه]

 

 

( جزء سوم  صفحه 48 )

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم 

282 ـ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِذَا تَدَایَنتُم بِدَیْنٍ إِلَى أَجَلٍ  مُّسَمًّى فَاکْتُبُوهُ وَلْیَکْتُب بَّیْنَکُمْ کَاتِبٌ بِالْعَدْلِ

وَلاَ  یَأْبَ کَاتِبٌ أَنْ یَکْتُبَ کَمَا عَلَّمَهُ اللّهُ فَلْیَکْتُبْ وَلْیُمْلِلِ الَّذِی عَلَیْهِ الْحَقُّ وَلْیَتَّقِ اللّهَ رَبَّهُ

وَلاَیَبْخَسْ مِنْهُ شَیْئًا فَإن کَانَ الَّذِی عَلَیْهِ الْحَقُّ سَفِیهًاأَوْ ضَعِیفًا أَوْ لاَ یَسْتَطِیعُ أَن یُمِلَّ هُوَ فَلْیُمْلِلْ

وَلِیُّهُ بِالْعَدْلِ وَاسْتَشْهِدُواْ شَهِیدَیْنِ من رِّجَالِکُمْ فَإِنلَّمْ یَکُونَا رَجُلَیْنِ فَرَجُلٌ وَامْرَأَتَانِ مِمَّن تَرْضَوْنَ

مِنَ الشُّهَدَاء أَن تَضِلَّ إْحْدَاهُمَا فَتُذَکِّرَ إِحْدَاهُمَاالأُخْرَى وَلاَ یَأْبَ الشُّهَدَاء إِذَا مَا دُعُواْ وَلاَ تَسْأَمُوْاْ 

أَن تَکْتُبُوْهُ صَغِیرًا أَو کَبِیرًا إِلَى أَجَلِهِ ذَلِکُمْ أَقْسَطُ عِندَ اللّهِ وَأَقْومُ لِلشَّهَادَةِ وَأَدْنَى أَلاَّ تَرْتَابُواْ 

إِلاَّ أَن تَکُونَ تِجَارَةً حَاضِرَةً تُدِیرُونَهَا بَیْنَکُمْ فَلَیْسَ عَلَیْکُمْ جُنَاحٌ أَلاَّ تَکْتُبُوهَا وَأَشْهِدُوْاْ

إِذَاتَبَایَعْتُمْ وَلاَ یُضَآرَّ کَاتِبٌ وَلاَ شَهِیدٌ وَإِن تَفْعَلُواْفَإِنَّهُ فُسُوقٌ بِکُمْ وَاتَّقُواْ اللّهَ

وَیُعَلِّمُکُمُ اللّهُ وَاللّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ

 

تفسیر لفظی :

ای کسانى که ایمان آورده ‏اید، هر گاه به وامى تا سررسیدى معین‏، با یکدیگر معامله کردید،

آن را بنویسید. و باید نویسنده‏ اى (صورت معامله را) بر اساس عدالت‏، میان شما بنویسد.

و هیچ نویسنده‏ اى نباید از نوشتن خوددارى کند؛ همان گونه (و به شکرانه آن‏) که خدا

او را آموزش داده است‏. و کسى که بدهکار است باید املا کند، و او (نویسنده‏) بنویسد.

و از خدا که پروردگار اوست پروا نماید، و از آن‏، چیزى نکاهد. پس اگر کسى که

حق بر ذمه اوست‏، سفیه یا ناتوان است‏، یا خود نمى‏ تواند املا کند، پس ولىّ او باید

با (رعایت‏) عدالت‏، املا  نماید. و دو شاهد از مردانتان را به شهادت طلبید، پس اگر دو مرد

نبودند، مردى را با دو زن‏، از میان گواهانى که (به عدالت آنان‏) رضایت دارید (گواه بگیرید)

تا (اگر) یکى از آن دو (زن‏) فراموش کرد، (زنِ‏) دیگر، وى را یادآورى کند.

و چون گواهان احضار شوند، نباید خوددارى ورزند. و از نوشتن (بدهى‏) چه خرد باشد یا بزرگ‏،

ملول نشوید، تا سررسیدش (فرا رسد). این (نوشتنِ‏) شما، نزد خدا عادلانه ‏تر،

و براى شهادت استوارتر، و براى اینکه دچار شک نشوید (به احتیاط) نزدیکتر است‏،

مگر آنکه داد و ستدى نقدى باشد که آن را میان خود (دست به دست‏) برگزار مى ‏کنید؛

در این صورت‏، بر شما گناهى نیست که آن را ننویسید. و (در هر حال‏) هر گاه داد و ستد کردید

گواه بگیرید. و هیچ نویسنده و گواهى نباید زیان ببیند، و اگر چنین کنید، از نافرمانى شما خواهد

بود. و از خدا پروا کنید، و خدا (بدین گونه‏) به شما آموزش مى‏ دهد،

و خدا به هر چیزى داناست‏.


تفسیر ادبی و عرفانی :

 

اگر خداوند درب معاملات ربّانی را بست ،

دری دیگر برگشــاد ،

اگر درب ربـــــــا را بست ،

درب سَلَــــــم را برگشاد ،

چنین است سنت خــــدا ،

اگر راهی به حکمت ببندد ،

صد میدان به رحمت در پیش نهد ،

خــدا گر ز حکمت ببندد دری

ز رحمت گشـایـد در دیگری !

 

اگر از یک لقمه باز زند ، صد نــوالـــه درپیچــــد !

 

نیک بخت کسی است که؛

کار خود را با خـــــــــدای گذارد ،

و از حول و قــوّت خویش بیرون آید ،

تا کار وی چنان که باید بسازد ،

بنده ، خود را چنان که باید نشاید و به کار نیاید ،

چنان که خدای را شاید و به کار آید !

نبینی که برای برداشت دشمنی

و جنگ و ستیز و صلاح و معاش ،

بندگان را چگونگی معاملت آموخت ،

و راه احتیاط  و صحت و درستی

و فساد و نادرستی داد و ستد را نشان داد!

و دبیران و گواهـــــان عدل را

بر اثبات حقوق برگماشت ،

تا خصومت از میـــان برود !

و همگی بــرادروار با هم زندگی کنند.

در این آیه شریفه ( که یک صفحه کامل

و طولانی ترین آیه قرآن است ) فرموده :

... وَاسْتَشْهِدُواْ شَهِیدَیْنِ ...

در معاملات وام و سلف ؛

دو نفر گواه گیرید ! اگر باشد دو مرد

واگر نه یک مرد و دو زن ،

و شهادت در زناشوئی و نکاح واجب ،

ولی در معاملات ، نیکو و پسندیده

و به احتیــــاط نزدیک تر ،

و به استواری معاملات همراه تر است ،

و شهادت زن در نکاح و طلاق و رجوع و وصیّت ،

و وکالت و قتل عمد ، مردود ! و از مرد مقبول است !

ولی شهادت زن در عیب زنان

و در ولادت و رضاع و قاعدگی مقبول ،

و از مرد ِ تنها ، مردود است !

و در امور مالی مانند بیع و اجاره

و رهن و ضمان و هبه و مانند آن ،

 شهادت هر دو مقبول است !

( با همه ی اختلاف فتاوای فقهاء در باب شهادات )

 

و به طور کلی شاهــــد باید دارای شرایط مقرر باشد :

از جمله ؛ با مــــروّت باشد !

بدین گونه که در کوچه و خیابان طعام نخورد !

و بر خلاف زیّ معتاد از خانه بیرون نیاید ،

و فاســــــق نباشد ،

بدین گونه که از گناهان بزرگ بپرهیزد ،

و طاعتش از گناهان کوچک بیشتر باشد !

 

 

هر کسی محـراب دارد هــر سوئی


باز محـراب سنـائی کــوی اوست

همه مشکلات و گرفتــــاری های ما

ناشی از غیبت طــــولانــــی مولایمــــــان

محبــوب دل هـــا و منجـــی انســان هـا

قائـم آل محمّـد (ص) حضرت امــام مهــدی (عج) است

پس برای تعجیل در فـرج مبارکشـان

دعـــــا کنیم

کارت پستال درخواستی طراحان



موضوع :