نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید(450)

ســوره 2 : بقـــره  ( مدنی ـ 286 آیه دارد ـ جزء اول ـ صفحه 1 )

( قسمت شصت و یکــم) 

کمــال ایمــان 

( جزء دوم صفحه 27 )

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــمِ 

177 ـ لَّیْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَکُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ

وَ لَکِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَ الْیَوْمِ الآخِرِ وَ الْمَلآئِکَةِ وَ الْکِتَابِ

وَ النَّبِیِّینَ وَ آتَى الْمَالَ عَلَی حُبِّهِ ذَوِی الْقُرْبَى وَ الْیَتَامَى

وَ الْمَسَاکِینَ وَ ابْنَ السَّبِیلِ وَ السَّآئِلِینَ وَ فِی الرِّقَابِ

وَ أَقَامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّکَاةَ وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُواْ

وَ الصَّابِرِینَ فِی الْبَأْسَاء و الضَّرَّاء وَ حِینَ الْبَأْسِ

أُولَئِکَ الَّذِینَ صَدَقُوا وَ أُولَئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ

نیکی و پارسائی همه آن نیست که روی های خود را در نماز به سوی برآمدن گاه یا فرود شدن گاه آفتاب فرا دهید ، بلکه نیک مردی و نیکوکاری آن است که به خدا و روز رستاخیز و فرشتگان و کتاب خدا و پیامبران ایمان آورند ،و مال خود را در راه دوستی با خداوند ، به خویشان و پدر مردگان و تنگ دستان و راه گذریان و خواهندگان و در آزادی بردگان صرف کنند ، نماز به پا دارند ، و زکات مال خود دهند ، و به پیمانی که با خدا یا مردم بسته اند وفادار باشند ، و در بیمناکی ها و در تنگی ها و در هنگام جنگ شکیبا باشند ، در آن صورت اینانند کسانی که راست گفتندد ، و ایشانند پرهیزکاران از خشم و عذاب خداوند !

در این آیت آن چه شرط شریعت است بشناختی ،

اکنون نوبت آن است که به زبان اشارت ،

آن چه نشان حقیقت است بشناسی ،

و بدانی که حقیقت مر شریعت را

چون جــــــــان است در تــــــن،

شریعت بی حقیقت چون تنی بی جـان بُـــوَد ،

شریعت خانه خَــدَم  است

که همه خلـــق در آن گِرد آیند،

و عمارت آن به  خدمت و عبــادت  است ،

و حقیقت  خـــانه حــــرم  است ،

که عــارفــــان در آن گرد آیند ،

و عمارت آن به حرمت و مشاهدت است ،

و از خدمت و عبادت  تا  حرمت و مشاهدت ،

آن قـــــــــــــدر فاصـلــــــــه است که

میان آشنـــــائی و دوستــــــی !

آشنائی صفت مزدور است ،

و دوست داری  صفت عـــــارف !

مـــزدور گـــویـــــــد :

نمــــــاز من ، روزه من ،

زکات من ، وفای من ، صبر من !

و عـــارف گــــویـــــد :

من که باشم که به تن رخت وفای تو کشم ؟

دیده حمّــال کنم بار جفـای تـو کشم ؟

بوی جان آیدم از لب که حدیث تو کنم !

شاخ عز رویدم از دل که بلای تـو کشم !

مـــــزدور اوست که  بهشت او را حــظّ  است !

و عـــارف اوست که در آرزوی یک لحظه است !

مــــزدور در آرزوی حــــور و قصــــور !

عـــارف در بحــــر عیــــان غرقــــه نــــور  !

یکی از عارفان را هنگام مردن گفتند :

برای شما درب های آسمان گشوده ،

بهشت ها آراستـــــه ،

کنیزکان بر کنگره نشسته !

و همه می گویند : نوشت بــــــاد !

عارف با زبان حال گوید :

خـــدایـــا ؛

بهشت و حور را چه نازم !

اگر مرا نفسی دهی ،

از آن نفس بهشتی سازم !

مرا چه کار آید بهشت و حور و قصور ؟

اگر نباشدم تــــو را فیض حضور !

بربنــدم چشم خویش و نگشایم نیـز

تا روز زیـارت تـــو ای یار عزیز !

*******************************************

خـــداونــــد کار ها را دو قســــم کرد :

یک قسم آن مراعات حال مردم  است

در معاشرت و نـــــــوازش با آن ها ،

در این قسمت ، مــــــال را اول به خویشان ذَوِی الْقُرْبَى

مقـــــدم بر حقـــــوق دیگـــــران داد ،

پس یتیمـــان وَ الْیَتَامَى که ناتــــوان ترین مردمند !

پس به درویشـــــان وَ الْمَسَاکِینَ که هیچ مال ندارند !

پس به راه گــــــذر وَ ابْنَ السَّبِیلِ که هیچ در دست ندارد !

پس به ســائــــلان (گدایان) وَ السَّآئِلِینَ

که در میان آن ها هم راست گویانند و هم دروغ گویان !

پس بــــــردگان وَ فِی الرِّقَابِ که

خواجگان مراعات ایشان کنند و تیمار برند !

که خــداونـــد هریک را که

استحقاق بیشتر داشت به ترتیب فرمود !

قسمت دیگر : کارهای عبــــــادی است ،

که از وی به دیگری سرایت نکند !

چون نمــــاز بپا داشتن ، وَ أَقَامَ الصَّلاةَ

و زکات دادن ، وَ آتَى الزَّکَاةَ

و صـــدق و اخـــلاص در کارها بجا آوردن ،

أُولَئِکَ الَّذِینَ صَدَقُوا

و وفــــای عهــــد باز آمدن ، َ

الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُواْ

و در بلیــــات صبــــر کردن ،

وَ الصَّابِرِینَ فِی الْبَأْسَاء و الضَّرَّاء وَ حِینَ الْبَأْسِ

که اینـــــان اعتقـــــــــاد صــــــدق دارند ،

أُولَئِکَ الَّذِینَ صَدَقُوا

و آنــــان تقـــوای در عمــــل ،

وَ أُولَئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ

و صـــدق و تقــــــوی هر دو  کمـــــال ایمــــان  است .

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

همه مشکلات و گرفتاری های ما

ناشی از غیبت طولانی مولایمــــــان

محبــوب دل هـا و منجی انســان هـا

قائـم آل محمّـد (ص) حضرت امــام مهــدی (عج) است

 پس برای تعجیــــل در فـــرج مبارکشــــان دعا کنیم