نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 395    )

ســوره 2 : بقـــره  ( مدنی ) 

 ( 286 آیه دارد ـ جزء اول ـ صفحه 1 )

( قسمت هفتــم )

بـــاران لطـــف

 

( جزء اول ـ صفحات 4 و 5 )


بسم الله الرحمن الرحیم

24 ـ فَإِن لَّمْ تَفْعَلُواْ وَ لَن تَفْعَلُواْ ،فَاتَّقُواْ النَّارَ

الَّتِی وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ أُعِدَّتْ لِلْکَافِرِینَ

 

( در ادامه آیه قبلی ) اگر نکنید و نتوانید وهرگز نخواهید توانست ، پس بپرهیزید از آن آتشی که

هیزم و آتش گرای آن مردمان و سنگ ها هستند که آماده شده است برای ناگرویدگان.


25 ـ وَ بَشِّرِ الَّذِین آمَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ

أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ

کُلَّمَا رُزِقُواْ مِنْهَا مِن ثَمَرَةٍ رِّزْقًا

قَالُواْ هَذَا الَّذِی رُزِقْنَا مِن قَبْلُ

وَ أُتُواْ بِهِ مُتَشَابِهًا وَ لَهُمْ فِیهَا أَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ 

وَ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ

 

و بشارت ده آن هائی که ایمان آوردند و کارهای نیک انجام دادند ،

به این که در آخرت ایشان را بهشت ها است که از زیر درختان آن آب ها  روان است

و هرگاه که ایشان را از میوه‏ ها‏ی بهشتی روزی دهند گویند این میوه ای است که

به ما از پیش روزی داده بودند ، و برای آنها میوه‏ ها‏ آرند مانند میوه‏ ها‏ی دنیا ،

و آنان راست در بهشت جفت های پاک و پاکیزه و ایشان در آن سرای جاودان اند.


این آیت نواخت دوستان است

و امید دادن ایشان به ناز ونعمت جاودان

و ترغیب مؤمنان بر طاعت و طلب زیادتی نعمت،

و آیت پیش تحذیر بیگانگان است

از شور دل و شرط زبان،

و بیم دادن آنان از آتش عقوبت،

و مؤمن آن است که چون آیت اول بشنود

بترسد و بی آرام شود

و از عذاب دوزخ بیاندیشد

و چون آیت دوم شنود

شاد شود و دل در نبندد

و امید قوی کند و آرامش در دل آرد

و خداوند هر دو کس را بستود،

آن ترسنده و این آرامیده،

ترسنده را می‌گویــــد:

هر گاه یاد خدا شود دل های مؤمنان بیمناک میشود

و آرمیــــــده را گویـــد:

دل مؤمنان بیاد خدا آرام و آسوده می گردد.

و سنت خدای کریم آن است که هر جا آیت خوف فرستد

و بندگان را بترساند، از پی آن آیت رجاء و رحمت فرو فرستد

و دل آنــــان را آرام کنـــد تا نــومیــــد نشوند!

این آیت اشارت است به این که

هر که امروز در میدان خدمت است بشارتش باد

که فـــــــردا در مجمــــــع رَوح و ریحــــان است

و نه هرکه به بهشت رضـــــــــــــــــوان رسید

به کرامت رَوح و ریحـــــــــــــــان رسد!

که بهشت رضوان غایت نزهت متعبدان است

و رَوح و ریحــــــــــــان

قبلــــه جــــــان محبـــان!

بهشت رضــــــــــوان ،

علییّن و دارالسلام است

و رَوح و ریحان در حضرت احدیّت

تحفــــه جان عاشقـــــان است،

هر کس حرکات پاس دارد

به بهشت رضـــــــوان رسد

و هر کس انفاس را پاس دارد

به رَوح و ریحــــــــان رسد!

این رَوح و ریحان چون باری از عالم غیب در آید

که آن را بـــــــار فضـــــــل و فضیـلــــت گویند

و آن ابـــری فراهم آرد که آن را ابــــر بِــــرّ گویند

و از آن بارانی ببارد که‌آن را بـــاران لطـــف گویند

و از آن باران سیلی آید که آن را سیلِ مهــــر، نامند!

آن سیل مهــر، بر نهاد آب و خاک گمارند

تا نه از آب نشان ماند ونه از خاک‌خبر!

نه از بشریت نام ماند و نه از انسانیت اثر!

هر شغل خاست از آب و گل خاست

و هر شور که آمد از انسانیت آمد،

هردو بگذار تا به نیستی رسی

و از نیستی برگذر تا به رَوح و ریحان رسی؟


26 ـ إِنَّ اللَّهَ لاَ یَسْتَحْیِی أَن یَضْرِبَ مَثَلًا

مَّا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُواْ

فَیَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ

وَ أَمَّا الَّذِینَ کَفَرُواْ فَیَقُولُونَ مَا ذَا أَرَادَ اللَّهُ

بِهَذَا مَثَلًا یُضِلُّ بِهِ کَثِیرًا وَ یَهْدِی بِهِ کَثِیرًا

وَ مَا یُضِلُّ بِهِ إِلاَّ الْفَاسِقِینَ

 

خداوند شرم نکند از این که مثلی زند هرجا باشد از پشه یا چیزی بالاتر از آن  (*) ،

پس آنان که ایمان آوردند می دانند که این مثل بر معیار حکمت و راست از سوی خداوند است،

اماآنها که کافر شدند می‏گویند خداوند از این مثل چه اراده کرده ؟ که جمعی را گمراه

و گروهی را راهنمائی می‏کند ؟ در صورتی که به این مثل ها گمراه نشوند مگرمردم بدکار و فاسق؟


بدان که خـــدای عَــــزَّ وَ جَــــلّ را

نام های بزرگوار است و صفت های پاک،

نام های نیکو و صفات پسندیده،

نام های ازلی و صفت های سرمدی،

خود را به ‌آن صفت ها بستود

و در پیغام ها و نامه های خویش

آن صفت ها و نام ها را به مردم وانمود،

از جمله آن صفات یکی حـیـــــــا است

که اثبات آن در آیت و در خبـــر معلوم است،

 

چنانکه درخبر آمده که

خداوند از بنده ای که دست بسوی او دراز کرده حیا می‌کند. 

این صفت و مانند آن هر چه درست شود

به نصّ کتاب و سنّت بر بندگان خدا واجب است

که چون آن را بشنـــود یا بخوانـــــد

بر آن نـــام و صفـــت بایستد

و زبان و دل از معنی آن خاموش دارد

و از دریافت چگونگی آن نام یا صفت

که او را راه نیست بگذرد

یعنی که مردم با عقل خود وی را در نیابند

و منزلت او را نشناسند،

هـــــرکـــــــه ‌از این ‌راه رود

پاکیزه سیرت و پسندیده طریقت است

و چنین کس را چشمه حکمت

و صــــــدق فــــــــراست

و نـــــــور معـــرفـــت بهره شد

و این منزلت کسانی را بُـــوَد که

چون دیگران از مردم شرم دارند

و رضایت خلق طلبنـــد

 و از حق کسی شرم دارد

که در دل بینائی و در سر آشنائی دارد،

و در هرحال که باشد ،

داند که خدا به وی نگران است

و بر کـــــــردار او دیده ور!

بیچاره آدمی که کشتـــه غفلت است

و گرفتـه جهـــــــالــت !

 از مردم شرم همی دارد !

ولی از خدا شرم ندارد !!!

و خداوند از این خوی واخواست می کند.

و می گــــویــــــد:

از مردم می ترسید

در صورتی که خداوند سزاوارتر است که از او بترسید.

باز گـــــویــــــــــد:

چه بی انصاف بنــــده من ،

مرا می خواند من شرم دارم او را رد کنم

و او معصیت من می کند و شرم ندارد!

بی انصاف تــر بنـــــــدگانی که

روزی خـــــــــــــــدا را می خورند

و از بندگان خـــــــــــــــدا اطاعت می کنند !

از خـــــــــــــــدا نمی ترسند

و از بندگان خـــــــــــــــدا می ترسند !!!

-------------------------------------------------------------------------------

(*) از عارفی پرسیدند:

فلسفه خلقت پشه و تار تنگ ( عنکبوت ) چه بوده ؟

گفت: اگر آفریدن پشه،

تنها برای کشتن نمرود

و آفریدن تارتنک،

تنها برای تنیدن درب غار حرا بود.

برای علت خلقت آن بس بود !

 

السلام علیــک 

یا اباصــالح المهـــدی

 

شاید این جمعـــه بیاید شاید

پـــرده از رخ بگشـــاید شایـــد

 

همه مشکلات و گرفتاری های ما

ناشی از غیبت طولانی مولایمــــــان

محبــوب دل هـا و منجـــی انســان هـا

قائـم آل محمّـد (ص) حضرت امــام مهــدی (عج) است

پس برای تعجیــــــــــل در فـــــرج مبارکشان دعا کنیم


اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَهُم



موضوع :