نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 852 )                                                                           

ســوره 11 : هــود ( مـکّــی ـ 123 آیه دارد ـ جزء دوازدهم ـ صفحه 221)

    ( قسمــت هشتــم )

آیات آفاق و اَنفُس

جزء دوازد هــم صفحــه 224 آیه24 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم

مَثَلُ الْفَرِیقَیْنِ کَالأَعْمَى وَالأَصَمِّ وَالْبَصِیرِ وَالسَّمِیعِ هَلْ یَسْتَوِیَانِ مَثَلًا أَفَلاَ تَذَکَّرُونَ

 تفسیـــر لفظـــی :

مثل این دو گروه چون نابینا و کر [در مقایسه] با بینا و شنواست

آیا در مثل یک سانند پس آیا پنــــــــد نمى‏ گیرید

 تفسیر ادبی و عرفانی :  

نابینـــــای به حقیقت آن است که ؛

نه دیـــــــــده ی عبـــــــــرت دارد ،

تا از روی استدلال به آیـــــاتِ آفــــــاق نظر کند ،

نه دل فکـــــــــرت دارد ،

تا در آیـــــات اَنفُــــس تأمّل کنـــــد ،

نه بصیــــــرت حقیقـــت دارد ؛

تا به نــــــور فــــــــراست ،

مکاشفــــــــات اســـــرار غیبی بیند ،

بلکه بینــــای به حقیقت کسی است که ؛

به علـــــمِ یقیـــــن ، به شواهـــــــد افعــــــال نگرد ،

و به عیــــنِ یقیـــــن ، حقــــایــــقِ صفــــــات بیند ،

تا به حــــقّ ِ یقیــــــن ، جــــــلال ذات حق بیند .

علمِ یقین ، به شرط برهــــــــــان است ،

عیــــنِ یقین ، به حکـــــم بیــــــــــان است ،

و حــــقِ یقیـــــن ، به صفت عیــــــــان است ،

علـم یقیـــــــن ، مؤمنــــــــــــــان راست ،

عیـن یقیـــــــن ، پیامبــــــــــــران راست ،

حـق یقیــــــــن ، مصطفی (ص) راست .

از آن جاست که عالمیــــان با خبـــــرند و او با عیـــــان ،

همه ی عالـــــم صدفنــــــــــد و او گوهـــــــــــــــــــر ،

همه ی عالـــم طفیـــــــل اند و او مقصــــــــــود .

گر نه تو سبب بودی ای درّ خوشاب

آدم نزدی دمی در این کـــوی خراب

سلطان عشق

گـر سوز عشق در دل مـــــا رخنــه گر نبود

سلطان عشق را به سوى مــــــا نظر نبود

جــــان در هـــــواى دیــــدن دلــــــدار داده‏ ام       

بایـــد چه عذر خواست ، متــــــاع دگر نبود

آن ســــر کــــه در وصال رخ او ، به بــاد رفت

گـــر مانـــــده بود ، در نظر یـــــــار سر نبود

مـــــوسى اگــــر ندید به شاخ شجــــر رُخش

بـــى ‏شک درخت معـرفتش را ثمــــــــر نبود

گـر بار عشق را به رضا مى‏ کشى ، چه باک

خــــاور به جــــا نبــــود و یا بـــاختــــــر نبود

بلقیــس وار گـــر در عشقش نمــــــى زدیم

مــــا را به بـــارگــاه سلیمـــــــان ، گذر نبود

گــــر مرغ باغ قدس، به وصلش رسیده بود

درجمــع عاشقان تــــــو ، بى بال و پر نبود

[ دیوان امام خمینی (ره) ص 107 ]