نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 854 )                                                                        

ســوره 11 : هــود ( مـکّــی ـ 123 آیه دارد ـ جزء دوازدهم ـ صفحه 221)

    ( قسمــت دهــم )

ساحــل امـــن


 

جزء دوازد هــم صفحــه 225 آیه 37 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم

وَاصْنَعِ الْفُلْکَ بِأَعْیُنِنَا وَ وَحْیِنَا وَلاَ تُخَاطِبْنِی فِی الَّذِینَ ظَلَمُواْ إِنَّهُم مُّغْرَقُونَ


 تفسیـــر لفظـــی :

 

و زیر نظر ما و [به] وحى ما کشتى را بساز و در باره کسانى که ستم کرده ‏اند

با من سخن مگوى چرا که آنان غرق شدنى‏ اند


 

 تفسیر ادبی و عرفانی :  

به نوح فرمان آمد از روی شریعت به ظاهر حکم ،

که از چوب ســــاج کشتی ساز ،

و در آن نشین تا از توفان بِـــرَهی !

و از روی حقیقت به حکمِ تخصیص و صفتِ تقریب ،

به سرِ وی ندا آمد که ؛

دریای نفس در پیش داری ،

که در آن گردابهای پرخطر و مُغرِق و مُهلِک است ،

و نهنگانِ جان ربای در کمین !

و ناچار از آن دریـــــا باید عبور کرد ،

تا به ساحــــــــل امـــــن و سلامت رسی !

از اخلاص ، کشتی به سه طبقــــه ساز ؛

یکی بیــــم ، دیگری امیــــــد ، و سومی رضــــــا .

آنگاه بادبانِ صدق بر آن بند ،

و بر مهـــب (1) صبـــای اطـــــلاع مـــــا بــــــدار ،

کــــه مـــــا خود چنـــان که بایــــد رانـــــــــد ،

و آن جـــا که باید رانــــد ، خود رانیـــم !

خداوند در این آیت به اشارت می فرماید :

بنده ی من ؛ تدبیــــــرِ کار خود ، با من واگــــــــــذار ،

و خویشتن را یک ســـــــره به من بسپـــــــار ،

و تصـــــــــرّف خود دور دار ،

که تــو محمـــــــــــول لطــــــــف مـــــائی ،

و محمــــول کریمـــــان ، نمی افتد و غــــرق نمی شود .

خــــــــدایـــــــا ؛

تا مهـــــرِ تــــــــو پیدا گشت ، همه مهر ها جفــــــــا گشت ،

و تا نیکیِ تــــــو پیدا گشت ، همه جفــــا هــــا وفــــــــــا گشت ،

خـــداونـــــــــدا ؛

ما نه ارزانی بودیم تا ما را برگزیدی ،

و نه نا ارزانی بودیم که به غلط برگزیدی !

بلکه به خــــــــود ارزانی کــــردی ، تا برگزیـــــدی ،

و هر عیب که می دیدی بپوشیدی !

 

کعبـــه ی عشــق

 

از دلبــــرم به بتکـــــــده ، نــــام و نشـان نبود

در  کعبــــــــه نیز جلـوه ‏اى از او عیــــــان نبود


در خانقــــــــاه ، ذکـرى از آن گلعـــذار نیست

در دیــــــر و در کنیسه ، کلامى از آن نبــــود

در مَــــدْرسِ فقیه به جز قیـل و قــال نیست

در دادگـــــــاه ، هیـــچ از او داستــــــان نبود

در محضـــــر ادیــــب شـــــدم ، بلکه یابمش

دیــــدم کلام ، جـــــز ز معــــانى بیـــان نبود

حیــــرت‏ زده شـــــدم به صفــــــوف قلندران

 آنجــــا بجــــز مدیحتى از قلـــــــدران نبـــود

یک قطــــره مـــــى ز جام تو اى یار دلفــریب

 آن مى دهد که در همـه ملک جهـــــــان نبود

 

یک غمزه کرد و ریخت به جان ، یک شرر کز آن

در بــــارگـــــــــاه قــدس برِ قدسیـــــان نبـــــود

[ دیوان امام خمینی (ره) ص 108 ]

--------------------------------------------

(1)            مهب : جای وزیدن باد



موضوع :