نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 801 )  

 

ســوره 9 : تـوبــه ( مـدنـی ـ 129 آیه دارد ـ جزء دهم ـ صفحه 187 )


  ( قسمــت بیست و سوم )


آسمـان فقــر

 

 

 جزء د هــم صفحه 196 آیه 60   )

این سوره چون از عذاب و تهدید کافران و مشرکان آغاز شده و اعلام برائت و بیزاری از آنها را در بر دارد ، و کافران و مشرکان مشمول عفو بخشش و رحمت خداوند نیستند ، استثنائاً برخلاف تمام سوره های قرآن ، بدون بسم الله الرحمن الرحیم شروع گردیده است .

اعوذ بالله السمیع العلیم من الشیطان الرجیم

إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاء وَالْمَسَاکِینِ وَالْعَامِلِینَ  عَلَیْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِی الرِّقَابِ

وَالْغَارِمِینَ وَفِی سَبِیلِ اللّهِ وَابْنِ السَّبِیلِ فَرِیضَةً مِّنَ اللّهِ وَاللّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ


 تفسیـــر لفظـــی :

 

صدقات تنها به تهیدستان و بینوایان و متصدیان [گردآورى و پخش] آن و کسانى که

دلشان به دست آورده مى‏شود و در [راه آزادى] بردگان و وامداران و در راه خدا و به در راه مانده

اختصاص دارد [این] به عنوان فریضه از جانب خداست وخدا داناى حکیم است


 تفسیر ادبی و عرفانی :

 

ای کسی که هرگز روی دلت همــراه دردِ فقـــــــــر نبوده ؛

و در همه ی عمر ، یک ساعت در خانه ی اندوه ننشستـه ؛

گمان بری ؛ بی آن که امروز شــــربت فقـــــر چشی ؛

و بدون آن که امــروز جامـــه ی ریاضت پوشی ؛

فردا با فقیرانِ صحابه ی پیغمبر صلی الله علیه و آله ،

و مردان راه فقـــــر ، منـــزل های بهشت بُری ؟

گمانت خطا است و تدبیــــــــرت ناراست ،

ایشان بر فقـــــــــر خویش ؛

هزار بار عاشق تر از آن بودند که به خواجگی خویش !

نوشتـــــه انــــــد :

یکی از صحابــــه روزی به حضرت مصطفی (ص) درآمد ،

درویشـــی از اصحــــاب در آن جـــا حاضــــــر بــــــود ،

مرد صحابه سخنی گفت که بر درویش گران آمد ،

و دلتنـــــــگ و رنجــــــــــور شد !

آن مرد حاضر شد نیمی از مال خود را ؛

فـــدای رنــــــج دل درویش کند !

درویش نپــــذیـــــرفت !

حضرت پرسیدند : چـــــــــرا نپذیـــــــــرفتی ؟

گفت : ای پیغمبــــــــر خـــــــــدا ؛

گوهـــر فقـــــــر عزیزتر از آن است که به همه ی دنیــا بتوان فروخت !


صد ها سال آفتاب از خاور برآید و به باختر فرو رود ؛

تا عارفی را به حکــــم عنـــایت ازلی ؛

دیده ی آن دهند که جمــــال فقـــــر بیند ،

و عـــــــزّ فقــــــــر شنـــاســــــــد ،

و عزّ فقــر که در دل طالبانش پدید آید ،

هر آن دلی که پر درد تر و سوخته تر باشد ؛

عــــز فقـــــر در آن بیشتر مانَد !

مصطفی (ص) را دنیــــا عرضه داشتند ،

گفت : مـــرا با دنیـــــــا چه کار ؟

آخرت بر او عرضه داشتند ، در آن ننگـــریــــــــد !

فقــــــــرا را پیش دیــــده و دل وی درآوردند ،

خواست تا در ایشان نیـــــــــز ننگــرد ؛

فرمان از مصـــــدر جلالـــت آمد که :

چشم ها را از ایشان بر نگردان ،

و چشم از ایشان بر مــــدار ،

و بر دوامِ نظر ، ایشان را گرامی دار ،

و بدان ؛ من که خداوندم ، در دل ایشان می نگـــــرم !

آیا تو ننگری به او که من پیوسته بدو می نگرم ؟

گفتــــه شـــــده :

عارفان و خداشناسان ، فقـــر را سه رتبت داده اند :

حاجت ، فقــــــر ، مسکنت

خداوندِ حاجت ، سر به دنیـــــا فــــرود آرد ،

 تا دنیـــــــا ســدّ فقـــــــــر وی کند !

خــداونــــدِ فقـــــر ، دل به دنیــــــــــا ندهد ،

اما به عقبی گرامی و با نعیم بهشت بیاساید !

اما خداونـــدِ مسکنت ، جــــــز خـــــــــــدا نخواهد ،

نه نـــــــاز خواهــــــــد و نــــــــه نعمـــــت !

بلکه فقط خواهد راز ولینعمــــت !

 

زیارت ناحیه مقدسه [ کلیک کنید ]


قیــامـت دنیــــا [دوازده بند محتشم کاشانی ] [ کلیک کنید ]



موضوع :