نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 755 )                                                 

ســوره 8 : انفـــال ( مـدنـی ـ 75 آیه دارد ـ جزء نهم ـ صفحه 177 )

  ( قسمــت دوم )

روح وصـــال

 ( جزء نهــم صفحه 177 آیه 2 ) 

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم 

اِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ إِذَا ذُکِرَ اللّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ   

وَإِذَا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ آیَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِیمَانًا وَعَلَى  رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ   

 تفسیـــر لفظـــی :

مؤمنان همان کسانى‏ اند که چون خدا یاد شود دل هایشان بترسد

و چون آیات او برآنان خوانده شود بر ایمانشان بیفزاید

و بر پروردگار خود توکل مى ‏کنند

 تفسیر ادبی و عرفانی :

مؤمنان کسانی هستند که از خدای ترسند ،

در این آیت ترس را از شرط ایمان نهاد ،

زیرا ترس زینهــار ایمـــــان است ،

حصـــــار دیــن است ،

شفیــــع گناهکاران است ،

هر دل که در آن تــرس خــدا نیست آن دل خـراب است .

در این آیت فرمود :

مؤمنان ایشانند که با ذکــر خــــدا دل ها شان بترسد ، و بلرزد ،

جــای دیگــــر فرمود :

مؤمنان آنانند که با یـــاد خــــدا دل هاشان بیاساید ،

( تطمئن قلوبهم بذکرالله )

دل هاشان به یـــاد خـــدا آرمیده گردد ،

آن نشان مبتدیــــان است ،

و این نشان مُنهیــــــــان ،

که بنده در بدایتِ روشِ خویش ،

پیوسته می گرید و می زارد و می نالد ،

چندان از بیــــم فــــراق بگرید که ؛

نــــدای ( اَلا تَخافُوا ) به سرِ او رسد ،

و از بیـــم فراق به روح وصــــــــال باز آید ،

و در آن مقــــــــام بیاساید

و بنــــــازد و دلش بیارمد .

گفتـــــــه اند :

وَجِلَت قُلُوبُهُم وصف مریـــــــد است ،

و تطمئن قلوبهم وصف مـــراد !

اولی ؛ اهل شریعت را شعـــــــار است ،

و دومی ؛ ارباب حقیقت را دثــــار است !

اولی ؛ مقـــــــامِ روندگان است ،

و دومی ؛ مقــــــــامِ ربــــودگان .

راز گشـــائی

بس کن این یـــاوه ســـــرایی بس کن

تا به کی خویش ستــــــــایی بس کن

مخلصـــــــان لب به سخـــــن وا نکنند

بر کَـــن این ثَــــوب ریــــــایی بس کن

تـــو خطــــا کاری و حــــق آگاه است

حیلـــه گـــر زهــــــد نمــایی بس کن

حق غنـــی است بـــــرو پیش غنــی

نـــــــزد مخلـــــوق گــــدایی بس کن

هر پرستش که تو کردی شرک است

بی خـــدا چنــــد خـــــــدایی بس کن

شــــرک در جــــان تــــو منــــزل دارد

دعـــــوی شــــــــرک زدایی بس کن

تــــوی شیطـــان زده و عشق خـــدا

نبَــــــری راه به جـــــــــایی بس کن

سئیــــات تـــو  بِـــه است از حسنات

جــان مـن شـــرک فــــــزایی بس کن

خیــــــل شیـــطان نَبُــــود اهــــل الله

ای قلـــــــــم راز گشــــــایی بس کن