نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 388 )   

ســوره 1 : فاتحــه ( حمـد ) ( مکی )

( 7 آیه دارد ـ جزء اول ـ صفحه 1)

( قسمت پنجــم ) 

کلیــد بهشـت

 

 

 

غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِم وَلاَ الضّالِّینَ 

 

خـداونــدا ؛ 

 

ما را از آنان مگردان که به خودشان بازگذاشتی ،

 

تا به تیغ هجران خسته و به میخ ردّ بستــه شدند!

 

آری ؛ چه باری کشد حبــل گسسته ؟

 

و به چه کار آید کوشش نبـایستــــه ؟

در بیگانگی زیسته ،


امروز از راه بیفتاده


و راه کج را راه راست پنداشته ،

و اینان کسانی هستند که


کوشش شان در زندگی دنیا به هدر رفته


و گمان می کنند که کردارشان نیک است !


ضَلُ شعیُهُم فِی الحَیاتِ الدُّنیا وَ یَحسَبُونَ اَنَّهُم یُحسِنُونَ صُنعاً

 

گفتم که بر از اوج برین شد بختـم


وز ملک نهاده چون سلیمـان تختم


خود را چو به میزان خرد بر سنجم


از بنگه دونیان کـم آمــد رختم


 

کلیــد بهشـت

 

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

 

سوره فاتحه را کلیــــد بهشت داننــد ،


از آن رو که درهای بهشت ، هشت است ،


و این ســـوره هـــم هشت قسم است ،


تا آن هشت قسم را تحصیـــل نکنـــی


و به آن معتـقــــد نشــــــوی ،


این درها بر تــــو گشـــوده نشود !


 


 

 

نخست : ( الحمد )

یاد ذات خـداونـــد


دوم      : ( الرحمن ) 

ذکر صفــات او


ســـوم : ( ایاک نعبد )

ذکر افعــال او


چهـارم : ( ایاک نستعین ) 

ذکــر معــاد


پنجـــم : ( اهـــــدنـــــا )

ذکر تزکیه ی نفس


ششم : ( الصراط المستقیم ) 

ذکر آراستـــن نفس به نیکی ها


هفتـم : ( صراط الذین ) =

ذکر احوال دوستـان و رضای خداوند از آنان


هشتم: ( غیر المغضوب )=

ذکر احوال بیگانگان و نارضائی خداوند از آن ها. 

 

و هر یک از این هشت علم ، دری است از درهای بهشت .

 

پس هرکس این ســــوره را به اخلاص برخوانَد ،


هشت درب بهشت

 

بروی او بـــــــاز شود ،

 

امروز بهشت شنـــاخت و عرفـــان ،

 

و فــــردا بهشت عـــدن و رضــوان .

 



ارتباط سوره حمد با درهای بهشت در سخن صدر المتألهین

آیت الله جوادی آملی در بخشی دیگر از تفسیر قرآن به ارتباط سوره حمد با درهای بهشت در سخن صدر المتألهین اشاره کرده و می گوید:

این سوره مبارکه فاتحه با آن مقدمه‌ای که انسان در هنگام قرائت یا هنگام نماز انجام می‌دهد، شامل 8 بخش از درهای هشتگانه بهشت است.

از این جهت که بهشت دارای ابواب ثمانیه است،‌ دارای هشت در است، اگر کسی سوره مبارکه حمد را در نماز با آن آداب معینی که گفته‌اند قرائت کند، از هر دری از این درهای هشت‌گانه وارد بهشت می شود.


 یکی در معرفت است، که انسان قبل از این سوره می ‌گوید « إنی وجهت وجهی للذی فطر السماوات و الارض» با معرفت شروع می کند و از در معرفت وارد بهشت می ‌شود.

وقتی آیه مبارکه « بســــــم الله » را می ‌گوید از در ذکر وارد بهشت می ‌شود.

وقتی آیه مبارکه « الحمد لله رب العالمین» را می ‌گوید از در شکر وارد بهشت می ‌شود.
 
وقتی  آیه مبارکه « الرحمن الرحیم » را می‌گوید از در رجا وارد بهشت می‌شود.

وقتی آیه مبارکه  « مالک یوم الدین » را می گوید از در خوف وارد بهشت می‌شود . چون بهشتیان کسانی ‌اند که «یدعون ربهم خوفا و طمعا»

وقتی  آیه مبارکه « ایاک نعبد و ایاک نستعین » را می گوید از راه اخلاص و عبادت خالصه وارد بهشت می ‌شود.

وقتی  آیه مبارکه « اهدنا الصراط المستقیم» را می گوید از راه دعا وارد بهشت می ‌شود.
 
وقتی  آیه مبارکه « صراط الذین انعمت علیهم » را می‌ گوید از راه ائتسا و اقتدای به انبیا و اولیای الهی وارد بهشت می‌شود.

چون خدای سبحان انسان را امر کرد که به اینها اقتدا کنید « لقد کان لکم فی رسول الله اسوة حسنة» یا نسبت به بزرگان دیگر فرمود: « لقد کان لکم فیهم اسوة حسنة » باب اقتدای به سیره سلف صالح یعنی انبیا و اولیای الهی.

این را هم بعضی از بزرگان اهل تفسیر فرمودند که از مجموع مقدمه این سوره و آیات هفتگانه این سوره ، انسان می ‌تواند به یکی از این درهای هشتگانه‌ بهشت سعادت وارد بشود.


 

این ها همه تصورات انسان ها از بهشت است

در حالی که بهشت و نعمت های آن غیر قابل تصور است

آن چه که از بهشت در قرآن به آن ها اشاره شده نیز در حد تصورات انسان است

در حالی که بهشت و نعمت های سرشار آن را فقط باید در آخرت دید!

البته فراموش نشود که در آخرت نیز بهشت هرکس را اعمال نیک او خواهد ساخت


@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

 

جـز عشـق تـــو بر ملک دلم شاه مبـاد 

    

وز راز مـن و تــو خـلــق آگاه مبــاد


کوتــه نشود عشـق تــو اَم زین دلِ ریش 

 

 دسـتــم ز ولایت تـو کـوتــاه مبـــاد


شاید این جمعـــه بیاید شاید

پـــرده از رخ بگشـــاید شایـــد

 

همه مشکلات و گرفتاری های ما

ناشی از غیبت طولانی مولایمــــــان

محبــوب دل هـا و منجـــی انســان هـا

قائـم آل محمّـد (ص) حضرت امــام مهــدی (عج) است

پس برای تعجیــــــــــل در فـــــرج مبارکشان دعا کنیم


اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَهُم



موضوع :