تفسیر ادبی عرفانی سوگنــدهای قــرآنی ( 1 ـ 326 )

قســــــم هــای قــرآنــــی

مقــدمــه :

 سوگـنــد را معمولاً در مواقعی یاد میکنند

که موضوع از طریق عادی  حل و فصل نشود

و یا موضوع بقـدری مهم باشد که برای قبولاندن آن  به طرف مقابل

با ادای سوگـنـد بر صحت و حتمی بودن آن تأکید میشود. 

از طرفی هـرچه موضوع مهمتر باشد

چیزی را هم که به آن سوگند یاد میکنند  

مهمتـر و عـــزیـز تــر خــواهـد بود.  

 خـداونــد تبارک و تعالی نیز که در قرآن

به زبان انسان ها و به زبان  پیامبـر بــزرگــوار اســلام(ص)

سخـن گـفـتــه و برای تـوجه مـــردم به بـرخی مسائل مهم و ضروری

مانند توحید، نبوت، معاد، و حقانیت قـرآن 

و قـبــولاندن آن به غافــلان وگمــراهان

و توجه مردم به اهمیت موضوع  

در موارد مختلـف و مکـــرر ســوگـنــــدیاد نموده است.

مفســرین نوشته اند که  

ســوگـنـــد خـداونــد در قـــرآن بر دو وجــه است:       

یکی ســوگند به ذات و صفات خـداونــد که سوگند حقیقی است،

 مانند ســوگـنــــد به نــام خود و به عزّت خـود

دیگری ســوگـنــــد به آفــریـده هاست و آن چهــــــــار گونه است:

1 - برای اظهــارقدرت،

مانند قسم به آسمان وزمین وستارگان و ابر و باد و ماه و خـورشیــــد و..

2 -     برای اظهــار هـیبــت،

مانند قســم به رسـتــاخیــــز و قـیــــامت

3 -     برای اظهــارنعـمــت،

مانند قســـم به میـوه ها از قـبیــل انجیـر و زیتــون

4 -     برای اظهــار تشریـف بعضی اماکــن،

مانند قسـم به مکّــه و قسم به کـوه طــور

####################################

بیست و سه ســـوره از سوره های قـرآن 

با قســم آغاز میشود

 و در بعضی از سـوره ها چنـدین قـســم بصورت متوالی آمده است

که اولاً اهمیت موضــوع بعـد از قســم ها مورد نظر است،

ثانیاً  با ارزش بودن و عـزیز و گرامی بودن چیزهائی که

به آنها قســـم یاد شده حائز اهمیت میباشد.

####################################

از این پست به بعـــــد

به بررسی بُعـد ادبی عـرفـانی قســــم های قـرآنی

 و یا سـوگـنـدهای خــدائی

از زبان پیــــر هـرات خواجه عبدالله انصــاری می پــردازیم.

اِلهی وَ رَبِّی، مَن لِی غَـیـرُکَ ،

اَسئَـلُـهُ کَشفَ ضُرِّی،وَالنَّظَـرَ فِی اَمری،

یا مَن عَـلَیـهِ مُعَوَّلِی،

یا مَن اِلَـیهِ شَکَـوتُ اَحـوالِی،

قَـوِّعَـلـی خِدمَتِکَ جَـوارِحِـی،

وَ اشـدُد عَـلَـی العَـزِیمَـةِ جَوانِحِی، 

( از دعای کمیل )

ای معـبـود من؛ ای پروردگار من؛

جز تـــــو ، من که را دارم ؟  

تا از او درخواست کنم غم و رنجم را برطرف کند ؟

و کارم را سامان دهد؟

ای کسی که همه ی اعتماد و توکلم بر اوست؛

و شکایت از احوال پریشانم به پیشگاه اوست؛

بر من عـنـایت و لطف کن

و به اعضاء و جوارحـم برای بندگـیـت قـوّت و نیـرو بخش،

و دلم را برای اجرای اوامرت عزم ثابت ده،

و ارکان وجودم را  به خوف و خشیت خود استوار دار،

و مرا پیوسته به خدمت در حضورت دار، آمیــن

نــام تــو آرامش جـــان مــن است

نامــه ی تـو خـط امـــان مـن است

ای نگهـت خــواسـتـــــگـه آفـتــاب

بر مـن ظلمــت زده یک شب بتاب

پـرده بـرانــــداز ز چشــــم تــــرم

تــا بتـوانـــــــم به رخـت بنگـــرم

ای نفـســت یـار و مـــددکار مــــا

کَی و کجـــا وعـــده دیــدار مـــــا

*************************************

و امّـــــــا مشکلات مـــــا !

همه مشکلات ما

ناشی از غیبت طولانی مولایمان

محبــوب دل هـا و منجی انســان هـا

قائـم آل محمّـد (ص) حضرت امــام مهــدی (عج) است

السلام علیــک

یا اباصــالح المهـــدی

پس برای تعجیل در فرج مبارکشان زیاد دعا کنیم

اَللّهُمَّصَلِّعَلیمُحَمَّدٍوَآلِمُحَمَّدٍوَعَجِّلفَرَجَهُم