نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید    ( 1058 )                                                                

آدرس این وبلاگ در تلگرام :   َ        

https://telegram.me/adabvaerfan

ســوره 19 : مـریــم ( مـکّــی ـ98 آیه دارد ـ جزء  شا نزدهم ـ صفحه 305 )

  ( قسمــت پانزدهــــم )

سرمنـزلِ  سعـادت

 ( جزء شانزد هــم صفحــه 311 آیه 71 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم    

وَ إِن مِّنکُمْ إِلَّا وَارِدُهَا کَانَ عَلَى رَبِّکَ حَتْمًا مَّقْضِیًّا

   ترجمــه لفظـــی آیــــه شریفه :

و هیچ کس از شما نیست مگر [اینکه] در آن وارد مى ‏گردد

این [امر] همواره بر پروردگارت حکمى قطعى است

 نگاهی ادبی و عرفانی به آیــه :

ورود بر دو گونه است :

ورود ادب و تهـذیب ،

ورود غضب و تعـذیب ،

ورود اول ؛ مؤمنــــان راست ،

ورود دوم ؛ کافـــــــــران راست ،

مؤمن به گنــــاه آلــــــوده گشتــــه ،

از آن که دنیــــــا ســـرای پر غبــــــار است ،

و چرکی ها و پلیدی های گناه و معصیت بر او نشسته ،

از این رو ؛ از دوزخ برای او گرمــــابــــه ای ساختنــــد ،

تا از چرکی هــــا و آلودگی هــــا پاک و پاکیـــــــزه شود ،

آن گاه به سر منزل کرامت و سعادت رسد ،

چنان که آب و گِلِ خام که در هم کنند بی ارزش بُوَد ،

و چون از آتش بگذشت ، ارزش پیــــــــدا کند ،

[ و گلدانی شود و گل در آن نهاده شود و در انظار قرار گیرد ! ]

لطیفــــــه :

حکمتِ ربّانی ؛ به آوردنِ مؤمنان در آتش این است که ؛  

جودتِ عنصر و پاکیِ ذات و قوّتِ حالِ آنان را به مشرکان نماید ،

که ؛ جوهرِ اصلی را آتش تباه نکند ،

بلکه روشن تــــــر و افروختـــــــه تــــــر گرداند ،

چون زرِ خالص ؛ که اگر در آتش نهند ،

آن را تبـــــــــــاه نکند ، بلکه درخشــان تـــــــر گرداند !

تفسیر آیه شریفه از تفسیر نــــور :

1 ـ تـرجمــــــه :

و هیچ کس از شما نیست مگر آن که وارد دوزخ مى‏ شود ،

(و این ورود شما) از جانب پروردگارت حکمى قطعى است.

2 ـ نکتـــــه هــــــا :

در تفسیر طبرى آمده است : روزى عبداللّه ‏بن رواحه در حال بیمارى مى ‏گریست، همسرش نیز با دیدن او به گریه افتاد. عبداللّه پرسید: تو چرا اشک مى‏ ریزى؟ گفت: به خاطر گریه ‏ى تو . عبداللّه گفت: ولى من به خاطر این سخن خداى متعال مى‏ گریم که فرمود: « اِن منکم الاّ واردها» ورود ما به دوزخ قطعى است، امّا من نمى‏ دانم از آن نجات مى ‏یابم یا خیر ؟

این آیه باید در کنار آیات و روایاتى که مربوط به صراط است معنا شود، چون صراط پلى است که بر روى دوزخ کشیده شده است و همه ‏ى مردم از روى آن عبور مى‏ کنند، بعضى تند و بعضى کُند و بعضى به دوزخ مى‏ افتند.

رسول خداصلى الله علیه و آله فرمود: روز قیامت، همه‏ ى انسان‏ها (چه خوب و چه بد) وارد جهنّم مى ‏شوند، ولى آتش به مؤمنین زیانى نمى‏ رساند، همچون حضرت ابراهیم که آتش بر او سرد شد. بنابراین آیه ‏ى مورد بحث که ورود همگان را به دوزخ حتمى مى ‏داند، با آیاتى که مى ‏گوید: مؤمنین از دوزخ دورند(124) منافاتى ندارد. زیرا از سویى وارد دوزخ مى ‏شوند، و از سوى دیگر با لطف خداوند آسیبى نمى ‏بینند.
البتّه ممکن است بگوییم که ورود به معناى عبور است، نه داخل شدن. چنانکه در مورد حضرت موسى‏ علیه السلام آمده است « ورد ماء مَدین » یعنى به کنار آب شهر مَدین وارد شد، نه آنکه داخل آب شد.(125) یا آنکه بگوییم: مراد از کلمه ‏ى «منکم» در آیه‏ ى مورد بحث، گروه‏ هایى هستند که در آیات قبل ذکر شده ‏اند، یعنى طرفداران شیطان. و مراد از نجات متّقین، نجات کسانى است که از کفر و شرک نجات یافته ‏اند. یعنى همه ‏ى هواداران شیطان وارد دوزخ مى ‏شوند، امّا کفّار و مشرکین در آنجا باقى مى ‏مانند و لکن گناهکارانى که به شرک و کفر آلوده نبوده ‏اند، ولى فاسق بوده ‏اند سر انجام آزاد مى ‏شوند.

(124)  «اولئک عنها مبعدون » مؤمنان از آتش دوزخ دور نگاهداشتـه مى ‏شوند. انبیاء، 101.
« و هم‏ من فزع یومئذ آمنون» نیکوکاران از وحشت قیامت در امانند. نمل، 89.
« لایسمعون حسیسها » مؤمنان صالح ، صداى آتش دوزخ را نمى‏ شنوند. انبیاء، 102.

 (125) امام صادق‏ علیه السلام فرمودند: آیا نشنیده ‏اى شخصى که مى ‏گوید: بر آب فلان طایفه وارد شدم ، مرادش رسیدن به آب است، نه دخول در آب. تفسیر نورالثقلین.

3 ـ پیـــــــام هـــــــا :

1- قیامت و مراحل آن ، حساب شده و دقیق است. « لنحشرنّهم... لننزعنّ... اِن منکم الاّ واردها»

2ـ  خدا داراى سنّت‏ها و برنامه‏ هاى قطعى و حتمى است. « کان‏ على ‏ربّک‏ حتماً مقضیّا »

دوران چهل ساله ی فراق یعقوب به سر آمد ،

و دوران هزار و دویست ساله ی فراق شیعیان به سر نیامد !

چــــــــــرا ؟

این جمعــه هم گـــذشت

و نیامدیــــد آقــــــا !

و ما همچنــــان در فراقتـــــان

دعــــــای فَــــــرَج بر لب داریم