نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 947 )                                                                                

ســوره 15 : حجـــر ( مـکّــی ـ 99 آیه دارد ـ جزء چهــاردهم ـ صفحه 262 )

  ( قسمــت یازدهـــــم )

منـزلـت نیکـوکـاران

 

  ( جزء  چهارد هــم صفحــه 264 آیه 49 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم  

نَبِّئْ عِبَادِی أَنِّی أَنَـا الْغَفُـورُ الرَّحِیــمُ

   تفسیـــر لفظـــی :

به بنــــدگان من خبـــر ده که منـــــم آمرزنــــده مهـــــربــان

   تفسیر ادبی و عرفانی :

چون حال پرهیــزکاران و گنــاه کاران را در قیــامت بیان فرمود ؛

و عُلُــــــــوّ مرتبـــــت و منـــــــــزلــــــت نیکـــــوکــــاران ،

و دل شکستگــــیِ بـــــدکاران را روشن ساخت ؛

دل شکستگان را به این آیت جبران نمود که ؛

ای محمّــــد ؛ به بنــــــــدگان من بگـــو :

که من با گذشت و آمــرزنـــده و مهــربانـــم .

و اگـــر مطیعـــــان را شکـــر گزارم ،

عاصیان را هم عفو گزار و بخشنده کارم ! 

نه فضل مــــا را پایان ، نه محابــــا را کران !

آن چه ابتــــــــدا بود ، امـــروز همـــان !

ابـــــری است از بــــرِ یـــــــــــاران ،

مؤمنـــــــــان را جــــــــاودان ،

بر مؤمنان لطیف هستم و مهربان ،

و بیگانگان را جبّــــارم و دادستـــــــان !

 

تفسیر آیه از علامه فقید طباطبائی (ره) :

نَبِّئْ عِبادِی أَنِّی أَنَا الْغَفُورُ الرَّحِیمُ

مقصوداز کلمه" عبــــادى" بطورى که از سیاق آیات استفاده مى‏شود مطلق بندگان است، ...

[سبب اینکه نباید از غفران و رحمت الهى مایوس و از عذاب و مکر او دل آسوده بود این است که هیچ مانعى جلوگیرى و محدود کننده اراده و مشیت خدا نیست ]

پس با این حال دیگر جائــــــز نیست کسى از مغفرت او مایوس و از رَوح و رحمتش ناامید گردد ، زیرا نمى‏ توان این یاس و نومیدى را به مانعى که جلو مغفرت خـــــدا را بگیرد توجیه نمود ،

تنها چیزى که مایه وحشت است و باید هم باشد تـــرس از خــــود خــــداى تعالى است. هم چنان که بعد از آیه مربوط به مغفرت و رحمت که دارد : " لاتَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ" دنبالش فرموده" وَ أَنِیبُوا إِلى‏ رَبِّکُمْ"

و نیز کسى نیست که عذاب او را سبک شمرده ، یا احتمال دهد که روزى خداى تعالى نتواند عذاب کند و یا از مکر او ایمن شود ، چون خدا غالب بر امر خویش است" وَ اللَّهُ غالِبٌ عَلى‏ أَمْرِهِ" و کسى نمى‏ تواند از مکر او ایمن شود مگر مردم زیانکار : فَلا یَأْمَنُ مَکْرَ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْخاسِرُونَ"

برگرفتـه از تفسیر المیزان : مرحوم علامه طباطبائی (ره) ص 265 و 266

 

شهـره شهـر

 

بـــه کمنـــــــــد ســر زلف تو ، گرفتار شــدم

شهــــره شهر به هر کوچـــه و بـــازار شـدم


گــــــر بـــــــرانــــــى ز درم ، از در دیگـر آیـم

 گــر برون راندى‏ ام ، از خانـــه ز دیوار شدم

مستى علـم و عمـل رخت ببست از سر من

تـــا کـــه از ساغر لبریز تو ، هشیــــار شدم

پیش مــــــن هیچ به از لذّت بیمـارى نیست

تـــا ز بیمــــــارى چشمان تو بیمـــــار شدم

نشـود بــر ســـر کـــــوى تــو بیـــابم راهى

 از دم پیـــــر ، در این راه ، مــــددکار شـــدم

 

دامــن از آنچـــه کــــه انباشتــه ‏ام ، برچیدم

تا کـــه خجلت زده در خدمت خمّـــــار شدم

 ( دیوان امام خمینی [ره] ص 143 )

مولای من ؛

 



موضوع :