نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 909  )                                                                            

ســوره 13 : رعــد ( مـدنـی ـ 43 آیه دارد ـ جزء سیـزدهم ـ صفحه 249)

( قسمــت پـانــزدهـم )

لـوح محفـوظ

میلاد امام محمد ابن علی التقی الجواد علیه السلام مبارک

جزء سیزد هــم  صفحــه 254 ( آیه 39 )

بسم الله الرحمن الرحیم

یَمْحُو اللّهُ مَا یَشَاءُ وَ یُثْبِتُ وَ عِندَهُ أُمُّ الْکِتَابِ

تفسیـــر لفظـــی :

خدا آنچه را بخواهد محو یا اثبات مى‏ کند و اصل کتاب نزد اوست

تفسیر ادبی و عرفانی :[2]

لـــوح محفـــوظ که اصــــل کتــــــــاب ها

و مایـــــــــــه ی نسخت هــــــــا است ،

نــزد خـــداونـــــد است .

گـــروهی گفتنـــــد :

محـــــــــو و اثبــــــــــــــــات به نحو عموم است ،

که شامل ؛ سعـــادت ، شقـــاوت ، زنــــدگی ، مـــــرگ ، رزق و روزی و مانند آنهاست .

و دلیــــــل آنها این است که ؛ یکی از صحابه گفت :

خداوندا ؛ اگر مرا در لوح محفوظ شقیّ نوشته ای ، آن را محـــو کن ، و مرا سعیـــــد ثبت نمــــــا !

دیگــــــری گفت :

خـــدایــــا ؛ اگر مرا در زمره ی سعیدان نوشته ای ، مرا در میان آنان ثبت نما ،

و اگر در جمله ی شقیّان نوشته ای ، آن را محــــو کن ، و در ردیف سعیدان ثبت نما !

دلیل دیگر بر اثبات محــــو و اثبـــــات این است که ؛

حضرت مصطفی (ص) فرمودند :

هرکس در راه خـــــــداصــدقــــــه دهد ، و با پدر و مادر نیکوئی کند ، و عمل صالــــــح

و صلـــــه ی رَحِــــم نماید ، عمــــــــر او زیــــــــاد شود ، و بدبختی او به خوشبختی گراید !

گروهی دیگر از عالمان دین گفته اند :

محــــو و اثبـــــات در همه ی امور است جــز در شش مورد :

در آفرینش ، در خُلق و خوی ، در رزق و روزی ، در مرگ حتمی ، در خوشبختی و بدبختی ازلی ،

که این شش مورد از دایره ی محــــو و اثبـــــات بیرون و همیشه ثابت هستند !

گروهی دیگـــر گفتـــــــه اند :

کتــــاب ، دو کتــــــــاب است :

یکی کتابِ محــــو و اثبـــــات ، که قابل تغییر است ،

و دیگری اُمُّ الکتاب ، که هیچ گونه تغییر و تبدیلی در آن راه ندارد .

برخی دیگـــــر گوینـــــــــد :

محــــــــو آن است که ؛ بنـــــده ی گناهکار تــــــوبــــــــه کند ،

و خداوند گناهان را از دیــــوانِ او برگیــــــــرد

و به جای آن ثــــــــواب نهد !

بعضی از عارفان گفته اند :

مــــراد از محــــــو ، باطل است ،

و مـــــراد از اثبـــــــات ، حــــقّ است ،

به دلیل آیه ی شریفه : جاءَ الحَقُّ وَ زَهَقَ الباطِلِ .

برخی عالمان نیز گفتــــه اند : 

این که خداوند گروهی از جهانداران را می بَــــــــرَد

و گروهی دیگر جایگـــــــــزین می کند ،

این محــــو و اثبـــــات است .

برخی دیگر نیـــــــز گفتــــه اند :

چون آدمی به دنیـــــا آید ، روزی و مـــــرگ وی ثبت می شود ،

و چون بمیــــــــرد آن دو محــــــــــو می گـــــــردد .