نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 883 )                                                                        


ســوره 12 : یوسـف ( مـکّــی ـ 111 آیه دارد ـ جزء دوازدهم ـ صفحه 235 )


  ( قسمــت بیست و ششــــم )


سیـاستِ عتـاب حـقّ

 

جزء سیزد هــم صفحــه 245 آیه 81 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم

ارْجِعُواْ إِلَى أَبِیکُمْ فَقُولُواْ یَا أَبَانَا إِنَّ ابْنَکَ سَرَقَ   

وَ مَا شَهِدْنَا إِلاَّ بِمَا عَلِمْنَا وَمَا کُنَّا لِلْغَیْبِ حَافِظِینَ

 تفسیـــر لفظـــی :

 

پیش پدرتان بازگردید و بگویید اى پدر پسرت دزدى کرده

و ما جز آنچه مى‏ دانیم گواهى نمى‏ دهیم و ما نگهبان غیب نبودیم


 تفسیر ادبی و عرفانی :

 

                                    نوشتـــه انـــــد :

چون یعقوب از فـــراق یوسف بی سامان ؛

و درمانـــده ی درد بی درمــــان شد ؛

خواست که از یــــاد آن عزیـــز ،

زخم خود را مرهـم سازد ،

و با پیوندی از آنِ یوسف ،

عشق بازی کنـــد !

از این رو بنیامین را که ؛

با او از یک مشرب آب خورده ،

و در یک کنـــــار پـــرورده ،

و از یک مــــادر بودند ،

یادگار یوسف ســــاخت ،

و غمگســـــار خویش کـــــرد ،

که گفتــــه انــــد :

عاشق را پیوستـــه دل به گیتی گراید ،

که او را با معشـــوق پیونــدی بوَد ،

یا به وجهی مشاکلتــی دارد ،

( وجه اشتراکی داشته باشنــــد )

گوینـــــــــد :

روزی مجنــــون به صحرا بیرون شد ،

و آهــــــــوئی را شکار کرد !

چشم و گردن او را به لیلـــی ماننــد کرد !

دست به گردن وی فرو برد !

گردن و دو چشم وی را می بوسید !

و می گفت :

گردن و چشمان تو به گردن و چشمان لیـلــــی می مانَد !

از این رو ، چون یعقــــــوب دل در بنیــامیـــن بست ،

و پــــــــاره در وی آرام گرفت ،

دگر باره در حقّ او دهـــره ی زهـرآلــــود ،

از نیــــــــــام دهـــر برکشیـــــدند ،

و او را از پــــــــدر جــــــدا کردند ،

تا نام دزدی بر او افکنــــدنــــــد ،

و بر بـــلای او بــــــــلا افزودند !

و بر زخـــــــم او نمک پاشیدند ،

و سوختــــه را باز سوزانیدند !

چنان که آتش خرقه ی سوختـــــه خواهد تا بیفروزد !

و درد فـــــراق ، دل سوختــه ای خواهد تا با وی درسازد !


هر درد کــزین دلـــم قــــدم برگیــــــرد

دردی دگــرش بجـــــــای در برگیــــــرد

زان روی به دردی صحبت از سر گیــرد

کآتش چو رسد به سوخته از سرگیرد

 

یعقوب چون بنیامین را می دید ، او را تسلّی حاصل می شد ،

که گفتـــه انــــد : هرکه از نظر محـــــروم شود ، از اثر محفــــــــوظ می شود !

پس چون از بنیامین درمانــد ؛ ســوزَش به غـایت رسیــــد ،

و از درد دل بنـــــــالیــــــــد ! و به زبـــان حســــرت گفت :  ای افسوس بر یوسف و برادرش !

از جبّـــار کائنـــات و خلّاق موجودات پیـــــام آمد :

ای یعقوب ؛ تا کَی از این تأسف و تحسّر بر فراق یوسف ؟

و تا کَی این غم خوردن و آه کشیدن و نفس سرد سردادن ؟

خود هیــــچ غـــــم نخــــوری کــــه ؛ تا به وی مشغولی از ما باز مانده ای ! 


با دو قبله در ره توحید نتوان رفت راست

یا رضای دوست باید یا هوای خویشتن

 

ای یعقـــــــــوب ؛

نگر تا دگر نام یوسف را بر زبان نرانی ؛ و گرنه نامت از جریـــده ی انبیــــاء بیرون کنم !

گفتـــــه انــــــد که :

یاد یعقوب ، یوسف را تخم غمان است ، و یاد یوسف ، یعقوب را تخم ریحــــان است ،

چون او را به یــاد یوسف چنـدان عتــــــاب است !

پس ؛ هرچه جز یــــاد خـــــدا باشد ، همه تاوان است !

چرا که ؛ یــــــــــاد دوست چـــون جـــــــــان است ، بهتر بنگر که یاد دوست چون جـــان است !

یعقوب چون سیاست عتــــاب حـــــقّ دیـــــــــد ؛ از آن پس از یوسف یــــــاد نبــــــــرد ،

تا از درگاه عزت و رحمت به جبرئیل فرمان آمد که ؛ نزد یعقوب شو ، و یوسف را به یــــاد او آور !

جبرئیـــل آمــــد و نـــــــــام یوسف برد ، یعقوب آهـــــــــــی کشیـــد ،

آنگاه وحی آمــــــــد که ؛ ای یعقـــــــوب ؛ ما دانستیم زیــــر آه تــــــــو چیست !

به عزت و جلال خود سوگنــــد ؛

که اگر یوسف مُـــرده بـود ، چـــــــون وفـــــــاداری کــــــــردی !

برای تــــو او را زنــــده اش می کردیم !!

 

السلام علیک یا اباصالح المهدی


ای یوسف زهرا ؛ العجل العجل العجل یا صاحب الزمان



موضوع :