نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 868   )                                                                           

ســوره 12 : یوسـف ( مـکّــی ـ 111 آیه دارد ـ جزء دوازدهم ـ صفحه 235 )

  ( قسمــت یازدهـــم )

خستـه ی عشـق

جزء دوازد هــم صفحــه 238 آیه 24 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم

وَلَقَدْ هَمَّتْ بِهِ وَ هَمَّ بِهَا لَوْلا أَن رَّأَى بُرْهَانَ رَبِّهِ   

کَذَلِکَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَالْفَحْشَاء إِنَّهُ مِنْ عِبَادِنَا الْمُخْلَصِینَ

 تفسیـــر لفظـــی :

و در حقیقت [آن زن] آهنگ وى کرد و [یوسف نیز] اگر برهان پروردگارش را ندیده بود

آهنگ او مى‏ کرد چنین [کردیم] تا بدى و زشتکارى را از او بازگردانیم

چرا که او از بندگان مخلص ما بود

 تفسیر ادبی و عرفانی :

چون خــــــدا را با بنــــده ، عنــــایت بود ؛

پیــــروزی بنـــده را چه نهـــــایت بود ؟

چون خداوند بنـــــده را در حمـــایت خود دارد ؛

دشمن بر وی کَی ظفـــــر یابد ؟

پیـروز بنـده ای که خداوند پیوستـــه به دل او نظـــــــر دارد ،

و او را هــرگــــــز فــرا مخــالفــت نگذارد .

مصطفی (ص) فرمودند :

« خداوند فرموده ؛ چون بدانم که غالبِ اشتغالِ بنده ی من به من است ، خواهش (شهوت) او را در سئوال از من و مناجات با من قرار می دهم ، و چون بخواهد از یــــاد من غافــــل شود میان غفلــتِ او با خـــودم حائـــل میشوم ، که بی بهــــــره نشود ! »

ای جوانمـــــرد : بنگر به حال یوسف (ع) که شیطان چگونه دام خود را فرا راه وی نهاد ، [چون زنان دام های شیطانند] و خداوند چگونه برهـــان خود را فرا راه وی نهاد !

امام جعفر صادق علیه السلام فرمودند :

برهــــانِ حقّ ، جمـــــالِ نبـــوّت ، و نــور علـــم و حکمــت بود که خداوند در دل یوسف نهاد و فرمود : آتَیناهُ حُکماً وَ عِلماً ، تا به نــــور و ضیـــــاء آن ، راه راست و حـــــقّ بدید و از ناپسند بازگشت ، و به پسنــد حــــق رسید ، یعنی نه خود رسید که رسانیدند ! نه خود دید که نمایاندند !

گروهی از مفسّران ؛ مناظره ها و محاوره ها و گفتگوهــای زلیخــــا با یوســـف را

چنیــــن استنبـــاط و تفسیـــــر کرده اند :

زلیخـــا گفت : ای یوسف ؛ نیکــــو مـــوئـــی داری ،

یوسف گفت : اول چیزی که در خـــــاک بریزد مـــو باشد !

زلیخـــا گفت : ای یوسف ؛ نیکــــو روئــــی داری ،

یوسف گفت : نگاریده ی حـــقّ در رَحِــــمِ مــادر است !

زلیخـــا گفت : ای یوسف ؛ صورت زیبــــایت تنــــم را بگداخت ،

یوسف گفت : شیطانت مــــــدد می دهـــــد و تــــــو را می فریبـــد !

زلیخـــا گفت : ای یوسف ؛ آتشی به جــــانـــم افروختی ، شرر آن بنشان ،

یوسف گفت : اگر چنیــــن کنـــــم خـــــودم در آن آتــش بســـــــــوزم !

زلیخـــا گفت : ای یوسف ؛ تشنـه را آب ده که از تشنگی می میرد ،

یوسف گفت : کلیــــــد به دست باغبـــــان و باغبـان بدان ســـــزاوارتــر !

زلیخـــا گفت : ای یوسف ؛ خانه آراستـه و خلوت ساختـه ، خیز و تماشائی کن ،

یوسف گفت : از تمــــاشـــــــای جـــــاودانی و سرای پیــروزی بازمــانم !

زلیخـــا گفت : ای یوسف ؛ دستـــی بر این دل غمنــاک نِـــــه ،

و این خستـــه ی عشق را مرهمــــی بر نِــــــه ،

یوسف گفت : به آقای خود خیــانت نکنـــــم و حــرمت از وی باز نــــدارم ! 

امام زین العابدین علی ابن الحسین علیه السلام فرموده اند :

آن ساعت که زلیخا قصد یوسف کرد ، در آن خلوت خانه بتی بود ، زلیخـــا برخاست و چادری بر سر آن بت کشیـــد ! یوسف پرسید این چه کار بود که کردی ؟ گفت از آن بت [که خدای من است] شــــرم دارم که به ما می نگرد ! یوسف گفت : از بتی که نه می بینـــد و نه میشنود و نه در سود و زیان به کار آید ، شـــرم داری ! من چرا از آفـــریـــــدگار جهان و جهانیــــان که هم می بیند و هم میشنود و هم سود وزیان من بدست اوست شــــرم ندارم ؟ که او دانـــای به احــــوال همــــگان ، چــه آشکار و چه پنهــــان ، شنونــــده ی صــــدا ها و نیوشنــــده ی رازها ، بیننــــده ی نـــزدیک ها و دورهـــــا است .

جمهوی اسلامی را پاس بداریم!

از ثــــروت انـــــدوزی و کاخ نشینی بپرهیــــــزیم !

این انقلاب مال مردمی است که همیشه در صحنه بوده و هستند

مسئولیــــــــن عالی مقـــــــام نظام ؛ مبــــــــــادا این مــــردم را فراموش کنند !

مبادا خُلــق و خـــــوی کاخ نشینی در آن ها اثــــر کند و همچون شاه و درباریانش شوند !

آیا می شود این مردم را فراموش کرد ؟

آیا می شود با عزت و آبـــــــروی این مردم بازی کرد ؟

آیا می شود دستاوردهای عظیم این مردم را به حــــــراج گـــذاشت ؟