نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 869 )
ســوره 11 : هــود ( مـکّــی ـ 123 آیه دارد ـ جزء دوازدهم ـ صفحه 221)
( قسمــت بیست و پنجــم )
وظیفـه ی بنــدگی
جزء دوازد هــم صفحــه 234 آیه 114 )
بسم الله الرحمن الرحیم
وَ أَقِمِ الصَّلاَةَ طَرَفَیِ النَّهَارِ وَ زُلَفًا مِّنَ اللَّیْلِ
إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئَاتِ ذَلِکَ ذِکْرَى لِلذَّاکِرِینَ
تفسیـــر لفظـــی :
و در دو طرف روز [اول و آخر آن] و نخستین ساعات شب نماز را برپا دار
زیرا خوبی ها بدی ها را از میان مى برد این براى پند گیرندگان پندى است
تفسیر ادبی و عرفانی :
اوقات و ساعاتِ شبانه روز که نام گذاری کرده اند ؛
از بهر اَوراد و اَذکار و نظــــــر ، اعتبـــــــار کــــــــرده اند ؛
تا بنــده ؛ روزگار بلکه اوقات و ساعات خود را مستغرق دارد ؛
هر وقتــــــی را وردی ساختـــــــــه دارد ،
و بداند که وارداتِ الهی ، در آوردِ بنـــــدگی بستــــه ؛
هرکـــــه را وردِ طاعت هــــــــا بیشتــــــــر ؛
او را وارداتِ مکاشفات ، قــوی تــــــــر و تمــــــام تــــر ،
پس بنده باید اوقــــات خود را دو قسمت کنــــد :
قسمتـــــی تذکّــر زبـــــــــان ،
و قسمتی تفکّـــــر دل و مراقبـت جــــــان ،
تا کــــــــرامـتِ ثنــــــــاءِ حـــــقّ به او رســــد .
... إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئَاتِ ...
حسنات ؛ اداءِ وظیفه ی بندگی نسبت به حقّ تعالی ،
و سیّئات ؛ ارتکابِ گنـــاهـــــان از سوی بنـــــدگان است ،
همین که حسنـــــــــات آمــــد ؛
عفوِ خداونــــدی زشتی های او را محو و باطل می کند .
به بیـــــان دیگر ؛ حسنـــــــاتِ تــوبـــــــه ،
سیئـــــاتِ گنــــــاه را از میــــــان می بَــــرَد ،
و یـــا حسنــــــاتِ عنــایـــــاتِ الهـــــــــی ؛
سیّئــــات جنایات بشری را نابــــود می کند .
راز بگشـــا
مــرغ دل پـر مى زند تا زین قفس بیــــرون شود
جــان به جـان آمد ، توانش تا دمـى مجنون شود
کس نـدانـد حـــــال این پــــروانــــه دلسوختــه
در بــــرِ شمـعِ وجود دوسـت ، آخر چون شود ؟
رهــــروان بستند بار و بر شدند از این دیـــــــار
بازمــانده در خم این کوچــه ، دل پر خـون شود
راز بــــگشا ، پــرده بــردار از رخ زیبــاى خویش
کـــزغم دیدار رویت ، دیــده چون جیحون شود
ســــاقـى از لب تشنگانِ بازمــانده یـــــــاد کن
ســــاغرت لبـــریز گردد ، مستیت افزون شود
گــــر ببــارد ابــــر رحمت باده روزى جـــاى آب
دشتها سرمست گردد ، چهره ها گلگون شود
[ دیوان امام خمینی (ره) ص 113 ]
موضوع :