نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 849 )
ســوره 11 : هــود ( مـکّــی ـ 123 آیه دارد ـ جزء دوازدهم ـ صفحه 221)
( قسمــت پنجــم )
طــریق عشــق
جزء دوازد هــم صفحــه 223 آیه 15 )
بسم الله الرحمن الرحیم
مَن کَانَ یُرِیدُ الْحَیَاةَ الدُّنْیَا وَ زِینَتَهَا نُوَفِّ إِلَیْهِمْ أَعْمَالَهُمْ فِیهَا وَ هُمْ فِیهَا لاَ یُبْخَسُونَ
تفسیـــر لفظـــی :
کسانى که زندگى دنیــــا و زیور آن را بخواهند [جزاى] کارهایشان را در این دنیا
به طور کامل به آنان مى دهیم و به آنان در این جا کم داده نخواهد شد
تفسیر ادبی و عرفانی :
کسی که خواهان متــــاع دنیـــــــا ،
و زرق و بــــــــرق آن باشد ،
به او خواهیم داد ،
لکن باید مـزه تلخی حنظل ،
پس از خوردن عســــل بچشــد ،
و بداند که هرکس از ما دنیـــا خواهد ،
از وی دریــــــــــــــــــــــغ نیست ،
لکن در آخـــــــــرت درمانَد !
و دنیـا هم با او نمانَد !
نوشتـــــه انـــــد کـــــه :
هرکس روی در دنیــــا داشت ،
پشـــت بر خــــــــــــــــــــــــدای دارد ،
و پشت بر خـــدای داشتـــن آن است که :
پیوسته به اندیشه ی دنیا خُسبَــــــد ،
و بر اندیشه ی دنیـــا خیــــــزد !
و اوقــــــــات وی بدان مشغــــــــــول بُوَد ،
و آن بیچاره نداند که این جهان خانه ی غرور است ،
و بســـــــــاطِ یهــــــــــودِ شــــــــــــــرور ،
جـــای بازیچــــــــــــه ی ناداران ،
و سبب فــریــب آنــــــان ،
دنیادار به سان مسافری باشد که در کشتی نشسته ،
و دنیــــــــــــــــــا زاد او است ،
اگر در کشتی زاد افــــــزون گیرد غــــــرق شود ،
و باعث هـــــــــلاک وی گردد .
آورده انــــــد که :
ذوالقرنین در بلاد مغرب به کشوری رسید ،
که زنـــــی بر آن حکومــــت داشت ،
ذوالقرنین تسلیم کشور او را خواست !
زن حاضر به تسلیم کشور نشد ،
ذوالقرنین را عار آمد که با زنی بجنگــــد !
زن گفت : تـــــو را مهمانی کنــــــم !
چون از آن فــــراغت یافتـــــــی ،
ملک را به تو تسلیم کنم ،
ذوالقرنین پذیرفت ،
چون به خوان (سفره) آمد ،
دید همه کاسه های زرّین نهاده ،
و به جای خـــــــــــوراک ،
مروارید و جواهر در آن ها ریختــــــه ،
پرسید چه خـــــــورم ؟
گفتند : مگر خوراک شما همین ها نیست ؟
گفت : نه ! مرا یک قــــرص نــــــان کافی است !
آن زن گفت :
چون بهره ی تو از دنیــــا یک قرص نان بیش نباشد ،
این ملک روی زمین ، تـــــــو را چه بهـــره باشد ؟
پس بدان که جز نانی که خوراک تـــــو است ،
بقیه ی مال و ملکِ دنیـــــا ، همه وبـــال و نکال است !
گویند ذوالقرنین از تصرف آن کشور منصــــــرف شد !
------------------------------------------------------------------------
(*) ذوالقرنین را برخی کـــــــورش کبیــــــر دانستــــــــه اند
طریـــــق عشــــق
فـــــــــــــراق آمد و از دیدگان ، فـــــروغ ربود
اگر جفا نکند یــــار ، دوستیش چه ســـــود ؟
طلــوع صبــح سعـادت ، فــرا رسد که شبش
یگــــانه یـــــار ، به خلـــــــوت بــداد اذن ورود
طبیبِ دردِ مــــن ، آن گلـــــرخ جفـــــا پیشــه
به روى من درى از خانقـــــــاه خـــود نگشود
از آن دمى که دل از خویشتن فـرو بستــــم
طــریق عشق ، به بتخــــانـــــه ام روانه نمود
به روزحشــــر کـــه خوبــــان رونــــد در جنّت
ز عـــاشقان طریقت کسى نخواهــــــــد بود
اگر ز عارف ســـالک ، سخــــــن بـــــود روزى
یقین بدان که نخواهد رسیـــــد بر مقصــــــود
[ دیوان امام خمینی (ره) ص 105 ]
موضوع :