نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 838 )                                                                              


ســوره 10 : یونُس  ( مـکّــی ـ 109 آیه دارد ـ جزء یازدهم ـ صفحه 208 )


    ( قسمــت  بیست و یکـــم )


ادبِ حضـور

 

جزء یازد هــم صفحــه 218 آیه 87 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم  

وَ أَوْحَیْنَا إِلَى مُوسَى وَ أَخِیهِ أَن تَبَوَّءَا لِقَوْمِکُمَا  بِمِصْرَ بُیُوتًا

وَاجْعَلُواْ بُیُوتَکُمْ قِبْلَةً وَأَقِیمُواْ الصَّلاَةَ وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ


 تفسیـــر لفظـــی :

 

و به موسى و برادرش وحى کردیم که شما دو تن براى قوم خود در مصر خانه‏ هایى ترتیب دهید

و سراهایتان را رو به روى هم قرار دهید و نمـــاز برپا دارید و مؤمنان را مژده ده


 تفسیر ادبی و عرفانی :

 

ظاهر تفسیر این آیت ،

مقصود ؛ مسجـــــــــد و محــــــراب است ،

که می فرماید :

آن را برای عبادت و خدمت ما ساختــه دارید ،

و در آن برای طلب قرب ما معتکف نشینید ،

و ســــود خود در آن جوئید ،

که آن جــــا بــــــــــــازار آخـــــرت است ،

و شمـــــــــا بازرگانـــــــــان ،

و توحیــــد ؛ سرمایه و اصل بضاعت ،

و هرکس را سود به اندازه ی بضاعت باشد .


و شرط آن است که :

 

چون روی به عبادتگاه نهی تا نمـــــاز گـــزاری ؛

نخست باطن خود را به آب توبـــــه بشوئی ،

چنان که ظاهر را به آب مطلـــق طهـــارت دادی ،

آن گاه خواجگی و رعنـــائی و تکبّـــــر ،

بر درِ مسجــــــد از خود فرو نهی ،

بنده وار به سان بندگان ، شکستـه و کوفتـــه ،

قدم عجز و نیـــــــــاز در سجده گاه نهی ،

و سر در پیش افکنده ،

و زبان به تضرّع گشوده ،

با دلی پر درد ،

و جانی پر حسرت ،

و چشمــــــــــی پر آب ،

با خجلت و شرمســـاری ،

تکبیـــــر بنــــــــدی ،

و در آن ؛ کبریــــاء حق ،

به دیده ی سر ،

و به وقت قیــــــــام ،

در خجلت گنـــــاه خود بمانده !


و چون نام و کلام خدای را بر زبان راندی ؛

باید نهـــــاد تـــــــو ؛ به کلی آگاه گردد ،

و در رکـــــــوع ؛ همین تواضع و فروتنی رود ،

و در سجـــــــــود ، ادبِ حضـــــــور به جای آری ،

و چنــــان دانی که ؛ در جـــــوار قــــــــرب او هستی ،

و در عین نظر او !


چون سلام باز دهی ؛

همه بشارت و شادی بینی ،

و چون توفیق این طاعت یافتی ؛

خـدمــت را به ســــــر بُـــــــــرده ای .

 

معجــزِ عشــق

 

نــــــــــــاله زد دوست که راز دل او پیدا شد       پیش رنـــــــــدان خرابــات چسان رسوا شد

خـــــواستم راز دلم پیش خودم باشد و بس       در ِ میخـــــــــانه گشـودند و چنین غوغا شد

ســــــــــر خُم را بگشایید که یار آمده است       مــــــــژده اى میکـده ، عیش ازلى بر پا شد

ســــــــر زلف تو بنازم که به افشــــــاندن آن      ذرّه خــــــورشید شد و قطره همى دریا شد

لب گشودى و ز مى گفتى و میخواره شدى      پیش ســــاقى، همه اسرار جهان افشا شد

گــــــویى از کوچه میخانه گذر کرده مسیح       که به درگـــــــــــاه خـــــــــداوند بلند آوا شد

معجــــــــــــــــز عشق ندانى تو ، زلیخا داند       که بـــــــــرش یوسف محبوب ، چنان زیبا شد


[ دیوان امام خمینی (ره) ص 89 ]



موضوع :