*** نـذر آقـا ***
کلام عشق
نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 824 )
ســوره 10 : یونُس ( مـکّــی ـ 109 آیه دارد ـ جزء یازدهم ـ صفحه 208 )
( قسمــت هفتـــم )
جـذبـه ی خــدائی
جزء یازد هــم صفحــه 211 آیه22 )
بسم الله الرحمن الرحیم
هُوَ الَّذِی یُسَیِّرُکُمْ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ حَتَّى إِذَا کُنتُمْ فِی الْفُلْکِ وَ جَرَیْنَ بِهِم بِرِیحٍ طَیِّبَةٍ وَ فَرِحُواْ بِهَاجَاءتْهَا رِیحٌ عَاصِفٌ وَ جَاءهُمُ الْمَوْجُ مِن کُلِّ مَکَانٍ وَ ظَنُّواْ أَنَّهُمْ أُحِیطَ بِهِمْ دَعَوُاْ اللّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ لَئِنْ أَنجَیْتَنَا مِنْ هَذِهِ لَنَکُونَنَّ مِنَ الشَّاکِرِینَ
تفسیـــر لفظـــی :
او کسى است که شما را در خشکى و دریا مى گرداند تا وقتى که در کشتی ها باشید و آنها با بادى خوش آنان را ببر ند و ایشان بدان شاد شوند [بناگاه] بادى سخت بر آن ها وزد و موج از هر طرف بر ایشان تازد و یقین کنند که در محاصره افتاده اند در آن حال خدا را پاکدلانه مى خوانند که اگر ما را از این [ورطه] بر هانى قطعا از سپاسگزاران خواهیم شد
تفسیر ادبی و عرفانی :
به زبان اهل اشارت ، سیر در بَـــــرّ (خشکی) ؛
راه بردن در شارع شرع ،
از روی استدلال به واسطه ی رسالت است ،
و سیر در بحــــــر (دریا) ، جذبــه های حق است ،
در هنگام وجــد که مرکب بنده را در منزلگاه حقیقت ،
به مشاهده های قُــدس کشد ،
تا همان گونه که سیر یکماهه در دریا به یک روز کشد !
جوانمرد عارف هم در این میدان به یک جذبه ی خدائی ،
مسافت همه ی عمر بـــــــاز برَد !
گفتـــــــــه اند :
سیر بــــرّ ؛ سیر عابدان و زاهدان است ،
در بادیه ی مجاهدت بر مرکب ریاضت با رهنمائی شریعت ،
که مقصد آنان بهشت رضوان است و نعمت جاودان ،
سَیر بحــر ؛ سَیر عارفان و صدیقان است در کشتیِ رعایت ،
که آن را باد عنایت در دریای مشاهدت می رواند ،
و مقصد آنان ، کعبه وصلت ، و راز با ولینعمت است .
برخی گفتــــــه اند :
بَـــرّ و بحـــر ؛ اشاره به قبض و بسط عارفان است ،
گهی در قبض ، میان دهشت و حیرت می زارند ،
و گهی در بسط ، میان وجود و شهود می نازند .
... حَتَّى إِذَا کُنتُمْفِی الْفُلْکِ وَجَرَیْنَ بِهِم بِرِیحٍ طَیِّبَةٍ ...
باز چون باد شادی از افق تجلّی وزد ؛
و ابـــر لطف ؛ باران گرم ریزد ،
بنده ، رعایت و عنایت بیند ،
و بر بساط شهود ،
در حالت اُنس ،
فَرَحی در وی پدید آید ،
و بسطی بیند و بنازد و از سرِ نــــــــاز و دلال گوید :
مائیم عیــــاران و عیـــــاران مائیم
بر دیده ی مشتری قدم می سائیم
همین که این بسط به پایان رسد ،
از موارد قدرت ، هیبت و دهشت آید !
آن گاه دریای عظمت ، موج هیبت زند ،
و مسکین بنده در تنگنای وحشت و تاریکی افتد ،
زبان به تضرع و زاری و ناله و افغان گشاید .
نوشتــــــه اند :
عارفی بزرگوار ، در روشِ خویش ؛
از هر دو حالت خبـــــــر داده ،
و بر هر دو مقام گذشته ،
چنان که در وقت شادی و ناز ،
در مقام بسط گفت :
کجایند آسمان ها و زمیــــن ؛
تا بر موی مژه ی خود آن را بردارم !
و در مقام قبض گفت :
ذلّت و خواری ِ من ، ذلّت و خواریِ یهود را از اثر انداخت !
سرور کائنات حضرت مصطفی (ص) فرمودند :
من آقای فرزندان آدم هستم و فخری نیست !
و گاه می گفت :
ای مردم ؛ مرا بر یونس برتری مدهید !
[ یونس متی از پیامبران بنی اسرائیل بود که مورد غضب حق تعالی قرار گرفت و در شکم ماهی زندانی شد ]
بنده گر خوب و اگر بد ، آنِ تــوست
عاشق ار دانا و نادان ، آنِ توست !
موضوع :
نظر ()