نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 821 )                                                                       

ســوره 10 : یونُس ( مـکّــی ـ 109 آیه دارد ـ جزء یازدهم ـ صفحه 208 )

  ( قسمــت چهارم )

وصـالِ قـربِ جـانـان


 جزء یازد هــم صفحــه 209 آیه 9 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم  

إِنَّ الَّذِینَ آمَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ یَهْدِیهِمْ رَبُّهُمْ  بِإِیمَانِهِمْ

تَجْرِی مِن تَحْتِهِمُ الأَنْهَارُ فِی جَنَّاتِ  النَّعِیمِ

 تفسیـــر لفظـــی :

کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده ‏اند پروردگارشان به پاس  ایمانشان آنان را

هدایت مى‏ کند به باغ هاى [پر ناز و] نعمت که از زیر [پاى]آنان نهرها روان خواهد بود .

 تفسیر ادبی و عرفانی :  

این آیت از روی اشارت بر ذوق اهل معرفت ،

رمــــــزی دیگــــر دارد ؛ و می فرمایــــــد :

مؤمنان و نیک مردان در حقیقت کسانی هستند که ؛

 خداوند آنان را به صفت کرَم ، و به حسنِ عنایت پرورَد ،

و به شنــــاســـــــــــائی خودشان راه دهــــد ،

و به صحبــت خـــــود نــزدیــک گردانَد ،

تا او را یگانـــــــــــــه شــــــوند ،

و از غیـــــــر او بیگانـــــه گردند !

 

توحیـــد ؛ نه همه آن است که او را یگانــه دانی !

بلکــه توحیـــــد حقیقـــی آن است که ؛

او را یگانــــه باشی !

و از غیر او بیگانـــــــــــه !

 

آغـــاز عنــــایــت آن است که ؛

خداوند ، بندگان را قصدی و نیّتی غیبی دهد !

تا ایشـــان را از جهــــــــان بــــــــاز بَرَد ،

و در دلشان نـــوری تابان افکنَــد ،

تا از جهـــانیــــان بـــاز بَـــرَد ،

پس از آن کشفی دهد تا از آب و گِل باز بَرَد !

و چون منفــــرد و تنهــــــــا شود ؛

آن گاه وصــــال را شــایــــد !

(وصــال را شایستـــه باشد)

جوینده ی تو ، همچو تو فردی باید

آزاد زِ هَـــــر عـلّـــت و دردی بــاید

غواص تا دل از ملک جهان بر ندارد ،

روا نبوَد که دست طلب او به مرواریدِ مراد رسد !

پس چه گوئی کسی که در طلب جمـــال و جــــلال او ؛

قصـد بزرگتــــرین نجـــــات کنـــد ،

تا دست از مهـــــــــر جــــان نشُویَد ؛

به وصــــال قــــرب جــانـــــان چون رسد ؟

درویشی در مجلس موسی (ع) نعره ای برکشید !

موسی (ع) از سرِ تنـــدی بانگ برآورد ،

در حال ، از مصــدر جـــلال ، نـــدا آمد که ای موسی ؛

هرچنــــد عزیــــزی و کلیمــــــی ؛

اما تو را نشاید که بر بنـــده ی مـــا بانگ زنی !

ما زیر گلیــــم سیـــــاه رازی نهاده ایم که تو نبینی !

آن اشتیــــــاقِ جمــــــــال مـــــا باشــد که ؛

دوستـــــــــان را بــــه وجــــــــد آورَد ،

و درخواست جمال ما باشد که ؛

دل هاشان در عالم خوف و رجاء و قبض وبسط کشد !


هـــر دیــــــده که از دنیــــــا پــــــر شد ؛

صفت عقبـــــی در او نگنجـــــد ،

هر دیده که صفت عقبی در وی قرار گرفت ؛

از جــلالِ قـــربِ مــا و عـزِّ وصـــالِ ما بی خبر باشد !

آه ! کجـــــا است همتــــــــی !

کـــه ، نــه دنیـــــا و نـــه عقبــــی !

بلکــه وصــالِ مــولـــی !

مرادی بالاتر از دنیـــا ، اشتیاق به عقبی است !

و بهتر و بالاتر از آن ، اشتیــاق به دیــدار مولی است !

کجا است صاحب دولتی تا از چــاهِ جــاهِ بشریّتِ خود برآئیم ؟

و دست در فتـــــراک آن دولــت زنیــــم ،

که روزی به مـــــراد رسیم !

گر ز چاهِ جاه ، خواهی تا برآیی مــــردوار

چنگ در زنجیـــرِ گوهـــردارِ عنبـــردار زن !

 



موضوع :