نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 808   ) 

ســوره 9 : تـوبــه ( مـدنـی ـ 129 آیه دارد ـ جزء دهم ـ صفحه 187 )  

  ( قسمــت ســـی ام )

صفـایِ دلِ مسکینـان

 جزء د هــم صفحه 201 آیه 90 )

این سوره چون با عذاب و تهدید کافران و مشرکان آغاز شده و اعلام برائت و بیزاری از آنها را در بر دارد ، و کافران و مشرکان مشمول عفو بخشش و رحمت خداوند نیستند ، استثنائاً برخلاف تمام سوره های قرآن ، بدون بسم الله الرحمن الرحیم شروع گردیده است .

اعوذ بالله السمیع العلیم من الشیطان الرجیم

وَ جَاء الْمُعَذِّرُونَ مِنَ الأَعْرَابِ لِیُؤْذَنَ لَهُمْ وَ قَعَدَ الَّذِینَ کَذَبُواْ اللّهَ وَ رَسُولَهُ

سَیُصِیبُ الَّذِینَ کَفَرُواْمِنْهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ

تفسیـــر لفظـــی :

گروهی از عذر سازان ( نزد محمد ص) آمدند تا آنان را دستور نشستن از جنگ (ترک جهاد) دهد ،

و آنان که به خدا و رسولش به دروغ گفته بودند ، که ما ایمان آورده ایم ،

از جنگ نشستند (سر باز زدند ! ) ، آری به آنان که کافر شدند عذاب دردناک خواهد رسید .

 تفسیر ادبی و عرفانی :

دو گروه در جنگ تبوک شرکت نکردند ،

گروهی منافقان ، و گروهی مؤمنان !

منافقان چون ظاهر به خلاف باطن نهادند ،

خداوند فرمود :

ای محمد ؛ به آن ها بگو عـــــــذر دروغ منهیـــد ،

و بهــــانــــــــــه ی باطــــل میــــارید ،

که از شما راست نیــایـــــد ،

آن کس که در ازل کـــــــــژ آفریده شده ، راست کَی گوید ؟

طنــــــــابِ گسسته چه بـــــــــار کشد ؟

چـــــراغِ کُشتـــــه چه روشنــــــــــائی دهد ؟

گروه دیگـــــــر مؤمنــــــاننـــــــــد :

عنایتی یان ِ حضرت و برداشتگان لطفِ خداوند ،

که ایشــــــــان را خود با عــــــــــذر دادن نگذاشت ،

بلکه ایشـان را به نیــــابــت بداشت و عــــــــذر بنهــــاد ،

که بر ضعیفـــــان و پیــــرانِ فـــرو ریختـــــــــــــه ،

و درویشــــــــانِ شکستــــــه ، هیــــــچ هــــــــرج نیست ،

و نشستن (ترک جهاد) ایشان به عذرِ ناتوانی است ،

پس آنان را تبعیت نیست ،

و اعتقاد ایشان این است که ؛

اگــــر قـــدرت و تـــــــوان بودی ،

و ساز و برگِ بیرون شدن آماده شدی ،

به صحبت رسول(ص) آن را غنیمت شمردی ،

و بـذل جـــان در راه خــــدا بر ایشان آسان بودی ،

خداونـــد هم آن اعتقــاد و صفـــای دل آنان را پسندید ،

و بر ضعــف و عجــــــز آنـــــان رحمت کــــــــرد ،

و ایشــــــــان را عـــــــــــذر بنهــــاد ،

به شرط آن که نصیحت و خیرخواهی باز گزینند .

نصیحتِ مر خـــــــــدای آن است کــــــــه ؛

در او به راستی و پاکی سخن گوئی ،

و از هرچه ناسزا است او را منــزّه و مقــدّس دانی ،

در راه معاملــــــت به انــــدازه ی طاقـــــت ،

 از روی تعظیـــــــم او را عبـــــــــادت کنی ،

و مردم را به دین او ارشــــــاد نمائی ،

و نعمت هــــای خــــدای را به یــــاد ایشان آوری .

نصیحت ِ مر رسول خـــــدای آن است که ؛

او را به دل دوست داری ، و طاعت او فرض دانی ،

 و به گفتـــار و کــردار و مــــال و دین وی را یاری دهی ،

و اهل بیت او را دوست بداری .

[ نه این که با فرزندان وی خصومت ورزند و آنان را ناجوانمردانه قتل عام نمایند

و هسران و فرزندانشان را به اسارت گیرند ! [ لعن الله بنی امیة قاطبه ]

گر چشم روزگار بر او فاش می گریست

خـــون می گذشت از سر ایوان کـــربــلا