نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 805 )
ســوره 9 : تـوبــه ( مـدنـی ـ 129 آیه دارد ـ جزء دهم ـ صفحه 187 )
( قسمــت بیست و هفتــم )
رسیدن به نـاز و نعیـم خلـد
جزء د هــم صفحه 198 آیه 79 )
این سوره چون با عذاب و تهدید کافران و مشرکان آغاز شده و اعلام برائت و بیزاری از آنها را در بر دارد ، و کافران و مشرکان مشمول عفو بخشش و رحمت خداوند نیستند ، استثنائاً برخلاف تمام سوره های قرآن ، بدون بسم الله الرحمن الرحیم شروع گردیده است .
اعوذ بالله السمیع العلیم من الشیطان الرجیم
الَّذِینَ یَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعِینَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ فِیالصَّدَقَاتِ وَالَّذِینَ لاَ یَجِدُونَ إِلاَّ جُهْدَهُمْ
فَیَسْخَرُونَمِنْهُمْ سَخِرَ اللّهُ مِنْهُمْ وَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ
تفسیـــر لفظـــی :
کسانى که بر مؤمنانى که [افزون بر صدقه واجب] از روى میل صدقات [مستحب نیز ] مى دهند
عیب مى گیرند و [همچنین] از کسانى که [در انفاق] جز به اندازه توانشان نمى یابند
[عیبجویى مى کنند] و آنان را به ریشخند مى گیرند [بدانندکه] خدا آنان را به ریشخند مى گیرد
و براى ایشان عذابى پر درد خواهد بود
تفسیر ادبی و عرفانی :
یاران شریعت دیگرند و یاران حقیقت دیگر !
راه خادمان شرع جدا ،
و راه خلوتیان قرب و مشاهدت جداست !
اهل شریعت از دویست درم مال ،
پنج درم صدقه (زکات) دادند ،
و رضــــــــای حــق در آن می جستند ،
تا به نــــاز و نعیــــم خلــــــــد رسیــدنـــــد !
اینان فرمان بُرداران و حقِ شرع گزاران و پسندیدگانند ،
لکن نه چون اهل خلوت و مشاهدت ،
و نه چون خداونــــدان یافت و صحبـــت !
که خلیل وار دست توکل از آستین رضا بیرون کردند ،
و از اسبـــــاب و علایق دنیـــــــــا سر باز زدند ،
هرچه از مال دنیا داشتند بـــــذل کردند ،
و در راه خـــدا جان و دل در معرض بلا و محنت نهادند ،
و در اظهـــــــار دین اسلام ،
و اعلای کلمه ی حق ،
با دشمـــــــن جنگیـــــدنـــــــد ،
و نیز خود را در راه حق مقصر دیدند !
لاجرم هر ساعت از جناب جبروت و درگاه عزت ،
به صفت رأفت و رحمت ،
ایشان را از نو تشریفی و تخصیصی می آمد .
[ مصداق این مطلب ، یاران با وفای اباعبدالله الحسین علیه السلام هستند
که مال و جان خود را تقدیم مولا نموده و زنان و فرزندانشان نیز به اسارت گرفته شدند !
یعنی همه چیزشان را برای خدا دادند .]
... وَالَّذِینَ لاَ یَجِدُونَ إِلاَّ جُهْدَهُمْ ...
آنان که آن چه در توان داشتند ،
به عنوان صدقه بذل کردند ،
چنان که یکی از صحابه ،
از هشت هزار درم دارائی خود ،
نیمی بذل کرد و نیم دیگر را عیال و فرزندان گذاشت !
نوشته اند همین آدم وقتی که مُـــــــرد ،
از برکت آن صدقه ، به قدری مال دار شده بود ،
که به هریک از دو زنش از بابت سهم الارث هشت یک ،
یکصد و شصت هزار درم رسید !
... فَیَسْخَرُونَمِنْهُمْ سَخِرَ اللّهُ مِنْهُمْ ...
توانگران ، از دارائیِ فراوانِ خود ،
می بخشند تا نام جویند یا به مقام رسند ،
اما یک صاع درویش ، خدای چه نیاز به آن دارد ؟
جز آن که می خواهد خود را به یاد خدا و رسول (ص) دارد .
منافقان ، توانگران را به ریـــــــا متهم کردند !
و بر اندکِ درویش نیز طعنــــــــــه زدند !
آنان گرفتـــار عذاب دردناک شدند !
موضوع :