نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 804 )

ســوره 9 : تـوبــه ( مـدنـی ـ 129 آیه دارد ـ جزء دهم ـ صفحه 187 )

( قسمــت بیست و ششــم )

 حقیقـت ایمـــان

 جزء د هــم صفحه 198 آیه 72 )

این سوره چون با عذاب و تهدید کافران و مشرکان آغاز شده و اعلام برائت و بیزاری از آنها را در بر دارد ، و کافران و مشرکان مشمول عفو بخشش و رحمت خداوند نیستند ، استثنائاً برخلاف تمام سوره های قرآن ، بدون بسم الله الرحمن الرحیم شروع گردیده است .

اعوذ بالله السمیع العلیم من الشیطان الرجیم

وَعَدَ اللّهُ الْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا وَ مَسَاکِنَ طَیِّبَةً

فِی جَنَّاتِ عَدْنٍ وَ رِضْوَانٌ مِّنَ اللّهِ أَکْبَرُ ذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ

 تفسیـــر لفظـــی :

خداوند به مردان و زنان با ایمان باغ هایى وعده داده است که از زیر [درختان] آن نهرها جارى است در آن جاودانه خواهند بود و [نیز] سرا هایى پاکیزه دربهشت هاى جاودان [به آنان وعده داده است] و خشنودى خدا بزرگتر است ، این است همان کامیابى بزرگ

 تفسیر ادبی و عرفانی :

آن بهشتی که خداونـــد منّـــان وعــــده داده ؛

نه یک بهشت است ؛ که بهشت هــا است ،

نه یک درجه است ؛ که درجه ها است ،

بعضی برتــــــر ، بعضی فروتـــــر !

از آن سبب که مؤمنان هم در ایمان و معرفت بر تفاوتند ،

و شک نیست که مقـــــــام معـــــرفت اولیـــــــــاء ؛

 برتر از مقـــام معرفت عامــــه مؤمنان است ،

و مقام شهیدان برتر از مقام اولیاء ،

و مقــــــــام صدیقــان برتر از مقام شهیـــدان ،

و مقـــــــــام پیغمبــــران برتــر از مقـــــام صدیقـــــان ،

و مقام پیغمبران مرسل (صاحب کتاب ) برتر از دیگر پیامبران ،

و مقام پیغمبــــران اولوالعـــــزم برتر از سایر پیامبران ،

و مقــــــــــام پیـــــــــامبـــــــر خــــاتـــــم

حضرت محمد مصطفی (صلی الله علیه و اله)

برتر از مقـــام همه ی پیامبـــــران است !

و نهایت درجه ی مؤمنان ، بدایت درجه ی اولیـــاء است ،

و درجــــــه ی مصطفــــی (ص) را نهــــایت نیست ،

و جز حـــق جـــلَّ جــلالُــــه کسی آن را نداند .

گویند بایزید بسطامی را پرسیدند :

به چه چیــــز به این مقـــــــام رسیدی ؟

گفت :

به تنی برهنــــه ، و شکمی گرسنــــه ،

به دلی پر درد ، و جانی پر حســـــــرت !

گفتند :

روا باشد کسی بی آن که پیروی راه حقیقت کند بدان مقام رسد ؟

گفت :

روا بُوَد ، اما فتـــوح وی به انــــدازه ی سفــــر وی باشد ،

و نوالـــه ی او به قـــــدر حوصله ی (اندوخته) او !

نوشته اند :

از بزرگی از درجه ی ایمان پرسیدند ،

گفت :

آدمی بباید چهل سال دوید

تا حقیقت جمــــال ایمــــان بداند ،

و راز این معنی آن است که :

پیغمبر (ص) را پیش از چهــــل سال وحی ممکن نشد !

روندگان راه را چهل سال جــــان و دل درباید باخت ،

تا بــــه حقیقـــــت ایمـــــــــــان برسنــــــــــد ،

چون به حقیقــــت ایمــــــان رسیدنــــد ،

ایشـــان را امــــروز بهشت نقــــد ،

و فردا جنّـــات عــدن باشد !

امــــروز آنان را بهشت وصــــــــــل ،

و فـــــردا بهشتِ فضــــــــل ،

امــروز بهشت عرفـــان ،

و فـــردا بهشت رضـــــوان است .

بودند دیو و دد همه سیراب و می مکید

خاتــــم ز قحط آب سلیمــان کــربــــــلا !