نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 774 )                                              

ســوره 8 : انفـــال ( مـدنـی ـ 75 آیه دارد ـ جزء نهم ـ صفحه 177 )

  ( قسمــت بیست و یکــم ) 

آرامش دل ها

 ( جزء د هــم صفحه 182 آیه 42   ) 

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

إِذْ أَنتُم بِالْعُدْوَةِ الدُّنْیَا وَ هُم بِالْعُدْوَةِ الْقُصْوَى  وَالرَّکْبُ أَسْفَلَ مِنکُمْ

وَلَوْ تَوَاعَدتَّمْ لاَخْتَلَفْتُمْ فِی الْمِیعَادِ وَلَکِن لِّیَقْضِیَ اللّهُ أَمْرًا کَانَ مَفْعُولًا 

لِّیَهْلِکَ مَنْ هَلَکَ عَن بَیِّنَةٍ وَ یَحْیَى مَنْ حَیَّ عَن بَیِّنَةٍ وَ إِنَّ اللّهَ لَسَمِیعٌ عَلِیمٌ

 تفسیـــر لفظـــی :

آنگاه که شما بر دامنــــــه نزدیکتر [کــــــــوه] بودید و آنان در دامنـــــه دورتر [کوه ]

وسواران [دشمن] پایین‏ تر از شمــــــــا [موضع گرفتـــــه] بودند و اگر با یکدیگر

وعــــــــده گذارده بودید قطعــــــا در وعده‏ گاه خود اختــــــــلاف مى ‏کردید

ولى [چنین شد] تاخداوند کارى را که انجام‏ شدنى بود به انجام رساند

[و] تا کسى که [باید] هلاک شود با دلیلى روشن هلاک گردد

و کسى که [باید] زنده شود با دلیلى واضحزنده بماند

و خداست که در حقیقت ‏شنواى داناست

موقعیت منطقه بدر (محل وقوع غزوه ی بدر )

 و فاصله آن تا مکه و مدینه

 تفسیر ادبی و عرفانی :

موضوع این آیه ؛ جریان جنگ بـــــدر است

و وصف حال جوان مــردان که در معرکـــــــه اَبطال

و در صف قتال جنگ کردند ، و به عهد و وفای حق ایستادند ،

تا از بارگاه احدیت به صفت مردانگـــی موصوف گشتند ،

و در اِعلاء کلمه ی حق و نشر بساط اســــــلام ؛  

تن را سبیل و جان را بذل و دل را فدا کردند .

نمایش صحنه ای از غزوه ی بـــدر

شراب از خون و جام از کاسه ی سر

به جــــای بانـــگ رود ، آواز اسبـــان

به جای دستـه ی گل قبضه ی تیــغ

به جای قِرط ، بر تن دِرع و خَفتــــان

... وَلَکِن لِّیَقْضِیَ اللّهُ أَمْرًا کَانَ مَفْعُولًا ...

خداوند فرمـــود :

این کاری است که من در ازل خواستم ،

قضائی است که من رقم زدم ،

حکمی است که من راندم ،

فرشتگان را من فرستادم که ؛

سبب آرامش دل ها و بشارت مؤمنان باشند ،

اما نصرت و پیروزی دادن کار الوهیت مـــا ،

و از خصائص ربوبیت ما است ،

همچنین رسولان را از بهر دعوت فرستادم ،

و هدایت به عنایت مـــا است !

کسب را به بنده تقدیر کردم و سبب ساختم ،

اما روزی دادن و روزی رساندن بر مـــــــــا است !

جفت دادن و تخم ریختن را سبب کردم ،

لکن وجـــــــــود فرزنـــــــــد به قـــــــــدرت مــــــــــــا است .

سبــــوی عاشقان

برخیــــــز مطربـــا ، که طـــــرب آرزوی ماست
 

چشـــــــم خـرابِ یــــارِ وفـــادار سوی ماست

دیوانگی عاشـــق خوبـــان ، ز بــــاده است

مستی عاشقان خـــــــدا ، از سبوی ماست

ما عاشقــــان ، ز قلـــــه کــــوه هــدایتیــم

روح الامین به سدره پی جستجوی ماست

گلشن کنید میکــــده را ، ای قلنــــــــــدران

طیــــر بهشت می‏ زده در گفتگوی ماست

با مطربـــان بگو که طــــــرب را فزون کنند

دست گدای صومعـه بالا به سوی ماست

ساقی ، بریــــــز باده گلگون به جـــام من

این خُمِّ پـــــر ز می ، سببِ آبروی ماست

باد بهــــــــــار پــــرده رخســــار او گشود

سرخیّ گل ز دلبــــــر آشفته روی ماست

ای پردگی که جلـــوه ات از عــرش بگذرد
 

مهر رُخت عجین به بُن موی موی ماست

[ دیوان امام خمینی (ره) ص 56 ]