نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید    (1207 )                                                                 

آدرس این وبلاگ در تلگرام :   َ        

https://telegram.me/adabvaerfan

سوره 26 : شعراء ( مدنی ـ 227 آیه دارد ـ جزء  نوزدهم ـ صفحه 367 )

  ( قسمت پانزدهـــم )

مقتضــای رحمـت

( جزء نوردهم صفحه 375 آیه 192 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم  

وَ إِنَّهُ لَتَنْزِیلُ رَبِّ الْعَالَمِینَ

   ترجمه لفظی آیه شریفه :

و راستى که این [قرآن] وحى پروردگار جهانیان است

 نگاهی ادبی و عرفانی به آیه شریفه :

کیفیّـت تنـزیـل قـرآن :

خداوند برای تشریف امّت و تعظیم قرآن ؛

آن را مانند تورات ، یک نوبت نفرستاد ؛

بلکه آن را سوره سوره و آیه آیه ،

در مدت بیست سال فرو فرستاد !

بدین نسق که بعضی از احکام آن عام ؛

و بعضی خاصّ است !

بعضی به نظمی ظاهر فرستاد ،

و بعضی به نصّ قاطع ،

بعضی مجمل و بعضی مفصّل ،

بعضی مطلق ، و بعضی مقیّد ،

بعضی محکم و بعضی متشابه ،

که اگر همه ، متشابه بودی ؛

کسی را در جهان به علم تنزیل واقف نبودی !

اگر همه ظاهر بودی ؛

کس را رتبتت علیم نبودی !

اگر همه متشابه بود ؛

خاص با عام در نادانی برابر بودی !

و اگر همه ظاهر بودی،

عامّ و خاصّ در دانائی متساوی بودی !

و راه تفصیل بر خلق بسته بدی ؛

چه ؛ خاص را با عام برابر کردن ؛

مقتضی رحمت نیست !

و عام با خاص متساوی داشتن ،

در حکمت روا نیست !

بلکه مقتضای زحمت و حکمت آن است که ؛

هرکس را بر وفق و سزای او شربتی هند ،

و بر وفق حسن سعی و کوشش او ؛

راه رسیدن او را به مقصد آسان کند . !

دل کیست که گوهری فشانَد بی تو ؟

یا تن که بوَد که مُلک رانَــــد بی تـــو ؟

والله که خِـــرَد راه ندانـــــد بی تــــو !

جان زَهــره ندارد که بمانـــــد بی تو !

نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید    (1206 )                                                               

آدرس این وبلاگ در تلگرام :   َ        

https://telegram.me/adabvaerfan

سوره 26 : شعراء ( مدنی ـ 227 آیه دارد ـ جزء  نوزدهم ـ صفحه 367 )

  ( قسمت چهــاردهـــم )

«( اصـل ایمــان )»

 ( جزء نوردهم صفحه 375 آیه 192 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم   

وَ إِنَّهُ لَتَنْزِیلُ رَبِّ الْعَالَمِینَ

   ترجمه لفظی آیه شریفه :

و راستى که این [قرآن] وحى پروردگار جهانیان است

 نگاهی ادبی و عرفانی به آیه شریفه :

ای محمّــــد ؛

این قرآن که کافران از پذیرفتن آن روی گردان شدند ،

و گفتند افسانه ی پیشینیان است ،

نه چنان است که ایشان گفتند ،

به جلال و عزت ما ،

و به عظمت و کبریاء ما ،

که این قرآن کلام ما است ،

صفت و علم ما است ،

و فرستاده از سوی ما است .

خداوند به عزت و جلال خود سوگند یاد میکند و می فرماید :

که این قرآن کلام من است ،

و هرچند کافر ملحد مرا به سوگند باور ندارد ،

و مؤمنِ موحد بی سوگند باور دارد ،

اما سوگند من برای تایید و تاکید ،

و تمهید و تعریف و تشریف است ،

تا دوست می شنود می نازد ،

و دشمن می شنود ؛  دل می بازد ! 

ای محمّــــد ؛

اگر سادات عرب و کفار قریش ،

از تو اعراض می کنند ، غم مخور ؛

ما هزاران هزار دوست داریم ،

در پرده ی غیب که جانهاشان را به عشق تو می پروریم ،

کسانی باشند که پس از پانصد سال (1) به وجود آیند ، 

که عشق تو راحت جان آنان ،

و دوستیِ تو اصل ایمان آنها باشد !

دلم ز جمله ی خوبان تو را گرفتـــارست

اسیر حسن تو ام ورنه حسن بسیارست

-----------------------------------------

(1)   ملاحظه فرمایید که در این حدیث و پیشگویی درست ؛ در قرن پنجم و ششم هجری

( یعنی پس از 500 سال ) و پس از آن ؛ چه کسانی از قبیل شیخ انصاری ، ابوسعید ابوالخیر ،

شیخ عطار ، امام احمد میبدی ، امام فخر رازی ، مقدس اردبیلی ، شیخ طوسی ، شیخ طبرسی ،

کلینی ، جواد آقا ملکی ،  امام خمینی ، آیة الله بهجت ، و مانند آنها به وجود آمدند

که سر تا پا وجودشان عشق و دوستیِ خدا و رسول او بود .

نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید    (1205)                                                               

آدرس این وبلاگ در تلگرام :   َ        

https://telegram.me/adabvaerfan

سوره 26 : شعراء ( مدنی ـ 227 آیه دارد ـ جزء  نوزدهم ـ صفحه 367 )

  ( قسمت سیــزدهـــم )

گــرمیِ دوستــی

 ( جزء نوردهم صفحه 371 آیه 109 )

بسم الله الرحمن الرحیم 

وَ مَا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِیَ إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَمِینَ

   ترجمه لفظی آیه شریفه :

و بر این [رسالت] اجرى از شما طلب نمى ‏کنم

اجر من جز بر عهده پروردگار جهانیان نیست

نگاهی ادبی و عرفانی به آیه شریفه :

همه ی آن پیغمبران این آیت را گفتند ؛

تا همه ی خلق بدانند ؛

که هرکس کاری برای خدا می کند ؛

مــــــزد او را هم از جز خــــــــدا نخواهد !

خداوند به موسی وحی فرستاد که ای موسی ؛

حاجت خود را به من نما ،

و هرچه خواهی از من بخواه ،

حتی نمک نان و علف گوسفندان !

و این خود درجه ی مزدوران است !

که عمل کنند و چشم به پاداش دارند !

اما عارفان را حال ، دیگر است ؛ و کار ، دیگر !

ایشان عمل که کنند نه از بهـــر پاداش است ،

و پاداش برای عمل را تاش (لکّه) دانند !

که گفتــــــه اند :

در هر حال ، شمار با مــــزدوران است ،

با عــــــــارف چه شمــــار است ؟

عارف ، خود مهمان است ،

مزد مزدور و پذیرائی از مهمان درخور میزبان است !

مایه ی مزدور ، حیــــرت

و مایه ی عارف ، عیـــــان است !

جان عارف در سر مهـــــر او تاوان است ،

جان او ، همه چشم ؛ و راز او همه زبان است !

آن چشم و زبان در نــــور عیــــان ناتوان است !

مـــزدور را نــــــور امیــــــــد در دل تــــابــــد ،

و عارف را نــــور عیــــان در جـــــــان !

مزدور ، خود در میان نعمت ، گردان ؛

و از عارف ، خود ، عبارت نتوان !

نقش عارف را خود قیمت پیـــــدا  نــــه !

دانـــــــی چـــــــــرا؟

که آن نفس ، از حضرت جـــــدا نیست ،

قالب چون صدف است و نفس چون جوهــــر !

مبدأ آن از حضرت است و مرجع آن بسوی حضرت !

اگر آن از اینجــــــا بودی نفسانی بودی ،

و اگر نفسانی بودی ، حجاب تفرقه بسوختی !

که ؛ آن چه نفس عارف سوزد آتش دوزخ نسوزد !

از بهر آن که ؛ آن آتشی است که ؛

گرمـــــــیِ دوستـــــــی آن را می افروزد !

عارف چه کسی بوَد ؟

او که از آواز صور آگاه شود ،

یا هول رستاخیز ، او را مشغول دارد ،

یا دود دوزخ بدو رسد ؛

یا نعیـــــم بهشت بر او آویـــزد !

امروز همه ی جهان در شغلند و او با یکی است !

و فـــردا همه ی خلق در نعیـــــم ، غرق و عارف با آن یکی !

تسبیح رهی وصف جمـال تو بس است

وز هشت بهشتمان وصال تو بس است

اندر دل هرکسی جـــــــدا مقصـــــودی

مقصود رهی خیـــال روی تو بس است

نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید    (1204)                                                                

آدرس این وبلاگ در تلگرام :   َ        

https://telegram.me/adabvaerfan

سوره 26 : شعراء ( مدنی ـ 227 آیه دارد ـ جزء  نوزدهم ـ صفحه 367 )

  ( قسمت دوازدهـــم )

 بـاغ وصــــال

 ( جزء نوردهم صفحه 371 آیه 107   )

بسم الله الرحمن الرحیم 

إِنِّی لَکُمْ رَسُولٌ أَمِینٌ

   ترجمه لفظی آیه شریفه :

من براى شما فرستاده‏ اى در خور اعتمادم

 نگاهی ادبی و عرفانی به آیه شریفه :

در قصه ی آن پیغمبران فرمود که ؛

آنها هریک صفت امانت و استواری خویش را

بر امّت اظهار کردند ، و همگی گفتند :

ای قوم ؛ من برای شما فرستاده ی درستکاری هستم !

زیرا شزط داعی آن است که ؛

در میان قوم خود به امانت و دیانت معروف باشد ؛

تا دل ها به وی گراید ،

و آن درستی و راستی و استواری ،

ایشان را به پذیرفتن پیغام وادارد !

نبینی که محمد مصطفی(ص) پیش از بعثت ؛

به محمد امین معروف بود ؟

و مردم او را به امانت و دیانت شناخته ؛

امانت ها نزد او میگذاشتند !

و در همه ی کارها بر گفتار و کردار وی اعتماد داشتند .

در راز خلقت سرور کائنات آورده اند که :

عالمیان مشتی خاک بودند در تاریکیِ خود بمانده ،

و در نهادتیرگی سرگردان مانده ،

و در پرده ی آفـریدگی نا آگاه مانده ،

همی از آسمان ازلیت باران انوار سرمـدیت باریدن گرفت ،

خاک خوشبو  گشت و سنگ گوهـر ،

و رنگ آسمان و زمین دیگــر گشت ،

 لطیفه ای پیوند آن نهاد گشت ،

و خـداونــد از نــور خود پرتوئی برآن پاشید ،

 چون سینه به نــورالاهی گشاده شو د ؛

همّت عـالــی گردد، ،

غمگین آسوده شود ،

دشمن دوست گردد ،

پراکندگی به گردآوری بدل شود ،

بساط بقــــــا بگسترد ،

فرش غـنــــــــــا درنوردد ،

زاویه ی انــــــــدوه را دربندد ،

بــــــاغ وصــــــــال را دربگـشــایـــــــد ،

و مؤمــــــن ، با خــــدا همـــــــــــراز گـــــــردد ،

آن شب که من ازفـراق تو خـون گریم  

بـــاری به نظــاره آی تا چــون گریم

هــرلحظه هــزارقطـره افــزون گریم  

هـرقطـره به نوحــه ای دگرگـون گریم

نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید    (1203)                                                                 

آدرس این وبلاگ در تلگرام :   َ        

https://telegram.me/adabvaerfan

سوره 26 : شعراء ( مدنی ـ 227 آیه دارد ـ جزء  نوزدهم ـ صفحه 367 )

  ( قسمت یازدهـــم )

عـزّتِ رسـالـت

 ( جزء نوردهم صفحه 371 آیه 106   ) 

بسم الله الرحمن الرحیم  

إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ

   ترجمه لفظی آیه شریفه :

چون برادرشان نوح به آنان گفت آیا پروا ندارید

 نگاهی ادبی و عرفانی به آیه شریفه :

( بخش دوم )

بدان که تقــوی در قــرآن به پنـــج معناست :

1 ـ تقوای دوری از شرک ، و عقیده به توحید ؛

فَسَاَکتُبُها لِلَّذِینَ یَتَّقُون

که بهشت برای متّقیان است .

2 ـ تقوی به اخلاص است و دوری از نفاق ؛

یا اَیُّهَاالَّذِینَ آمَنُوا اِتَّقُواالله وَ کُونوُا مَعَ الصّادِقِینَ

ای مؤمنان ؛

بپرهیزید از این که اخلاص در کردار خویش را

به نفاق و شک بیامیزید ،

قدر خویش را بدانید ،

و از راه غرور برخیزید ،

و با راستان و راستگویان باشید .

3 ـ تقوی به راستی و دوری از ریا ؛

اِنَّما یَتَقَبَّلُ الله مِنَ المُتَّقِینَ

آری ؛ کار از شایستگان ، شایسته است ،

و از شستگان شسته !

پس کار در عنایت بسته ،

نه در طاعت بسته !

آن کند که خود صلاح داند ،

نه افزاید و نه کاهد !

اراده ، اراده ی او است ،

و مشیّت ، مشیّت او !

4 ـ تقوی به سنّت و ولایت ؛

اِمتَحَنَ اللهُ قُلُوبُهُم لِلتَّقوی

دین را از بدعت خالص کرده ؛

و دلهای پاک از بدعت زدوده ،

و به سنّت پیامبر(ص) و سیره ائمه معصومین(ع) آراسته ،

و به ترس از عقوبت خـــــــدا پاکیزه شده ،

و به شــــــــــرم زنــــــــده ،

و به اخلاص روشن گردیده است !

5 ـ تقــــوای اجتنــاب از گنـــــاه ؛

چنانکه در قصّه ی یوسف فرمود :

اِنَّهُ مَن یَتَّقِ وَ یَصبِر ...

این تقوی اشارت است به خلوت زلیخا با یوسف ،

و این صبر اشارت است به ؛

روز در چاه افکندن یوسف !

چه ؛ هرکسی از معصیت پرهیزد ،

و بر محنت صبر کند ؛

خداوند مزد نیکوکاران را ضایع نکند !

که ؛ اِنَّ اللهَ لا یُضِیعُ اَجرَ المُحسِنِینَ

****************************

توضیح اینکه : در همه آیه های مربوط به این پنج نبیّ

(نوح ، هود ، صالح ، لوط ، شعیب)

همه جا مرسلین را به صیغه جمع آورده ، در صورتیکه هریک از آنها یک نفر مرسل و مستقل بوده اند !  

علت آن است که ؛ خداوند خواست بفهماند که همه انبیاء نور واحدند و هدف و خط مشی شان

یکی است و تکذیب یکی از آنان در حکم تکذیب همه آنان است !