نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید
https://telegram.me/adabvaerfan
ویژه میلاد امام هادی علیه السلام
آن شب که من از فـراق تو خـون گریم
بـــاری به نظــاره آی تا چــون گریم
هــر لحظه هــزار قطـره افــزون گریم
هـر قطـره به نوحــه ای دگرگـون گریم
نظر ()
نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 1127)
https://telegram.me/adabvaerfan
سوره 22 : حج ( مدنی ـ 78 آیه دارد ـ جزء هفدهم ـ صفحه 332 )
( قسمت دوم )
آشیـانـه در عـرش
( جزء هفدهم صفحه 332آیه 5 )
بسم الله الرحمن الرحیم
یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِن کُنتُمْ فِی رَیْبٍ مِّنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْنَاکُم مِّن تُرَابٍ ثُمَّ مِن نُّطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِن مُّضْغَةٍ مُّخَلَّقَةٍ وَ غَیْرِ مُخَلَّقَةٍ لِّنُبَیِّنَ لَکُمْ وَ نُقِرُّ فِی الْأَرْحَامِ مَا نَشَاء إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى ثُمَّ نُخْرِجُکُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّکُمْ وَ مِنکُم مَّن یُتَوَفَّى وَ مِنکُم مَّن یُرَدُّ إِلَى أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِکَیْلَا یَعْلَمَ مِن بَعْدِ عِلْمٍ شَیْئًا وَ تَرَى الْأَرْضَ هَامِدَةً فَإِذَا أَنزَلْنَا عَلَیْهَا الْمَاء اهْتَزَّتْ وَ رَبَتْ وَ أَنبَتَتْ مِن کُلِّ زَوْجٍ بَهِیجٍ
ترجمه لفظی آیه شریفه :
اى مردم اگر در باره برانگیخته شدن در شکّ اید پس [بدانید] که ما شما را ازخاک آفریده ایم ، سپس از نطفه ، سپس از علقه ، آنگاه از مضغه ، داراى خلقت کامل و [احیانا] خلقت ناقص ، تا [قدرت خود را] بر شما روشن گردانیم ، و آنچه را اراده مى کنیم تا مدتى معین در رَحِم ها قرار مى دهیم ، آنگاه شما را [به صورت] کودک برون مى آوریم ، سپس [حیات شما را ادامه مى دهیم] تا به حد رشدتان برسید ، و برخى از شما [زودرس] مى میرد ، و برخى از شما به غایت پیرى مى رسد ، به گونه اى که پس از دانستن [بسى چیزها] چیزى نمى داند ، و زمین را خشکیده مى بینى و [لى] چون آب بر آن فرود آوریم به جنبش در مى آید و نمو مى کند و از هر نوع [رستنی هاى] نیکو مى رویاند
نگاهی ادبی و عرفانی به آیه شریفه :
اگر در راستی و حقیقت روز رستاخیز شک دارید ؛
بدانید که ترکیب تن آدمی در آفرینش ؛
دلیلی روشن بر منکران بعث است ،
که می فرماید :
من آن خداوندی هستم که تن و هیکلی بدین زیبایی ،
قدی و قامتی و صورتی بدین نیکویی ،
از نطفه ای مهین ( خوار و خُرد ) ،
در قرارگاهی مکین ( رَحِم ) آفریدم ،
تن و هیکلی که اگر تآمّل کنی ؛
دریابی که همانگونه که در آسمانِ ما ،
هفت فلک مرتب کرده ایم ؛
در بدن آدمی نیز هفت چیز به هم آویخته !
که عبارتند از :
آب ، خاک ، گوشت ، پوست ، رگ ، پی ، استخوان !
و چنان که فلک بر دوازده بخش آمده ؛
آدمی را هم دوازده منفذ تعبیه کرده ؛
دو چشم ، دو گوش ، دو بینی ،
دو پستان ، دو مجرا ، دهان و ناف !
و همانگونه که در فلک آسمان ، هفت ستاره هست ؛
آدمی هم دارای هفت قوه است ؛
نیروی بینایی (باصره) ، شنوائی (سامعه ) ، چشائی (ذائقه ) ،
بویایی (شامّه ) ، مالشی (لامسه) ، سخن گویی ( ناطقه ) ،
و خردمندی (عقل) است ؛
و اصل همه ی این نیرو ها در دل (قلب) است ؛
چنان که پیامبر (ص) در حدیثی به این امر اشاره فرموده اند :
در داخل بدن آدمی تکه ی گوشتی است که ؛
چون او درست و سالم و صالح باشد ؛
سایر اعضای بدن آدمی نیز سالم و درست و صالح است !
و این همانندی ها ، همه اعتبار جسد آدمی به عالم عِلوی است .
اما در عالم سُفلی ، تن آدمی همچون زمین ؛
استخوان ها چون کوه ها ،
مخ و مغز همچون معادن ،
اندرون تن همچون دریاها ،
رگ ها و رده ها همچون جوی ها و رود ها ،
گوشت تن همچون خاک ،
موی تن همچون گیاه ،
پیش روی چون خاور ،
پشت سر چون باختر ،
سمت راست چون جنوب ،
و سمت چپ همچون شمال ،
نَفَس چون باد ،
سخن چون رعد ،
صدا چون صاعقه ،
خنـــده چون نــــــــــــور ،
غم و اندوه چون تاریکی ،
گریه چون باران ،
روزگار کودکی ؛ چون بهار ،
روزگار جوانی ؛ چون تابستان ،
روزگار پیری ؛ چون پاییز ،
و روزگار کهنسالی ؛ چون زمستان !
و همی دان که هیچ حیوان و نبات و صامت و ناطق نیست ؛
که خاصّیت او در این نقطه ی خاکی نیابی !
از این روست که بزرگان دین گفته اند :
همه چیز در آدمی باز یابی ،
و آدمی را در هیچ چیز باز نیابی !
و این تن بدین صفت که شنیدی ؛
مانند تختی است که شاهی بر آن نشسته !
که آن شاه را دل گویند !
و او را با این خاک تیره ، خویشاوندی نه !
و همچون زندانی ، او را آرام و قرار نه !
شب و روز در این اندیشه که کَی از این قفس تن رها شود !
و به جهان اِرجِعی اِلی رَبِّکَ پرواز نماید !
و پیوسته همی گوید :
کَی باشد که زین قفس پردازم
در باغ الهی آشیـــانی سازم ؟
نظر ()
نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 1192 )
https://telegram.me/adabvaerfan
سوره 25 : فـرقــان ( مکّی ـ 77 آیه دارد ـ جزء هیجدهم ـ صفحه 350 )
( قسمت پانزدهـــم )
شـوق لقــاء حــقّ
[امسال که آل سعود ایرانیان را از مناسک حج محروم کرد ، در فضای مجازی ایران دیگر کسی پیام نمی دهد که هزینه های گزاف حج را صرف فقرا کنید ! گویا امسال به برکت برجام نافرجام [که عطیه خدایش گفتند) وضع همه فقرا خوب شده است ! ونیازی به کمک و مساعدت ندارند ! وگرنه باید به مسافران فرنگ این پیام ها را می دادند که هزینه گزاف مسافرت فرنگ را صرف فقرای وطن نمایید ! ]
( جزء نوردهم صفحه 365 آیه 63 )
بسم الله الرحمن الرحیم
وَ عِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِینَ یَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا
وَ إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا
ترجمه لفظی آیه شریفه :
و بندگان خداى رحمان کسانى اند که روى زمین به نرمى گام برمى دارند
و چوننادانان ایشان را طرف خطاب قرار دهند به ملایمت پاسخ مى دهند
نگاهی ادبی و عرفانی به آیه شریفه :
... وَ إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا
نوشته اند که عیسی روح الله به سه شخص برگذشت ؛
که ضعیف و نحیف گشته اند ؛
سبب پرسید ؟ گفتند :
از ترس آتش دوزخ چنین شده اند !
عیسی گفت :
بر خداست که ترسندگان را از آتش ایمن دارد !
چون از ایشان بگذشت به سه شخص دیگر رسید ؛
که از آنان لاغرتر و نزارتر بودند ؛
روی هاشان چون آینه ها از نــــــور !
سبب پرسید ؟ گفتند :
از خدا دوستی به این وضع آمده اند !
عیسی گفت :
شما مقربان درگاه خدا هستید ،
حالِ شما دیگر و عشقِ شما دیگر است ؛
شما برگزیدگان و نزدیکانید .
آری ؛
آن روز که جمال صفوتِ آدم از عالَم غیب سر برآورد ؛
با ظاهری آراسته و قامتی راست ،
فرشتگان از ظاهر جسم وی مزیّتی نشناختند ،
و ندانستند که در سینه ی وی ؛
دلی است دُر مانند در صدف !
به حکم ظاهر گفتند :
خــــــدایـــــــــــا ؛
خلافکار را خلیفه ی خود قرار می دهی ؟
نـــــــــدا آمــــــــــد :
شما ظاهر و صورت را بینید ؛
و ما نهایتِ کار را دانیم !
شما را نظر بر ظاهر معصیت است ؛
و حکم ما بر باطنِ معرفت !
اگر ظاهرِ این خلیفت ، زَلّتی پذیرد ؛
یا فرزندان او در گناه ، گامی نهند ؛
ولی باطنِ آنها آراسته است ،
و زبانِ پیراسته ی آنان به حکم اعتذار و استغفار ،
عـــــــذر آن جُـــــــــــــرم بخواهد ؛
و ما به شفاعتِ دلی مخلصِ به ایمان ؛
و زبانی مخلص به ذکر رحمن ؛
ظاهر ایشان را از آن زَلّت فرو شُوییم ؛
چون دل آنان به دوستیِ ما آراستـــــــــه است !
که فرمود :
أُولَئِکَ یُجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِمَا صَبَرُوا وَ یُلَقَّوْنَ فِیهَا تَحِیَّةً وَ سَلَامًا
اینانند که به پاس آنکه صبر کردند غرفه [هاى بهشت را] پاداش خواهند یافت
و در آنجا با سلام و درود مواجه خواهند شد
خداوند بخششِ بسیار به بندگانِ مؤمنِ خود کند ؛
و گناهان شان را اندک شمارد ؛
و عبادتِ اندکِ بندگان را بسیار شمارد و بپذیرد !
در آثار آمده است که :
مؤمنان چون خداوند را ملاقات نمایند ؛
ابتداحقّ بر ایشان سلام کند !
چرا که ؛ هرگاه دو دوست بهم رسند ؛
ابتدا آن یکی سلام کند که شوقش زیادت بُوَد !
و خـــداونـــــد فرمایــــــد :
شوقِ نیکان به لقای من بسیار است ؛
ولی شوق من به لقای آنان بیشتر است !
نظر ()
نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 1191 )
https://telegram.me/adabvaerfan
سوره 25 : فـرقــان ( مکّی ـ 77 آیه دارد ـ جزء هیجدهم ـ صفحه 350 )
( قسمت چهاردهـــم )
شمـع ایمــان
( جزء نوردهم صفحه 365 آیه 63 )
بسم الله الرحمن الرحیم
وَعِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِینَ یَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا
وَ إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا
ترجمه لفظی آیه شریفه :
و بندگان خداى رحمان کسانى اند که روى زمین به نرمى گام برمى دارند
و چون نادانان ایشان را طرف خطاب قرار دهند به ملایمت پاسخ مى دهند
نگاهی ادبی و عرفانی به آیه شریفه :
... وَ إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا
مصطفی(ص) فرمود :
قومی از امت خود را در خواب ،
یا در مکاشفات و منازلات دیدم ؛
که اشخاص و اشباح ایشان هنوز در بند خلقت نیامده اند ؛
و امروز وقت ظهور ایشان نیست ؛
تا زمانی دیگر و روزگاری دیگر که اراده حق در رسد ؛
قومی که من ایشان را دوست دارم ،
و ایشان هم مرا دوست دارند ،
آنها جوانمردانی هستند که ؛
پیوسته برای یکدیگر نیکی خواهند ؛
و آن چه دارند از مال و جاه ،
از یکدیگر دریغ نکنند ؛ و حقّ و حظّ خود بگذارند ؛
و حقوق برادران فرا پیش دارند ؛
راه برانند که به نور خدا پیش می روند ؛
و به چراغ هدایت و شمع ایمان و نور یقین راه می گذرانند ،
و نرم نرم و آسان و بی آزار ، میان مردم می روند ،
دل هاشان به ذکر خدا آرام گرفته ؛
مسجد هاشان به نماز و عبادت آبادان شده ،
با پیران با حرمت و اجلال زیَند ،
و با کودکان به رحمت و رأفت ،
با همگان به مواسات و مراعات رفتار کنند ؛
توانگرانشان با درویشان نشینند ؛
و به عیـــــــادت آنان روند ؛
ضعیفان را حمایت کنند و بیماران را عیادت ،
[ اینان مجاهدان راه خـــدایند و شمـــع راه بشریت ]
کسی پرسید ای رسول خدا ؛
چنین مردمانی با برده و بنده ی خویش خوش رفتاری کنند ؟
فرمود : نه چنان است ؛ که ایشان برده ای ندارند !
و برده ای نشناسند ، و در مرامشان بردگی وجود ندارد !
آنان جز خویشتن کسی را در خدمت خویش ندارند ،
[ و اگر از روی نیاز کسی را به خدمت گیرند ، مزد او را به کمال و تمام بدهند ]
آن گاه حضرت این آیت را خواند : وَ عِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِینَ ...
و فرمود : خواصّ بندگان و رهیگانِ رحمن ایشانند .
نظر ()
نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 1190 )
https://telegram.me/adabvaerfan
سوره 25 : فـرقــان ( مکّی ـ 77 آیه دارد ـ جزء هیجدهم ـ صفحه 350 )
( قسمت سیزدهـــم )
نشـانِ مقــرّبـان
( جزء نوردهم صفحه 365 آیه 63 )
بسم الله الرحمن الرحیم
وَ عِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِینَ یَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا
وَ إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا
ترجمه لفظی آیه شریفه :
و بندگان خداى رحمان کسانى اند که روى زمین به نرمى گام برمى دارند
و چون نادانان ایشان را طرف خطاب قرار دهند به ملایمت پاسخ مى دهند
نگاهی ادبی و عرفانی به آیه شریفه :
خاصّانِ بندگان خدا کسانی هستند که ؛
خارِ اختیار از قدمگاه خویش برکشند ؛
و سر نفسِ نصیب طلب به تواضع بیفکنند ،
لاجرم به مقام عبودیت رسند ؛
بندگان او به حقیقت ایشانند ؛
که پیوسته در گزار فرمانند ؛
از نصیب ؛ پاک ، و از اختیار ؛ دور !
و از خواستِ خود ؛ بیزار !
در این جهان ؛ هزاران عبدالرّحمن و عبدالرّزّاق و عبدالوهّاب بینی!
ولی یکی عبدالله نبینی !
بلی ؛ به نام بینی ،
ولی به معنی کم بینی !
بندگی خلق به نصیب آمیخته ؛
و به حظّ و لذّت آلوده ،
چرا که ؛ آن که حق را به نصیب طلبد و پرستد ؛
بنده ی نصیب است نه بنده ی او !
ای جوانمـــــــرد ؛
اگر تو را گویند بهشت خواهی یا دو رکعت نماز ؟
تو بهشت را اختیار مکن !
بلکه نماز را اختیار کن ،
که بهشت ، نصیب تو است ،
و نمازخدمت او است !
موسی که هم سخن حق شد ؛
و نزد خداوند ، مکرّم بود ؛
چون به نزد خضر آمد ؛
دو بار بر او اعتراض کرد ؛
یکی برای کشتن غلام ،
و دیگری برای شکستن کشتی ،
چون در آن سؤال نصیبی در میان نبود ؛
خضر شکیبائی کرد ؛
ولی در سؤال سوم ؛
چون موسی به نصیب گرائید ؛
و گفت : چرا از آنان که دیوارشان را استوار ساختی مزدی نخواستی ؟
خضر گفت : هذا فراق بینی و بینک !
اینک زمان جدائی من و تو است !
اکنون که به نصیب باز آمدی ؛
ما را با تو روی صحبت نیست !
زیرا که در صحبت ؛ مزد شرط نیست !
که ؛ خداوندِ صحبت ؛ نه مزدور است ؛
و مزدور به حقیقت مغرور است !
و شخص تا مزدور است از صحبت دور است !
و تا امر را معظّم و نهی را محترم دارد ؛
غرقه ی نور است !
و عباد الرحمن ؛ به حقیقت آنانند که ؛
بر ظاهرِ ایشان ؛ بندِ فرمان ؛
و در باطن شان ؛ نثارِ لطفِ رحمن است !
بندِ فرمان بر ظاهر ؛ نشانِ خائفان است ؛
و نثارِ لطفِ رحمن در باطن ؛
نشانِ مقربان است !
نظر ()
طول ناحیه در قالب بزرگتر از حد مجاز
*** نـذر آقـا ***
کلام عشق