سفارش تبلیغ
صبا ویژن
منوی اصلی
مطالب پیشین
تدبر در قرآن
آیه قرآن
لینک دوستان
خبرنامه
 
آمار وبلاگ
  • کل بازدید: 1966106
  • بازدید امروز: 41
  • بازدید دیروز: 53
  • تعداد کل پست ها: 1283
  • ****
درباره
محمّـد تــرابـی[963]

روح بلند مدیر وبلاگ خادم قرآن محمد ترابی در اسفند ۱۳۹۸ در ۶۷ سالگی به سوی معشوق شتافت. روحش شاد و یادش گرامی باد. اللهم صلی علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
آرشیو مطالب
*

حدیث

*
لوگوی دوستان
دانشنامه سوره ها
سوره قرآن
کاربردی



نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید  ( 991   (                                                                        

ســوره 17 : اســـرا ( مـکّــی ـ111آیه دارد ـ جزء  پا نزدهم ـ صفحه 282 )


  ( قسمــت چهــارم     )


نشـانِ دوستـی



 ( جزء پانزد هــم صفحــه 282آیه2 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم  

وَآتَیْنَا مُوسَى الْکِتَابَ وَجَعَلْنَاهُ هُدًى لِّبَنِی إِسْرَائِیلَ أَلاَّ تَتَّخِذُواْ مِن دُونِی وَکِیلًا

   تفسیـــر لفظـــی :

و کتاب آسمانى را به موسى دادیم و آن را براى فرزندان اسرائیل

رهنمودى گردانیدیم که زنهار غیر از من کارسازى مگیرید

 تفسیـــر ادبی و عرفانی :

بسیاریِ ذکرِ موسی در قرآن ؛

دلیل بر محبت و اکرام خداوند به او است ،

چنان که به موسی فرمود :

وَ اَلقَیتُ عَلَیکَ تَحِیَّةً مِنِّی ،

یعنی من دوستیِ خود را بر تو افکندم ،

از این سبب خداوند تبارک و تعالی ،

ذکر موسی ، میقاتِ او ، طورِ او ، وعده ی او ، غربتِ او ، مناجاتِ او ،

برادر او ، خواهر او ، مادر او ، دریایِ او ، فرعونِ او ، رنـــــجِ او ، نواختِ او ،...

همه را در قــــــرآن آورده است !!!

و هیچ یک از اوضاع و احوال موسی در قرآن فروگذار نشده !

و مؤمنان به شنیدن و خواندن سرگذشت او عبــــرت می گیرند ،

تـــــا بــدانــــــی کــــــه ؛

                                یاد کـــــردِ بسیـــــــار ،

بـــار درختِ دوستی است ،

                                                                                   و نشانِ راهِ دوستـــــــی !


 

اما بدان ای جوانمــــــرد کــــــه ؛

با آن همه دوستی که خداوند به موسی داشت ؛

هنگامی که درخــــواست دیـــــــــــدار خــــــــدا نمــــــود ؛

خداوند در پاسخش فرمود : لَـــن تَـــرانِی ! هرگز مرا نخواهی دید !

و میدانیم که در قرآن و در لفظ عرب ؛

هرکجا که لفظ « لَــــــن » قــرار گیــــــرد ؛

به معنــــــــــــای نفــــــی ابــــــــــــــــد است !

ولی خداوند ، خـــــود به رسول الله (ص) فرمود ؛

... بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِّنَ الْمَسْجِدِالْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الأَقْصَى ...

بالا بیـــــــــــا  !

بر مرکب همت نشین ،

تارک اعـلـی را زیر قدم خود نــِه ،

 و از جـســمـــانی بــــه روحانی سفــرکـــن ،


آن گاه به مــــــــا نظـــر کـــــــــــن !

 

تا کـــرامت و شـــرافت و مقـــــــــام والای مصطفی(ص)

بـــر مـــــــــــردم جهــــــــــان جـلـــــــوه کنــــــــــــد ،

و جهانیـــــــــان بداننـــــد که مقـــــــــــام وی ،

مقامِ ربودگان است بر بساطِ صحبت !

نه مقــام رونـــــدگان در منـــــــزل خدمت !

زیرا که ربـــــــوده ؛ در کششِ حــــــــقّ است ،

و رونــــــده ؛ در روشِ خـــــویش !

او که در کششِ حـقّ است ؛

در منــــــزل راز و نـــــــــــاز است ،

و سزای او اکـــــــرام و اعــــــــزاز است ،

و آن که در روشِ خویش است ؛ بر درگاه خدمت !

باز همی خواهد و همی جوید تا خود منــــــزلتی یابد !

آن مقـــام ربــــودگی ؛ مقام مصطفی(ص) حبیب خــــــداست ،

و این مقـــــــام رونـــــــدگی ؛ مقــــــام موسی(ع) کلیــــــم خــداست !

 

همه مشکلات مــــــا

ناشی از غیبت طولانی مولایمان

محبــوب دل هـا و منجی انســـان هـا

حضرت حجـة ابن الحســــن المهــــدی(عـــج) است


یا وَجِیهَاً عِـندَاللهِ اِشفَــع لَنا عِـنـــدَالله

 

برای سلامتی و خشنودی امـــام و مقتــــدا و مولایمان


 قائـم آل محمّـــــد (ص)

 

و برای تعجیل در فـــرج مبــــارکشان

  

دو رکعت نماز مخصوص و یکصد صلوات

 


 



موضوع :


نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید  ( 990  )                                                                               

ســوره 17 : اســـرا ( مـکّــی ـ111آیه دارد ـ جزء  پا نزدهم ـ صفحه 282 )


   (  قسمــت ســوّم )


شـربـت محبّـت


 

 

 ( جزء پانزد هــم صفحــه 282آیه 1 ) 

 

بسم الله الرحمن الرحیم 

سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِّنَ الْمَسْجِدِالْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الأَقْصَى

الَّذِی بَارَکْنَا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ البَصِیرُ


   تفسیـــر لفظـــی :

 

منزه است آن [خدایى] که بنده‏اش را شبانگاهى از مسجد الحرام به سوى مسجدالاقصى

که پیرامون آن را برکت داده‏ایم سیر داد تا از نشانه‏هاى خود به او بنمایانیم

که او همان شنواى بیناست

 

  تفسیـــر ادبی و عرفانی :[بخش سوم]

 

سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَیْلًا ...

[ ادامه بحث از پست قبلی ]

 

بزرگان دین گـفـتــه انــد:

خـداونــد در معــــــراجِ محمّـــد(ص)

کاری را که ســزاوار ربـــوبــیـت او بود کرد ،

و مصطفی(ص) کاری که سـزاوارعـبـودیت خویش بود کرد ،

عــروج محمّـــد(ص)  سزای بشریت او ،

و نـزول الــهـــی ســزای الاهـیـت او !

و لایــــق ذات و صفــــــــات او !

عروج محمّـد(ص) و نزول خود هر دو را به شب خواست

از بهـر آن که محمّد(ص) را حبیب خواند ،

و معـنـی محبت جــز موافـقـــت نیست .

در معـــــــراج به آسمــــــان ها ،

او را ازمسجـدالحــرام به مسجــدالاقصی

و از مسجــدالاقصی به ســدره ی منتهی

و منزل اعـلــی برد تا احــوال قـیـامت را معاینه بیند ،

و قـواعـد شـفـاعـت ممهَّــد گـرداند

 

 

روزی که همه گویند وانَفســـــــــــــــــاهُ ،

مصـطـفــی(ص) که ملکــوت آسمان ها دیده ،

و آیات کبــــــری و عجایب غـیـب بر او نموده شده  ،

نترسد و هیبت و سیـــــاست آن روز در او اثـــر نکـنــد ،

و دل خـــــــــــــــود به شفـــاعت امّت دهـــــــــد.

 

آدم پـــدر آدمیـــان را فـرمود: اِهبِــط  ، فرود آی!

و محمّــد (را فـرمودبالا بیـــــا  !

بر مرکب همت نشین ،

تارک اعـلـی را زیر قدم خود نــِه ،

 و از جـســمـــانی بــــه روحانی سفــرکـــن ،

 

آن گاه به مــــــــا نظـــر کـــــــــــن !

 


در  کـوی تــو  گـــر  کشـتـه شــوم باکی نیست


کــو دامـن عـشـقـی کـه بـر او چــاکی نیست

 

حضرت امام جـعـفــرصــادق(ع)  فـرمودند:

در شب مـعـــــراج کــه سـیّــد بنــی آدم به حضـرت اعـلــی رسید ،

به غایتِ قـربت نزدیکی یافت ،

و از غایت قـربت نهــــایت هیبت دیــــــد!

تا خـداونـد تـــدارک دل او کرد

و به غایت کــــــرم و عـنــــــــایت ،

و نهایت لطف و کرامت ،

او را به خود نزدیک کرد ،

و به منزل) ثـُــــــمَّ دَنــــــا ) رسید

و خلـــوت (اَو اَدنـــی(  یافت ،

راز شنیــــــــده ،

شربت محبت چشیــــــده ،

دیــــــــدار حــق دیـــــــــده ،

از هر دو جهــان رمیــــــده ،

و با دوست آرمیــــــــــــده !

رفت آن چــــــــــــه رفت ،

شنید آن چـــــــــه شنیــــــد ،

دیــــــــد آن چـــــــه دیــــــــد ،

و کس را از آن اســــــــــرار خبــــــــر نــــه !

عـقـول و اوهـام از دریافت آن دور !

رازی در پرده ی غـیــــــرت رفتـــــــه ،

بی زحمت اغـیار به سمــع رســول(ص) رسانده است.

 

رازی است مرا با شب و رازی است عجب !


شب دانـد و من دانـم و من دانـــــم و شب !





موضوع :


نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید  ( 989                                                                        

ســوره 17 : اســـرا ( مـکّــی ـ111آیه دارد ـ جزء  پا نزدهم ـ صفحه 282 )


  (  قسمــت دوّم )


خلعـت فضـــل


 


 

 ( جزء پانزد هــم صفحــه 282آیه 1 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم 

سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِّنَ الْمَسْجِدِالْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الأَقْصَى

الَّذِی بَارَکْنَا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ البَصِیرُ


   تفسیـــر لفظـــی :

 

منزه است آن [خدایى] که بنده‏اش را شبانگاهى از مسجد الحرام به سوى مسجدالاقصى

که پیرامون آن را برکت داده‏ایم سیر داد تا از نشانه‏هاى خود به او بنمایانیم

که او همان شنواى بیناست

 

  تفسیـــر ادبی و عرفانی :[بخش دوم]

 

سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَیْلًا ...

معنیِ دیگــــــر آیـت :

دیگر معنای آیه شریفه این که ؛

کرامت و شرف مصطفی(ص) بر مردم جهان جلوه کند ،

تا جهانیـــــــــان بداننـــــد که مقـــــــــــام وی ،

مقامِ ربودگان است بر بساطِ صحبت !

نه مقــام رونـــــدگان در منـــــــزل خدمت !

زیرا که ربـــــــوده  ؛ در کششِ حــــــــقّ است ،

و رونــــــده ؛ در روشِ خـــــویش !

او که در کششِ حـقّ است ؛

در منــــــزل راز و نـــــــــــاز است ،

و سزای او اکـــــــرام و اعــــــــزاز است ،

و آن که در روشِ خویش است ؛ بر درگاه خدمت !

باز همی خواهد و همی جوید تا خود منــــــزلتی یابد !

آن مقـــام ربــــودگی ؛ مقام مصطفی(ص) حبیب خــــــداست ،

و این مقام روندگی ؛ مقام موسی(ع) کلیم خــداست !

 

که در مورد محمّد(ص) فرمود :

... بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِّنَ الْمَسْجِدِ  الْحَرَامِ ...

او را بالا بُرد در شب به آسمان ها ،

و در مورد موسی(ع) فرمود :

موسی به وقت آمـــــد !

موسی(ع) آینـــده است و به خویش رونـــده !

و محمّــد(ص) بــرده شده است ، از خود ربــــــوده !

آن که رونــــده باشد ؛ پس از فصــل ، وصـــــل یــابـــــــد !

و آن کس که ربــــوده باشد ؛ از همـــان آغـــاز ، وصـــــل بوده ،

و خاتمش خلعت فضـــل .

 

آن که فرمود :

بنده ی خود را به شب برد ؛

برای راز و نیـــاز به حضـــرت حــــقّ برد ،

زیرا که شـــب ؛ موســـمِ عارفــــان ،

و وقتِ خلوتِ دوستان است !

و آرام گاه مشتاقان هنگام نواخت بندگان است ،

چون شب درآمد ؛ دوستان را وقتِ خلوت آمد ،

که رقیبان در خواب و دشمنان در سراب !

خانه خالی ، دشمن دور ، و دوست منتظر و مسرور !

خداوند عزّ و جَلّ به داود(ع) فرمود :

ای داود ؛ آن کس که به شب بخوابد ، دوستیِ مرا نشاید ،

و به محمّــــــــــد(ص) فــــــرمـــــــود :

ای محمّــــــد ؛ در راه ما هــــرکــــه رنجــــــی کشد ،

از پسِ آن گنجــــــــــی بَـــرَد  ،

تو را گفتیم به شب خیـــــز و نمــــــــاز کن ،

و اینک نیــز به شب خیــــــز و بیـــــــا با مـــــا راز کن ،

از ما بخواه آن چه را که خواهی ،

تا بدانی که مــــــا ؛ رنـــــج هیچ کس را ضایــــــع نکنیم ،

و هرکس را آن دهیــــــم که ســـــــزای او بُــــــوَد .


شب خیز که عاشقان به شب راز کنند


گِــردِ درِ بـــــامِ دوست پــــــــرواز کنند


هر جـــــا که دری بوَد به شب دربندند


الا درِ دوست را که به شب بــاز کنند !




موضوع :


نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید  ( 988 (                                                                         

ســوره 17 : اســـرا ( مـکّــی ـ111آیه دارد ـ جزء  پا نزدهم ـ صفحه 282 )


(  قسمــت اوّل )


عجـایـب قـدرت



 

 ( جزء پانزد هــم صفحــه 282آیه 1 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم 

سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِّنَ الْمَسْجِدِالْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الأَقْصَى

الَّذِی بَارَکْنَا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ البَصِیرُ


   تفسیـــر لفظـــی :

 

منزه است آن [خدایى] که بنده‏اش را شبانگاهى از مسجد الحرام به سوى مسجدالاقصى

که پیرامون آن را برکت داده‏ایم سیر داد تا از نشانه‏هاى خود به او بنمایانیم

که او همان شنواى بیناست


 

  تفسیـــر ادبی و عرفانی :

 

بسـم الله الرحمـن الرحیـم


الله نام خـداونـدی است نام برتر از ناموران،

راست نامـورتر از همه ناموران ،

کـردگار جهان و جهانیان و خداونـد همگان.

رحمـن است و دارنده آفریدگان،

از دوستان و دشمنان،

فـراخ بخشش در دو جهان ،

 رحیــم است و مهــرنمـــای و دل گشـای ،

دوستــــــــــان را راهنمـای ،

عـارفــان را سِـــرّ آرای ،

نکو نــــــام و بنده نــــواز ،

کریــــــم و مهــــــربـــــــان ،

در گفت شیرین و در علم پاک

و در صنع زیبــــا و در فضـل بیکران،

ای بوده و هست و بودنی،

گفتت شنیدنی،

مهـــــــــرت پیوستنی ،

و خـــودت دیـــــدنی،

ای نور دیده ، ولایت دل ،

نعمت جان و همیشه مهربان ،

نه ثنای تو را زبان، نه دریافت تو را امکان،

ای هم شغـل دل و هم غارت جان!

خورشید شهـود یکبار از افقِ عیان برآر ،

 و از ابر وجود قطره ای چنـد برما ببـار

 

گر پای من ازعجـز طـلـبکارتو نیست


تا ظن نَبَـری که دل گرفـتارتـو نیست


گرفکــرکنی که جان خریدارتو نیست


نــه! دیده ما محـرم دیـدار تو نیست



سُبْحَـــانَ الَّــــــذِی ........

خـداونــد آسمان ها و زمین در صدر آیه بر خود ثنا کرد ،

آن گاه کرامت مصطفی(ص) جلوه کرد ،

و شرف وی برخـلــق نمــود ،

اول خـود را به بی عـیبـی گـواهـی داد و به پاکی یاد کرد ،

خود را خـود سـتــود و خـلـق را ستودن یاد داد ،

و کمال قدرت خود را با خلق نموده ،

حوالت معــــراج رسول(ص) با کار خود کرد نه با کار پیغمبر(ص)،

تا منکــران را شبهـت نیفتد ، و بر منکِر حجت بُوَد ،

و داند که عجایب قـدرت را نهایت نیست ,

و از کمال قـدرت قـادر ، این حال بدیـــــــــع نیست !


تسبیح رهی وصف جمـــال تو بس است   

   

وز هشت بهشتمان وصـال تو بس است


انـدر دل هـر کسی جـدا مقـصــــــــودی  

     

مقـصود رهی خیـال روی تــو بس است

 

 



موضوع :


نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید  ( 987 )                                                                            

ســوره 16 : نحـــل ( مـکّــی ـ 128 آیه دارد ـ جزء  چهــاردهم ـ صفحه 267 )


(  قسمــت ســــی و پنجــــم   )


 فضــل ذوالجــلال

 

 ( جزء چهارد هــم صفحــه 281آیه 128 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم 

ا ِنَّ اللّهَ مَعَ الَّذِینَ اتَّقَواْ وَّالَّذِینَ هُم مُّحْسِنُونَ


   تفسیـــر لفظـــی :

 

در حقیقت ‏خدا با کسانى است که تقوا داشته‏ و پرهیزکارند ،

و [با] کسانى [است] که آنها نیکوکارند


  تفسیـــر ادبی و عرفانی :

 

این آیت از جوامـــــــع قــــــــرآن است ،

هرچه نوازش خداوند در دو جهان ،

از ثواب و کَرَم و رحمت است ،

در کلام این آیت است ،

و هرچه انواع خدمت ،

و فنــون طاعت ،

و اصــــول عبـــــــــادتِ بنده است ،

خداوند همه را در این کلمه (اِتَّقُــوا) آورده است ،

و هرچه حقوق مردم بر یکدیگر در فنون معاملات است ،

همه تحت این کلمــــــه (مُحسِنُــــــــون) است .


محسنـــــان و متّقیــــــان به حقیقت آنانند که ؛

از خاکِ قَـــــدَمشـــــــان ،

 بویِ نسیــــــمِ محبت می اید ،

و اشکِ دیده شان اگر بر زمیــــــن افتد ،

نــــــرگـسِ ارادت بشکفــــــد ،

و اگر تجلّیِ وقتشان بر سنـــــــگ آید ؛

آن سنگ ، عقیــــق گردد ،

و اگر بر آب افتـــــد ؛

 آن آب ، رحیــــق گردد ،

و اگر آتشِ شــوقِ ایشان زبــانــــــــه کشد ؛

عالَـــــم بســـــوزد !

و اگر نـــــور معرفتشان اشــــراقی کند ؛

گیتــــــــی بیفـــــــروزد ،

آن گاه در شهــــــر ایشان را مُقــــــام نبوَد ،

با مــــــردم ایشان را آرام نباشد ،

اگر مردم عادی در سال چنــد عیـــــــد دارند ؛

ایشان را هر نفسی عیـــــــدی باشد !

عیـــــد عــــام از دیـــــــدنِ مــــــــاه بـــــوَد ،

و عیـــــــد ایشان بر مشـــاهـــــده ی الله باشد !

عیـــــد عــــام از گردش ســـــــــــال بوَد ؛

و عیـــــــــــد ایشان از فضـــل ذوالجـــــــلال بوَد !

 


 

سفرِ عشق

 

بــــــــــــا دلِ تنگ به ســـوى تو سفر باید کرد

از ســـــــــــر خویش به بتخانــــه گذر باید کرد

 

پیــــــــر مـــا گفت : ز میخانه شفــا باید جست

 از شفـــــــــــا جستنِ هر خانـه حـذر باید کرد

آنکــــه از جلوه رخسار چو ماهت ، پیش است

بى‏گمـــــــــــــــان معجزه شقِّ قمــر باید کرد

گــــــــــــــر درِ میکـــده را پیـر به عشاق گشود

  پس ازآن آرزوى فتــــــــــــح و ظفـر بایــد کرد

گـــــر دل از نشئه مى ، دعوى سـردارى داشت

 به خــــــــود آییــد که احساس خطـــر باید کرد

مـــژده اى دوست که رندى سر خُـم را بگشود

بـاده نــــــوشان لب از این مائــده ، تـر باید کرد

در رهِ جستن آتشکـــــــــــــــده سر بـایـد باخت

 به جفـــــــــــا کارى او سینــه ، سپــر بایـد کرد

ســـــر خُـــــــم بـاد سلامت که به دیـدار رخش

 مستِ ســــــــــــاغر زده را نیــز خبـــر باید کرد

 

طــــرّه گیسوى دلدار به هر کــوى و درى است

پس به هر کوى و در ، از شوق سفـــر باید کرد

 

[ دیوان امام خمینی (ره) ص79 ]

 

 


 

ما زنده از آنیـــــم که آرام نگیـــریـــم


موجیم که آســودگی ما عدم ماست

 



موضوع :


<      1   2   3   4   5   >>   >
طول ناحیه در قالب بزرگتر از حد مجاز


* *