نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید    ( 1105 )                                                                        

ســوره 21 : انبیاء ( مـکّــی ـ 112 آیه دارد ـ جزء  هفـدهـم ـ صفحه 322 )


( قسمــت سیـزدهم )


شتـابِ پسنـدیــده

 

 ( جزء هفدهــم صفحــه 325 آیه 37 )

بسم الله الرحمن الرحیم 

خُلِقَ الْإِنسَانُ مِنْ عَجَلٍ سَأُرِیکُمْ آیَاتِی فَلَا تَسْتَعْجِلُونِ


   ترجمــه لفظــی آیــــه شریفـه :

 

انسان از شتاب آفریده شده است به زودى آیاتم را به شما نشان مى ‏دهم

پس [عذاب را] به شتاب از من مخواهید


 

 نگاهی ادبی و عرفانی به آیه شریفه :

آدمی از عجله آفریده شده !

فرق است میان عجله و سرعت در کارها

عجله ؛ شتابی است ناپسندیده و نکوهیده ؛

و از آن نهی شده ( که عجله نکنید )

ولی سرعت ؛ شتابی است پسندیده و ستوده ؛

و بدان امر آمده ( که مسارعت کنید بسوی آمرزش گناهان از خداوند )

عجله ؛ شتاب در کاری است نه به وقت خویش !

و مسارعت ؛ شتافتن به کاری است در اول وقت خویش !

عجله ؛ نتیجه ی وسواس شیطان است ؛

و مسارعت ؛ قضیه ی توفیق و تعظیم فرمان حقّ است !

از عجله ، پشیمانی و شوردلی به دست آید ؛

و از مسارعت ؛ آرامش و پیوند جان و دل پدید آید !

خداوند بر دل مؤمنان آرامش فرستد ؛

تا او را نادریافته بشناسند ،

و نادیده دوست دارند ،

و از کار خود به کار او پرداخته ،

و از یاد خویش به یاد او آمده ،

و از مهــر خویش به مهر وی شده ،

که ؛ همه ی یاد ها جز یاد او همه سهــو است ،

و همه ی مراد ها جز مراد او همه لغــو !

 

نگاهی به تفسیر آیه شریفه از منظر دیگران :

گرچه مفسران در تفسیر کلمه ((انسان )) و ((عجل )) در اینجا بیانات گوناگونى دارند ولى پیدا است که منظور از انسان در اینجا نوع انسان است (البته انسانهاى تربیت نایافته و خارج از قلمرو رهبرى رهبران الهى).

و منظور از ((عجل )) شتاب و شتابزدگى است ، همانگونه که آیات بعد نیز شاهد گویاى این مطلب است ، و در جاى دیگر قرآن مى خوانیم : (( و کان الانسان عجولا ؛  انسان، عجول است )) (اسراء – 11).

در حقیقت تعبیر ((خلق الانسان من عجل )) یک نوع تاکید است ، یعنى آنچنان انسان عجول است که گوئى از ((عجله )) آفریده شده ، و تار و پود وجودش از آن تشکیل یافته !

و به راستى بسیارى از مردم عادى چنین اند هم در خیر عجولند و هم در شر ، حتى وقتى به آنها گفته مى شود اگر آلوده کفر و گناه شوید ، عذاب الهى دامنتان را مى گیرد ؛ مى گویند پسچرا این عذاب زودتر نمى آید ؟!

و در پایان آیه اضافه مى کند: ((عجله نکنید من آیات خود را به زودى به شما نشان مى دهم . (ساوریکم آیاتى فلا تستعجلون)

تعبیر ((  آیاتى )) در اینجا ممکن است اشاره به آیات و نشانه هاى عذاب و بلاها و مجازاتهائى باشد که پیامبر (صلى اللّه علیه و آله و سلّ ( مخالفان را با آن تهدید مى کرد و این سبک مغزان کرارا مى گفتند: پس ‍ چه شداین بلاهائى که ما را با آن مى ترسانى .

قرآن مى گوید عجله نکنید، چیزى نمى گذرد که دامانتان را خواهد گرفت.

و نیز ممکن است اشاره به معجزاتى که دلیل بر صدق پیامبر اسلام (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) است بوده باشد ؛ یعنى اگر کمى صبر کنید : معجزات کافى به شما ارائه داده خواهد شد.

[ برگرفته از تفسیر نمونه ]



موضوع :