*** نـذر آقـا ***
کلام عشق
نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 957 )
ســوره 16 : نحـــل ( مـکّــی ـ 128 آیه دارد ـ جزء چهــاردهم ـ صفحه 267 )
( قسمــت پنجــــــم )
دریـاهــای نفـس
( جزء چهارد هــم صفحــه 268 آیه 14 )
بسم الله الرحمن الرحیم
وَ هُوَ الَّذِی سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْکُلُواْ مِنْهُ لَحْمًا طَرِیًّاوَ تَسْتَخْرِجُواْ مِنْهُ حِلْیَةً تَلْبَسُونَهَا
وَ تَرَى الْفُلْکَمَوَاخِرَ فِیهِ وَ لِتَبْتَغُواْ مِن فَضْلِهِ وَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ
تفسیـــر لفظـــی :
و اوست کسى که دریا را مسخر گردانید تا از آن گوشت تازه بخورید
و پیرایه اى که آن را مى پوشید از آن بیرون آورید و کشتی ها را در آن شکافنده [آب]مى بینى
و تا از فضل او بجویید و باشد که شما شکر گزارید
تفسیـــر ادبی و عرفانی :
از روی ظاهر آیت ؛ خــداونـــــــد ،
دریاهای زمین را مسخّر خلق گردانید ،
تا کشتی ها در آن روان سازند ،
و ســــــــــود هـــــا برند !
امّا از روی باطن ؛ خداوند ،
در نفس آدمی دریاهائی آفریده ،
که انسان در آن ها غـــــــرق گردیده !
دریـــــــــــایِ شغــــــــــل !
دریـــــــــــایِ غــــــــــــــم !
دریـــــــــــایِ حــــــــــرص !
دریـــــــــــایِ طمـــــــــــع !
دریـــــــــــایِ غفلـــــــــت !
دریـــــــــــایِ تفرقت و جدائی !
و این دریا ها را کشتی هائی است ؛
که برای ایمنی از غرق شدن ،
باید بر آن هــــــا نشست !
هرکس در کشتیِ توکّـــــل نشیند ؛
از دریــــــای شغـــــــــل ،
به ساحــــــــل فـراغــت رسد !
هرکس در کشتی رضــــــا نشیند ؛
از دریــــــــای غـــــــــم ؛
به ســـــاحـل امـــــــــن رسد !
هرکه در کشتی قنـــاعت نشیند ؛
از دریــــــای حــرص و طمــــــع ،
به ســـــاحـــل زهـــــــد رسد !
هرکس در کشتی ذکــــر نشیند ؛
از دریـــــــــــای غفلـــــــــت ؛
به ساحل بیـــداری و آگاهی رسد !
و هرکه در کشتی توحیـد نشیند ؛
از دریـــــای تفــرقـــت و جــدائـــی ؛
به ساحــــل جمــــع و اتحـــاد رسد !
[ باید دانست که در دریاهای نفس نیز همانند دریاهای زمین صدف ها و دُرّ هائی گران قیمت
وجود دارد که باید غواصی (دل) دانست تا بتوان صدف ها و دُرّهای آن را به دست آورد ! ]
[ و البته نهنگ هایی که به یک چشم به هم زدن انسان را به کام نیستی و هلاکت می کشاند ! ]
دریـای جمــال
ســـــــر زلفت به کنـارى زن و رخســار گشا
تا جهــان محو شود ، خرقه کشد سوى فنــا
به سر کوى تـو اى قبلــه دل ، راهى نیست
ورنه هــــرگز نشـــــوم راهــى وادىّ "مِنـا"
از صفـــاى گل روى تـــو هر آن کس برخورد
بَـــــــر کَند دل ز حریم و نکُند رو به "صفــا"
طاق ابروى تــو محراب دل و جان من است
مــــــن کجا و تو کجا ؟ زاهد و محراب کجا ؟
ملحد و عارف و درویش و خراباتى و مست
همـــه در امــــرِ تو هستند و تو فرمانفرمـا
خرقــه صوفى و جام مى و شمشیر جهاد
قبله گاهى تو و این جمله ، همه قبله نمــا
رَسَـــم آیا به وصـــال تو که در جان منى ؟
هجر روى تو که در جــان منى ، نیست روا
ما همه موج وتو دریاى جمالى اى دوست
مــــــوج دریاست ، عجب آنکه نباشد دریــا
( دیوان امام خمینی [ره] ص 43 )
موضوع :
نظر ()