نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 949 )                                                                                

ســوره 15 : حجـــر ( مـکّــی ـ 99 آیه دارد ـ جزء چهــاردهم ـ صفحه 262 )


  ( قسمــت سیزدهـــــم )


قــدرِ قـــرآن

 

( جزء چهارد هــم صفحــه 266 آیه 87 )

بسم الله الرحمن الرحیم

وَ لَقَدْ آتَیْنَاکَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِی وَ الْقُرْآنَ الْعَظِیمَ


   تفسیـــر لفظـــی :

 

و به راستى به تو سبــع المثــانى [سوره فاتحه] و قــرآن بزرگ را عطا کردیم


   تفسیر ادبی و عرفانی :

 

بعضی مثانی را (طبق آیات مخصوص) به ؛

هفت کرامـــت که خــداونــــــد به پیامبــــــر (ص)

عطا فرموده ؛ تفسیــر کرده اند

و آن هـــا عبــارتنــــــــد از :

1 ـ هدایت و نصرت ،

2 ـ نبوّت و رسالت ،

3 ـ رأفت و رحمت ،

4 ـ بصیـرت و فراست ،

5 ـ وقــــار و متــانـت ،

6 ـ محبّـت و صـداقت ،

7 ـ حضــور و قـــربت ،

... وَالْقُرْآنَ الْعَظِیمَ

قـــدرِ قــــرآن ؛ عظیم است که خداوند تبارک وتعالی ؛

ده نـــام از نـــام های خویش را به آن داده است ؛

و آن ده نام عباتند از  :

عزیز ، حکیم ، مُهَیمِن ، حقّ ، نور ، مجید ،

مبین ، کریم ، عظیم ، اَحسَنَ الحدیث .

آن گاه خــــــود را گفت : خــداونــــد ماننـــــــــد ندارد ،

و قـــــــــرآن را گفت : ماننــــــــد آن نتواننـــد آورد !

 

 

گویند ؛ وقتی در دریـــــــا موجی عظیم برخاست ،

و طوفـــــــانی خطــــــــرنـــــــاک برپـــا شــــد ؛

مسافرین کشتی همه در پیِ نجات خویش بودند ،

یک نفر از آن میان ، قرآن را بالای دست نگاه داشت ،

و گفت : خـــداونــــــــــدا ؛

ما را غــرق می کنی در حالی که قـــرآن تــــو با ما است ؟

در حــال ؛ دریــــا آرام شد و همگی سالم ماندند !

 

تفسیر آیه شریفه از تفسیــر نــــــــور :

در روایات شیعـه و سنى آمده است که مراد از « سبعـاً من‏ المثانى » سوره مبــارکــــه حمـــــد مى ‏باشد . زیرا این سوره در هر نمـــــاز دو بـــــار خوانده مى‏ شود و دو بــــار نـــــازل شده است .

در روایتى آمده که خداونـــد مى‏ فرماید :

من سوره حمـــد را میان خــــود و بنــــده ‏ام دو قسمت کرده ‏ام ؛

نیمى از آن در مورد من است و نیمى از آن به بندگانم ارتباط دارد.

از « بســـم‏ اللَّه » تا « مالک یوم الدین » مربوط به خـــــــداست ،

و از « ایّاک نَعبد » تا آخـــــــر ســــــــوره ؛

که اظهار عبودیت و استمداد و دعا است مربوط به بندگان می باشد .



البته بعضى گفته ‏اند مراد از « مثانى » خود قـــــرآن است،

«سبعاً من ‏المثانى» به معناى هفت آیه از قرآن است،

که همان سوره مبــارکــــــــه حمـــــــــد باشد.

و دلیل این سخن آیه « اللَّه نزل احسن الحدیث کتاباً متشابهاً مثانى » یعنى خداوند بهترین حدیث را نازل کرد ، کتابى که آیاتش متشـــابـــه و هماهنــــگ و تکرارى است.

پیامبر اکرم‏ صلى الله علیـه و آله فرمودند :

 « من اعطاه اللَّه القرآن فَراى اَنّ رجلاً اعطى افضل مما اعطى فقد صغّر عظیماً و عظّم صغیراً »

 یعنى کسى که خداوند به او قــــــــرآن عطا کند و چنین تصور کند که به دیگرى چیز بهترى داده شده ، قــــــرآنِ بـــــــــزرگ را کوچـــک شمرده و غیـــــر قـــــرآن را که کوچـــــک است ، بــــــزرگ دانستــــه است.

برگرفته از تفسیر شریف نـــــور اثر حجة الاسلام استاد قرائتی (حفظه الله)

 

 

یاد دوست

یــاد روزى که به عشـق تـــو گرفتــــــار شدم

از سرخـویش گــذر کرده ، سـوى یــــار شدم


آرزوى خـَــم گیسـوى تـــــو ، خَــم کــرد قــدم

بـــاز ، انگشت نمـــــاى ســـــر بـــــازار شـدم

طُـرفـه روزى که شبـش با تـــــو به پایان بردم

 از پــــى حســــرت آن مـــــونس خمّــار شدم

با که گویم که دل از دورى جانــــان چه کشیـد

 طاقت از دست بــرون شد که چنین زار شدم

یـــار در میکــده ، بایــد سخــن دوست شنیـــد

طــوطى بــــــاغ چــــــه دانـد ، برِ دلـــدار شدم

 

آن طـــرب را کـه ز بیمـــــارى چشمــت دیـــدم

فـــــارغ از کـــوْن و مکان گشتم و بیمـــار شدم

( دیوان امام خمینی [ره] ص 144 )



موضوع :