نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 926 )                                                                             

ســوره 43 : ابراهیــم ( مـکّــی ـ 52 آیه دارد ـ جزء سیـزدهم ـ صفحه 255)

  ( قسمــت شـــانـــزدهــــم )

ارکان دیـن

 

جزء سیزد هــم صفحــه 261 آیه 52  

 

بسم الله الرحمن الرحیم  

هَذَا بَلاَغٌ لِّلنَّاسِ وَلِیُنذَرُواْ بِهِ وَلِیَعْلَمُواْ أَنَّمَا هُوَ إِلَهٌ وَاحِدٌ وَلِیَذَّکَّرَ أُوْلُواْ الأَلْبَابِ

  تفسیـــر لفظـــی :

این [قرآن] ابلاغى براى مردم است [تا به وسیله آن هدایت‏ شوند] و بدان بیم یابند

و بدانند که او معبودى یگانه است و تا صاحبان خرد پند گیرند

 تفسیر ادبی و عرفانی :

این آیت از جوامـــــــع قــــــــــــرآن است ،

که مصطفی (ص) فرمودند :

به من جامعه های کلمات داده شده ،

و در قــــرآن از این گونه بسیــــــــار است ،

هر آیتـــــی از آن به جــــای کتــابــــــــی است ،

که اگر از آسمــــــان برای امت جز این نیــــامـــــدی ،

ایشــــان را در آن غنــــــــــای وافــــــی بودی ،

و در دیـــنِ ایشــان تمـــــــــــــام بودی ،

نبینی در یک آیت ، که چگونه در آن ، همه گونـــه دانش ها ،

و ارکان دیــــن ، و وجـــوهِ شـــــریعت و حکمــــت ،

و درهای حقیقت در آن جمع کرده !

هم قــرآن را مــــدح است و هم شریعت را ،

هم وعـــــظ را پیغـــــــام است ، و هم تهنیـــــت را ،

هم رحمــــــت را بســــــــط است ، و هــــم حجّــــت را !

 

این آیت ستــــــایش قــــــــــرآن است ،

و تصدیق قصـــــــه های آن ،

و برداشت قدرت آن ،

و تعظیـــــــــــــمِ منّت بدان ،

و جهانیـــــــــــــان را تهنیت بدان ،

و بــــــــــاز نمودن این نکتــــه است که ؛

از مـــــــــــــــــردم در آن چیــــــــــزی نیست ،

بلکه بـــــــــلاغ است که به مـــردمـــان رسیـــــده ،

کلامی پاک و پیغامی درست ،

از خـــــــــدای جهــــان و جهانیــــان ،

که با آن خلــــــــق را اِنـــــــــــذار دهنـــد ،

و در این انذار ، باز الزامِ حجت به دشمنان است ،

و بنای همه ی تهدید ها است که در قــــــــرآن است ،

و پایــــــه ی همـــــه ی حــدّ هــــــا ،

و همه ی نهیِ منکـــــــر هـــــا که بر مؤمنــــان واجب است ،

و این کــــه بایــــد بداننــــــــد کـــــه ؛

خــــدا ، خـــدای یکتــــــا و یگانــــه و بی همتـــــا است .

و این ؛ باز دلیـــــــــــل است بر این که ؛

ایمـان ، سمعــــــــی است که توحیــد را در بــــــلاغ بست ،

و بــــــــــــــلاغ هـــــــــــــم سمعـــــــــــی است ،

چـــه ؛ که پیغـــــام ، شنیــــــــدنی است .

از این جـــــــا است که گفتــــــه اند :

دیـــــــــن اســـــــلام ، سمعـــــــــــی است ،

که ایمــــــــــان را ، شنیــــــــــدن ، مــایـــــــــه است ،

و عقــــــــــل ، آن را پیـــــــرایــــــــــه است .

نکتــه ی مهــمّ آن کــه ؛

در هر آیت از قرآن که در آن ذکر نامی از نام های خــدا ،

یا صفتی از صفت هـــای آن کردگار یکتــــــا است ،

یا اشــــــــارتــــــــــی فـــــــــــــرا ذات وی ،

یا کلمـــــــه ای از مــــــــــــــــدح او ،

و هرچــــــــه در عالَــــــــــــم پیـــــــــــدا است ؛

از آیـــــــــات و روایــــــــــاتِ قـــــــــدرت او ،

و صنــــــــایــــــع و عجـــــایـــبِ فطــــــــــرتِ او ،

آن ها همه در زیـــر این کلمــــه ی توحیـــــــــد است ،

پس این کلمـــــه ؛ خزینــــه ای است از علـــم ،

و قاعـــــــــده ای است از اصـــول دین ،

تا این که فرمود :

... وَ لِیَذَّکَّرَ أُوْلُواْ الأَلْبَابِ

تا عاقـــــلان پنــــــــــد گیـــــرنـــــــــد ،

زیـــــــرک دلان ، یادگار ستــــاننـــد ،

که ؛ خردمنــدان و هوشیــاران و زیرک دلان را ،

نــــزد خــداونــــــــد ، مقــــــــــدار است .

و نازیرکان ، نزد آفریدگار ، خـــوار ،

چه ؛ که از خداوند ، کسی پنــــــد پذیرد ؛

کـــــه دل با او دارد ، و از او شـــــــــــــرم دارد ،

و به خداوند کسی گِــرَوَد ؛

که نیـــــاز خـــــــــود به او دانــــد ،

و مهــــــــــر خــــــــــود را بر او نهـــــــــــد ،

که وی را شناسد و او را پیش چشم خویش دارد .

 



موضوع :