نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 921 )                                                                             

ســوره 43 : ابراهیــم ( مـکّــی ـ 52 آیه دارد ـ جزء سیـزدهم ـ صفحه 255)


    ( قسمــت یازدهــــم )


کلمـه ی توحیــد


 

جزء سیزد هــم صفحــه 258 ( آیات 24  و 25  ) 

بسم الله الرحمن الرحیم  

أَلَمْ تَرَ کَیْفَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرةٍ طَیِّبَةٍ

أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَ فَرْعُهَا فِی السَّمَاء 

 تفسیـــر لفظـــی :

آیا ندیدى خدا چگونه مثل زده سخنى پاک که مانند درختى پاک است

که ریشه ‏اش استوار و شاخه ‏اش در آسمان است


 

 تفسیر ادبی و عرفانی :

سخنِ پاک و گفتِ راست ،

که از دهـــان مؤمن بیــــرون آید ،

همچــــــون درخـــتِ پـــــــــــــــاک است ،

کـــــه میــــــــوه ی پــــــــــاک بیـــــــرون دهد ،

و درختِ پـــاک با آبِ پــــاک در خاک پاک ،

جز میــوه ی نیکو و شیــرین ندهد .

تربتِ پــــــاک ، نفسِ بنـــــــده ی مؤمـــن است ،

و درختِ پــــــاک ، درختِ معـــــرفت است ،

و آب پــــــــاک ، آب ندامــــت است ،

و میـــوه ی شیرین ، کلمــــه ی توحیــــد است .

همان گونه که درخـــت ، ریشه به زمیــــــن فرو بَرَد ،

معــــرفت و ایمـــان هـــم در دل مؤمـــن ریشــه دوانَــــد ،

و چنـــان کـــــه شاخـــــــه ، بر هــــوا میـــــوه آرد ،

درختِ معـــــــــرفتِ توحیـــــــد هــــــــــم ،

ایمان به زبان ، و عمل به ارکان آرد ،

و هر دو بالا روند ، که فرمود :

إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْکَلِمُ الطَّیِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ

همانگونه که قوامِ درخت ،

به ریشــه و ساقـه و شاخـه است ،

درختِ ایمان هم به سه چیـز بر کمال است ؛

اقرار به زبان ، تصدیق به جنـان ، عمــل به ارکان !

که این حدیث از پیغمبر (ص) است .


خـــــــدایــــــــــا ؛

آبِ عنایتِ تو به سنـــگ رسیــــد ،

سنگ بـــــــار گرفت و درخت رویانیـــد ،

درخت ، بــــــــار گرفت ، و میـوه حاصل شد .


چـــــه درختــــــــــی ؟

درختــــی که بــــــارَش همـــه شــــــــادی ،

مــــزه اش همــه اُنس ، و بویش همـــــه آزادی !

درختـــی که ریشه ی آن در زمینِ وفـــــــــا ،

شـــــــاخِ آن بر هــــــــوایِ رضــــــــــا ،

میوه ی آن معرفت و صفـــــــــــا ،

حاصلِ آن دیـــدار و لقـــــــا !


سالروز شهادت هفتمین امام و پیشوای مؤمنان

حضرت امـــام موسی ابن جعفــــر علیه السلام تسلیت

 

25 ـ تُؤْتِی أُکُلَهَا کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا وَیَضْرِبُ اللّهُ الأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ

میوه ‏اش را هر دم به اذن پروردگارش مى ‏دهد

و خدا مثلها را براى مردم مى ‏زند شاید که آنان پند گیرند

 

آن درختی که خداوند ، ایمان مؤمنان را به آن مَثَل زد ،

درختــــی است بهشتـــــی ،

که میوه ی آن هرگز بریده نگردد و پایان نگیرد ،

چنان که دل های اهل عرفان ،

از میوه های ایمــــــان هرگز بریده نشود ،

و دل هــــــــای اهــــل حقیقت از آن میـــــــوه ها،

 هیچ گاه منصـــــــرف و منقطــــــع نگــردد ،

و این میوه ها همیشه و در همه حال ،

در دسترس آنان است ، و هرگز از دیده ها دور نشود .

 

 جلــوه ی دیــــــدار

 

پـــــــرده برگیـــر که من یار توام        عــاشقم ، عاشق رخسار توام

عشوه کن ، نـــاز نما ، لب بگشا         جــــان من ، عاشق گفتار توام

بــــــــر ســـر بستــر من پا بگذار         مــــــنِ دل‏سوخته ، بیمار توام

بـــا وصــــالت ز دلم عقده گشا         جلــوه‏ اى کن که گـــرفتــار توام

عـــــاشقى سر به گریبانم ، من         مستم و مــــرده دیــــدار توام

گر کُشى یا بنوازى ، اى دوست          عــــاشقـــــم ، یار وفادار توام

هــــر که بینیم ، خریدار تو است         مـــــن خریـــــــدارِ خریدارِ توام

 

  ( دیوان امام خمینی [ره] ص 135  )



موضوع :