نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 859 )                                                                        

ســوره 11 : هــود ( مـکّــی ـ 123 آیه دارد ـ جزء دوازدهم ـ صفحه 221)

    ( قسمــت پانزدهــم )

عـروس دیــن

بـــاغ ارم شیــــــراز

جزء دوازد هــم صفحــه 228 آیه 61 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم

وَ إِلَى ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَالِحًا قَالَ یَا قَوْمِ اعْبُدُواْ اللّهَ  مَا لَکُم مِّنْ إِلَهٍ غَیْرُهُ

هُوَ أَنشَأَکُم مِّنَ الأَرْضِ  وَاسْتَعْمَرَکُمْ فِیهَا فَاسْتَغْفِرُوهُ ثُمَّ تُوبُواْ إِلَیْهِ إِنَّرَبِّی قَرِیبٌ مُّجِیبٌ


 تفسیـــر لفظـــی :

 

و به سوى [قوم] ثمود برادرشان صالح را [فرستادیم] گفت اى قوم من خدا رابپرستید

براى شما هیچ معبودى جز او نیست او شما را از زمین پدید آورد و درآن شما را استقرار داد

پس از او آمرزش بخواهید آنگاه به درگاه او توبه کنیدکه پروردگارم نزدیک [و] اجابت ‏کننده است


 تفسیر ادبی و عرفانی :

خداوند تبارک و تعالی در قصه ی عاد و ثمود ،

اظهار جلال و استغنای ازلی می کند ،

و سیاست جبّاری ، و عظمت قهّاریِ خود را به خلق می نماید ،

تا بدانند که او از جهان و جهانیان بی نیـــــــــاز است ،

نه مُلک او به طاعت مطیعان است ،

و نه عـــزّت او به توحیــــد موحّـــــدان ،

و نه نقصی در جلال او از کفــــــــر کافـــران ،

اگر همه ی عالـــم زنّــــــار بندند ،

درگاه عزّت او را چه زیان ؟

گر جمله کائنـــات کافــر گردند

بر دامن کبریاش ننشیند گردی

باغ دولت آباد یـــــــــزد

ای جوانمـــــــــرد ؛

بدان که آدمی هرچه کوشید به حکم خدا برنیامد ،

کوشش بنـــــــــده به ردّ ازلــی برنیـــــــــامد ،

عبــــــادت او به داغ خـــــــــدای برنیامد ،

ایست ما به ایست برنیامد ،

جهـــد ما به مکــــر نهـــــانی برنیــــامد ،

کفــــــر مـــــا به ناراحتـــی حـــــــق برنیامد ،

مفلس گشتیــــم ، کسی را بر مـــــا رحمت نیامد ،

دنیـــــا به سرآیــــد و اندوه ما به سر نیامد !

خدا شما را آفرید و ساکن زمین کرد ،

تا به نظر عبـــــرت در آن نگرید ،

و کردگار و آفریدگار آن را بشناسید ،

و در این دنیــــا ، کار آخـــــــــرت بســازید ،

نه بدان آفرید تا به یکبارگی روی به دنیــا آرید !

و طاغی و یاغی شــــــوید .

باغ دولت آباد یــــــــــزد

آورده انــــــــد :

جوانی زیبـــــــا ، دست از دنیـــــا بداشته بود ،

یاران بدو گفتند :

چرا از دنیــــا نصیبی برنداری ؟

گفت : اگر کسی از شما شنــــود که ؛

با عجوزی فرتوت وصلت کــرده ام چه گوئید ؟

ناچــــار گوئید : دریغـــــــــــا ! چنیــــن جوانی که ؛

ســـر به چنیـــن پیـــــرزنی فـــــــــرود آورد ،

و جوانی و زیبائی خود را تبــــــاه کرد !

پس بدانید که این دنیــــا عجوزِ گندهِ پیـــر است ،

که تا امروز هـــــزاران هزار شوهــــر را کُشتـــــــــه !

هنوز عُــدّه ی یکی تمـــــام نشده با دیگری پیوستــــه !

و در حجلـــــه ی جلـــــــــوه ی وی آمده !

کسی که خِــرَد دارد چگونه با وی عشقبازی کند ؟

و دل در وی بنــــــــدد ،

آن بیچــــــــاره ی بدبخت که با وی آرام دارد ،

و او را به عــــــروســــی خــــــود می پسنــــــــدد ،

از آن است که عـــروس دیــــــن نزد وی جلـــوه نکرده ،

و جمــــــــال او را هرگز ندیده است .

اگر در قصـــــر مشتــاقـــان تو را یک روز بارستی

تو را با اندوهـــان عشق این جادو چه کارستی ؟

وگر رنگی ز گلــــــزار حدیــث عشــــــــق او بینی

به چشم تو همه گلها که در باغ است خارستی !

 

عارفی وارسته گویـــد :

یک شب در عالم رؤیا دیدم که در بهشت قدم می زنم ،

درخت هــــــا و چمــــــن زار هـــــا و گل هــــا ،

و مناظری که در زیبائی و نشاط انگیزی ،

هرگز مثل آن را در دنیا نه دیده ام و نه شنیده ام ،

این زیبائی ها و مناظر را اصلاً نمی توانم توصیـــــف کنم ،

روبروی یک ساختمـــــان مجلل و بسیـــــار با شکوه ،

که آن هم در دنیا مانندش را ندیده ام توقف کردم ،

همــراهی که راهنمـــــای مــــــن بود گفت :

داخل شو که این ساختمان از آن توست !


باغ دولت آباد یــــــــــزد


داخــــــــل شــــــــــدم ،

در حیاط ساختمان ، زن جوانی بسیار زیبــا به استقبالم آمد !

گفتم تو کیستی ؟

گفت من حورالعین هستم !

و برای خدمت به تو اینجا هستم !

مـــــــــن از آن تــــــــــو هستـــــــــم !

در ذهنم چنین آمد که او مرا بسیار دوست دارد ،

و من نیــز او را ،

در حیاط  ، کنار هم نشستیم و به صحبت پرداختیم ،

گاهی نگاه ما در یکدیگر متوقف می شد ،

از توقف چند لحظه ی آن نگاه به قدری محظوظ شدم که ؛

از شــدّت لـــــــــــــــذّت از خــــواب پـریـــــــدم !

آن شب تا صبح ، دیگر به خواب نرفتم ،

و همانطـــــور در نشئـــه آن لـــــذّت بـــــودم ،

و از آن زمان تا کنون ،

هیــــچ لـذّتی در دنیــــــا مرا کامیــــــاب نمی کنــــد !

این است که گفته اند :

اگـــر لـــــذّت تـَــرکِ لــــــذّت بدانی

دیگر هیـــچ لذّت ، تـو لـذّت نخوانی

 



موضوع :