نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 793 )                                                                               

ســوره 9 : تـوبــه ( مـدنـی ـ 129 آیه دارد ـ جزء دهم ـ صفحه 187 )

  ( قسمــت پانـزدهـــم )

خرقـه ی تـزویــر

 

( جزء د هــم صفحه 192 آیه 34   )

این سوره چون از عذاب و تهدید کافران و مشرکان آغاز شده و اعلام برائت و بیزاری از آنها را در بر دارد ، و کافران و مشرکان مشمول عفو بخشش و رحمت خداوند نیستند ، استثنائاً برخلاف تمام سوره های قرآن ، بدون بسم الله الرحمن الرحیم شروع گردیده است . 

اعوذ بالله السمیع العلیم من الشیطان الرجیم

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِنَّ کَثِیرًا مِّنَ الأَحْبَارِ  وَالرُّهْبَانِ لَیَأْکُلُونَ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَ یَصُدُّونَ عَن

سَبِیلِ اللّهِ وَالَّذِینَ یَکْنِزُونَ الذَّهَبَ  وَالْفِضَّةَ وَلاَ یُنفِقُونَهَا فِی سَبِیلِ اللّهِ فَبَشِّرْهُم  بِعَذَابٍ أَلِیمٍ   

 

   تفسیـــر لفظـــی :

 

اى کسانى که ایمـــان آورده‏ اید بسیارى از دانشمندان یهود و راهبان اموال مـــردم را به ناروا

مى‏ خورند و [آنان را] از راه خدا باز مى‏ دارند ، و کسانى که زر و سیم را گنجینه مى‏ کنند

و آن را در راه خدا هزینه نمى ‏کنند ایشان را ازعذابى دردناک خبر ده

  تفسیر ادبی و عرفانی : [ بخش دوم ] 

... لَیَأْکُلُونَ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ    ...

از روی اشارت می فرماید :

مبادا که عالِـــــــم در تعلیمِ علم ،

و مـراد در تربیت مریــد طمــــــــع ورزد !

که تطمــع ، آئینـــــه ی علــــــــم را تـاریـــک ،

و چشمـــه ی بــــرکــت را خشــک کنـــد ،

و قیمــــــت مــــــردم را کــــــــم کند ،

و هیبت مـراد را از دل مریـد ببرد ،

و حرمت علــــمفــرو نهـــد !

پیامبر (ص) فرمودند :

بَــــد بنده ای است بنده ی طمع و پیرو هوی و هوس ،

که بدتــــرین پیــــروی از نفس امّــــــــاره است .

و نیز ایشان فرموده اند :

بیاید زمانی بر امت من که ؛

فرمانروایـــان شان ستــم کنند ،

روحانیــــــان شان طمــــــــع ورزند ،

عبـــــــادت کاران شــــان ریـــــــا کننــد ،

بازرگانـــــان شـــان ربــــــــــا خـــــــورنـــــد ،

و زن های شان به زیـور دنیـا خود را آراسته کنند !

[ زن ها ؛ پیروی هوی و هوس و مُــــدِ روز و چشم و هم چشمی ، دنبال مُد روز در تزئینات و جواهرات ، در کفش و کیف و لباس ، در آرایش ، در وسیله ی نقلیــه ، در وسایل خانگی ، در ظاهر خانه و دکوراسیون و مبلمان و تلویزیون و یخچال و لباسشوئی و .... باشند ! و مرد ها نیز همه ی همتشان برای فراهم کردن رفاه و آسایشِ بیشتر باشند ، غافل از این که برای به دست آوردن این همه رفاه و آسایش ، آرامش روحی و روانی خود و خانواده خود را تحت الشعاع قرار خواهند داد ]

دانشمندی که در آموزش دانش به دیگران چشم طمـــــع به مـــال دنیــــا ندارد ، و آسایش و بهره مندی مـــــــردم را در آن جوید ، و دانش خود را در طلب جاه و مقام و ریاست و وزارت و وکالت و مال اندوزی تبــــاه و ضــایــــــع نکند ، از علـــــم خود برخوردار شود ، و برکت دانش به او رسد ، و ثــواب او ثــواب پیـــامبــــران باشد .

 

 

خرقــه ی تــزویــــر  

 

ماییم  و یکی‌ خرقـــه‌ی‌ تــزویــر و دگــر هیـــــچ

در دام  ریــــا ، بستـه به زنجیــــر و دگــر هیـــچ


خودبینی‌  و ، خودخواهی‌ و ، خودکامگی‌ نفس 

جان را چو روان ، کرده زمین گیــر و دگر هیچ

در بــارگـــــه دوست ، نبــردیــم و ندیـدیـــــم

جز نـامــه‌ی‌ سربستـه به تقصیر و دگر هیــچ

بگزیده خـرابـــات و ، گسسته ز همـــه خلـق

دل‌ بستـه به پیش آمدِ تقــدیــــر و دگر هیـــچ

درویش که درویش صفت نیست ، گشـــایــد

بر خلـق خـــدا دیـــده‌ی‌ تحقیــــر و دگر هیچ

صـــوفی که صفـــاییش نباشد ، ننهــد سـر

جـــز بر در مــردِ زر و شمشیـــر و دگر هیـچ

عالِم که به اخــــلاص نیــــاراستــــه خود را

علمش به حجابی‌ شده تفسیــر و دگر هیچ

 

عــارف که ز عــرفــان کتبی‌ چنـــد فراخواند

بستـه است به الفــاظ و تعابیــر و دگر هیچ

 

[ دیوان امام خمینی (ره) ص 74 ]

 



موضوع :